Anh là người đầu tiên đưa nghề trồng nấm về địa phương phát triển; giúp bà con có công ăn việc làm, thu nhập ổn định. Bởi thế, đến đầu làng hỏi thăm anh Thành, không ai là không biết. Từ lâu, anh được bà con thôn Đông Sơn đặt cho cái tên mới là “Thành nấm” hay “Vua nấm Linh Phát”.
3 sản phẩm OCOP cấp tỉnh
Hỏi ra mới biết, anh giữ chức vụ giám đốc HTX dịch vụ Linh Phát đã được 8 năm nay. Từ khi thành lập, đến nay HTX vẫn hoạt động hiệu quả và ổn định. Số lượng thành viên tham gia tăng lên theo từng năm.
Anh Thành cho biết, HTX hoạt động theo Luật 2012, với gần 40 thành viên, lao động kỹ thuật tham gia sản xuất. Hiện, HTX đã có 3 sản phẩm được UBND tỉnh Nam Định công nhận là sản phẩm OCOP đạt chuẩn 3 sao gồm: Rượu nấm linh chi Linh Phát, Nấm linh chi Linh Phát, Nấm bào ngư Linh Phát.
“HTX đã xác định được sản phẩm chủ lực của mình là sản phẩm của cây nấm linh chi, ngoài ra còn có sản phẩm nấm bào ngư, nấm mộc nhĩ. Đặc biệt, HTX đầu tư dây chuyền công nghệ sản xuất trà nấm linh chi hòa tan, đây là sản phẩm thế mạnh của chúng tôi”, anh Thành nói.
Chia sẻ về “cơ duyên” đến với nghề trồng nấm, anh Thành tâm sự: Năm 1998, sau khi xuất ngũ trở về địa phương, anh tiếp tục ở nhà phụ giúp gia đình đánh bắt hải sản và sản xuất muối biển. Song, đến năm 2010, thu nhập từ nghề đánh bắt hải sản bấp bênh, hiệu quả đánh bắt không cao nên anh nghỉ.
Được bạn bè ở tỉnh khác giới thiệu về mô hình trồng nấm, anh Thành không quản ngại đường xa, chủ động đi tham quan và học hỏi kinh nghiệm. Để thực hiện được ý tưởng, anh đã “tầm sư học đạo” tại Trung tâm Nghiên cứu và phát triển nấm.
Sau khi có trong tay vốn kiến thức, tháng 3/2011, anh quyết định xây dựng trang trại trồng nấm với quy mô khoảng 1.000m2; tập trung sản xuất nấm linh chi, nấm bào ngư, mộc nhĩ, nấm rơm và nấm mỡ. Tuy nhiên, trong quá trình sản xuất đã xảy ra hiện tượng bịch phôi nấm bị chết giống.
Anh Thành phân trần: “Thời điểm đó, tôi trồng 50.000 bịch phôi giống, nhưng do chưa nắm chắc được kĩ thuật sấy, hấp phôi nấm nên giống bị chết dần, chết mòn; thiệt hại khoảng 30 - 40%”.
Sau thiệt hại ban đầu, anh Thành dành nhiều thời gian vào việc đi tham quan các mô hình trồng nấm khác để học hỏi thêm kĩ thuật. Nhờ đó, những bịch phôi nấm còn lại sống và phát triển với tỉ lệ sống cao.
Anh Thành chia sẻ, hằng năm, HTX liên kết với Viện Di truyền Việt Nam và Học viện Nông nghiệp 1 Việt Nam để mua con giống về sản xuất tại xưởng của HTX, đồng thời xuất bán sản phẩm đã sấy khô cho Viện.
Sao thần nông “Thành nấm”
Dẫn chúng tôi đi tham quan khu sơ chế đầu vào, anh Thành bảo: “Mọi quy trình sản xuất từ làm bịch phôi, chọn giống, nguồn nước tưới…, đều được áp dụng theo quy trình VietGAP. Do vậy, cây nấm không những cho năng suất cao mà còn đảm bảo đúng yêu cầu chất lượng, an toàn vệ sinh thực phẩm. Sản xuất đến đâu đều được HTX tiêu thụ ra thị trường hết đến đó”.
Hiện nay, sản phẩm của HTX dịch vụ Linh Phát đã có mặt tại 18 tỉnh, thành trên cả nước. Trong đó, thị trường tiêu thụ lớn là thành phố Hà Nội, Hải PHòng, Hồ Chí Minh và thường xuyên sản xuất ổn định cho 12 đại lý và 5 công ty.
Theo tính toán của anh Thành, trung bình mỗi năm HTX cung ứng ra thị trường 5 tấn nấm linh chi thương phẩm (đã sấy khô), 50 tấn nấm bào ngư, 10 tấn mộc nhĩ, 10 tấn nấm mỡ. Ngoài ra, HTX còn xuất ra thị trường hàng trăm lít rượu nấm linh chi…
Giá bán sản phẩm đang được HTX bán như sau: 600.000đ/kg nấm linh chi đã sấy khô; 30.000đ/kg nấm bào ngư (tươi); 130.000đ/kg mộc nhĩ đã sấy khô… Tổng doanh thu của HTX đạt gần 6 tỷ đồng/năm.
Hỏi về kĩ thuật trồng nấm, anh Thành không ngần ngại chia sẻ: Quy trình trồng nấm trải qua nhiều công đoạn. Trước hết, phối trộn mùn cưa đã được xử lý sạch với phụ gia (cám ngô, cám gạo), sau đó tưới nước tạo độ ẩm. Tiếp đến, đóng bịch (1,5kg/bịch), rồi chuyển vào nhà hấp thanh trùng với mục đích diệt khuẩn trước khi cấy giống.
Sau khi diệt khuẩn xong, đưa giống vào bịch. Sau đó, chuyển bịch phôi ra nhà ươm sợi meo. Sau quá trình ươm 1 tháng thì đưa bịch phôi treo lên dây đối với nấm bào ngư, còn nấm linh chi sẽ bỏ lên giá. Để nấm phát triển tốt, độ ẩm phải luôn luôn duy trì từ 70 - 80%...”.
Nhờ hoạt động hiệu quả, trong những năm qua HTX đều UBND các cấp tặng nhiều bằng khen. Ngoài ra, anh còn được nhận giải thưởng Lương Đình Của (năm 2012), Sinh ra từ làng (năm 2013), Sao Thần Nông (2014).
Năm 2019, HTX dịch vụ Linh Phát vinh dự được Bộ NN-PTNT tặng Bằng khen “Đã có thành tích xuất sắc trong thực hiện Nghị quyết của Quốc hội và quyết định của Thủ tướng Chính phủ về phát triển 15.000 HTX và liên hiệp HTX nông nghiệp hoạt động có hiệu quả năm 2018 - 2019”.
