Thiên nhiên là tất cả những điều kiện tự nhiên, nhân tạo tồn tại xung quanh con người như đất, nước, không khí, rừng, biển. Có người từng ví thiên nhiên là người mẹ, người bạn thủy chung của con người. Không sai, thiên nhiên nâng đỡ con người nhiều mặt, bởi vậy con người cần phải yêu mến và bảo vệ thiên nhiên.
Trong toàn thể tổ hợp của môi trường thì thiên nhiên chiếm một phần rất lớn. Đất và nước là nhân tố chủ yếu tạo nên trái đất, trong đó đất chiếm 1/4 thể tích và là nơi sinh sống của nhiều loại động vật, thực vật, kể cả con người.
Lòng đất còn được nhiều nơi sử dụng để ẩn xây dựng đường ngầm, hay khách sạn dưới lòng đất. Dưới lòng đất còn có nhiều loại khoáng sản quý giá và nguồn nước ngầm mà con người đang sử dụng. Đất là yếu tố quan trọng để duy trì sự sống của mọi loài thực vật.
Thử hỏi thế giới sẽ ra sao nếu không còn mặt đất! Nước cũng vậy, nước chiếm 3/4 thể tích trái đất. Nước là nơi sinh sống của nhiều loại động vật, nước cung cấp năng lượng cho con người và động vật, có thể nói nước là nhịp tim thứ hai của mọi cơ thể sống.
Con người hô hấp nhờ oxi trong không khí; không chỉ oxi mà không khí còn chứa nhiều loại khí quan trọng khác như cacbon, hiđro, là những nguyên tố hóa học tạo nên nhiều loại công cụ và vật liệu tiên tiến giúp đỡ con người trong cuộc sống hiện đại. Không chỉ con người mà tất cả mọi loài sinh vật điều duy trì được sự sống nhờ oxi trong không khí. Thế nên chúng ta mới thấy không khí quan trọng với quả địa cầu biết chừng nào!
Thiên nhiên bao la vô kể, nhưng một trong những món quà quý giá mà thiên nhiên ban tặng cho con người là những cánh rừng. phải kể đến là cánh rừng nguyên sinh như Amazon bạt ngàn, rộng lớn, đó là nơi sinh sống của hàng triệu loài động thực vật, là ngôi nhà chung của nhiều loài sinh vật quý hiếm trên thế giới, là điều kiện nghiên cứu của những nhà khoa học nổi tiếng. Đất nước chúng ta cũng có nhiều khu rừng nổi tiếng, với đa dạng các loài sinh vật, đem lại nguồn lợi lớn cho người dân.
Việt Nam được thiên nhiên ưu ái không chỉ về rừng vàng mà còn có biển bạc với đường bờ biển kéo dài hơn ba nghìn km từ Vịnh Bắc Bộ đến Mũi Cà Mau. Quả là biển bạc khi hàng năm dân ta thu về hàng trăm ngàn tấn tôm cá, là nguồn sống, cơ ngơi của những ngư dân lấy biển làm nhà.
Nhiều bãi biển còn là địa điểm thu hút khách du lịch mang lại nguồn kinh tế lớn cho ngành du lịch nước nhà. Thế đấy, chỉ cần một vài ví dụ cũng đủ để thấy được vai trò quan trọng của thiên nhiên. Không những cung cấp lợi ích vật chất mà thiên nhiên còn đáp ứng nhu cầu về mặt tinh thần cho con người.
Qua hàng thế kỉ nhiều thi sĩ vẫn lấy thiên nhiên làm nguồn cảm hứng cho ngòi bút của mình. Như đại thi hào Nguyễn Du với tác phẩm Đoạn trường tân thanh nổi tiếng đi vào lòng người, tác phẩm này thành công là nhờ sự khéo léo của tác giả khi ông lấy vẻ đẹp thiên nhiên để miêu tả vẻ đẹp con người, lấy hình ảnh thiên nhiên để gợi tả tâm trạng con người: Hoa cười ngọc thốt đoan trang/ Mây thua nước tóc tuyết nhường màu da hay Buồn trông nội cỏ rầu rầu/ Chân mây mặt đất một màu xanh xanh.
Cả Hồ Chủ Tịch, thơ của người gắn liền với thiên nhiên với vẻ đẹp của tạo hóa mà làm thành kiệt tác, đặc biệt ánh trăng người đồng hành không thể thiếu trong bất cứ tập thơ nào của người: Người ngắm trăng soi ngoài cửa sổ Trăng nhòm khe cửa ngắm nhà thơ.
Hay lấy sự chuyển giao của thiên nhiên mà làm thành thơ ca, lấy sự rung động của thiên nhiên mà ví như lòng người đang xao động: Mọc giữa dòng sông xanh Một bông hoa tím biếc Ơi con chim chiền chiện Hót chi mà vang trời (Thanh Hải) Thiên nhiên giúp đỡ con người về kinh tế trong đời sống những người bạn tốt này đã đi vào thơ ca tự bao giờ chẳng biết.
Từ thời xa xưa con người sống phụ thuộc vào thiên nhiên thế nhưng cuộc sống đã phát triển và dần dần con người đã thống trị thiên nhiên. Việc đó đem lại rất nhiều lợi ích nhưng con người đã không biết sử dụng một cách có hiệu quả mà đang khai thác một cách quá lố, thiên nhiên thật sự bao la nhưng nó không phải là vô tận.
Người Việt Nam tự hào vì chúng ta có rừng vàng biển bạc mà một số người lại cứ phụ thuộc vào rừng, biển, khai thác rừng bừa bãi, đánh bắt thủy sản với thái độ vô lương tâm, rừng bị trộm gỗ, săn bắt động vật trái phép để lấy mật lấy da. Nhiều cánh rừng xanh chỉ sau một đêm mà trở nên trơ trọi, chim chóc mất nhà dáo dác bay.
Biển cũng đang ngày một ô nhiễm vì rác thải của con người và nghiêm trọng hơn là nạn tràn dầu đã xảy ra trên biển Thái Bình Dương đã để lại những hậu quả vô cùng nghiêm trọng. Đất và không khí cũng đang ô nhiễm nặng nề đe dọa đến sự tồn tại dài lâu của trái đất.
Tất cả hậu quả con người đang và sẽ bị gánh chịu là do sự thiếu ý thức của một bộ phận lớn con người, khai thác nguồn lợi từ thiên nhiên mà chưa biết bảo vệ thiên nhiên cũng như bảo vệ chính bản thân mình.
Để thiên nhiên không bao giờ nổi giận, để thiên nhiên luôn là bạn tốt của con người thì quan trọng nhất là con người phải yêu mến và bảo vệ thiên nhiên từ những hành động nhỏ như không vứt rác bừa bãi, nhặt thu gom rác để môi trường lúc nào cũng xanh, sạch. đẹp thì chỉ có con người mới làm được./.
