Mô hình lúa - tôm Cà Mau tiếp tục bội thu
Trong không khí rộn ràng chào đón xuân mới, nông dân Cà Mau càng thêm phấn khởi khi mô hình lúa - tôm tiếp tục bội thu. Cà Mau là một trong những địa phương đi đầu trong việc phát triển mô hình lúa - tôm, thân thiện với môi trường. Với diện tích canh tác khoảng 280.000ha, sản lượng nuôi tôm chiếm tỷ trọng lớn trong cả nước, ước tính năm 2024, tổng sản lượng nuôi trồng thủy sản đạt 410.000 tấn.
Trong năm 2024, toàn tỉnh Cà Mau đã phát triển hơn 37.100ha diện tích nuôi tôm càng xanh kết hợp trồng lúa. Huyện Thới Bình dẫn đầu với gần 19.000ha, trở thành địa phương điển hình của mô hình này. Điểm nổi bật của tôm càng xanh là ít hao hụt, tỷ lệ thành công cao và chi phí đầu tư thấp.
Ngoài ra, sự phát triển tốt của rễ lúa và gốc rạ sẽ giúp cho đất được cải tạo, phục hồi cho vụ nuôi trong mùa nước mặn tiếp theo. Mỗi hecta lúa - tôm mang lại lợi nhuận từ 50-100 triệu đồng/năm.
Ông Nguyễn Văn Diện (ngụ xã Biển Bạch Đông, huyện Thới Bình, tỉnh Cà Mau) có hơn 2ha đất trồng lúa kết hợp với nuôi tôm càng xanh. Lúa ST nay có giá từ 11.000 - 13.000 đồng/kg, còn giá tôm càng xanh khoảng 130.000 đồng/kg.
"Vụ lúa tôm năm nay thuận lợi trúng mùa, trúng giá, trừ hết chi phí của 2,5ha diện tích trồng lúa, với tôm càng xanh, gia đình tôi còn lời được hơn 80 triệu, năm nay ăn tết sung túc hơn", ông Diện phấn khởi nói.
Vừa mới bắt xong vụ tôm càng xanh trên đất lúa, ông Nguyễn Minh Hiếu (ngụ xã Biển Bạch Đông, huyện Thới Bình) chia sẻ: "Vụ tôm đón tết năm nay, tôi thu hoạch được hơn 500kg bán được hơn 60 triệu đồng, trừ chi phí mua con giống còn lời hơn 40 triệu đồng".
Cũng theo ông Hiếu, với đặc tính ít hao hụt, tỷ lệ thành công cao, ít tốn chi phí đầu tư (thức ăn, vôi, thuốc xử lý nước), nên con tôm càng ngày càng được người dân vùng vuông Cà Mau ưa chuộng chọn lựa để phát triển song song cùng với vụ lúa trong mùa nước ngọt.
Ông Trần Hải Đăng, thương lái thu mua tôm tại huyện Thới Bình (tỉnh Cà Mau) cho biết, năm nay giá tôm càng xanh tăng cao người dân phấn khởi hơn năm 2023, trung bình từ 15-20con/kg có giá từ 130.000 - 140.000 đồng/kg. Cũng theo ông Đăng, thông thường tôm càng xanh sẽ được thả giống vào khoảng tháng 6 âm lịch, đến khoảng tháng 12 âm lịch sẽ thu hoạch đồng loạt.
Ông Nguyễn Phi Thoàn, Phó Chủ tịch UBND xã Biển Bạch Đông, huyện Thới Bình, nhận định: Với giá bán như vậy đã giúp người nuôi tôm kiếm vài chục triệu đồng mỗi vụ. Việc phát triển hiệu quả các mô hình kinh tế tuần hoàn giúp cho nhiều người vươn lên khá giàu. Những hộ nghèo, ít đất sản xuất cũng học hỏi các mô hình phát triển đa con này mà làm theo. Năm nay, mô hình tôm - lúa được mùa, trúng giá, nông dân Thới Bình đón Tết sung túc hơn.
Khởi sắc từ những vùng chuyên canh lúa - tôm chứng nhận quốc tế
Năm 2024, huyện Thới Bình, tỉnh Cà Mau, tổ chức BUREAU VERITAS tại Việt Nam trao giấy chứng nhận BAP (thực hành nuôi trồng thủy sản tốt nhất) của Tổ chức Liên minh thủy sản toàn cầu (GAA) cho vùng chuyên canh lúa - tôm của tỉnh Cà Mau. Đây là chứng nhận quốc tế thứ 2 (sau ASC được công nhận vào tháng 10/2022) và là chứng nhận BAP đầu tiên của Việt Nam được trao cho vùng chuyên canh tôm - lúa ở tỉnh Cà Mau.
Đáng chú ý, đây là chứng nhận quốc tế thứ 2 (sau ASC) và là chứng nhận BAP đầu tiên của Việt Nam được trao cho vùng chuyên canh tôm - lúa ở tỉnh Cà Mau.
Tham gia dự án đạt chứng nhận BAP được hơn 2 năm qua, ông Võ Văn Được, ở ấp 6 La Cua, xã Biển Bạch Đông, huyện Thới Bình so sánh, trước đây, nuôi theo phương thức truyền thống không đạt hiệu quả cao và tình trạng “được mùa - mất giá” cũng thường xuyên diễn ra. Tuy nhiên, từ khi gia đình thực hiện dự án nuôi mới theo chuẩn quốc tế đã giảm thiểu tối đa những vấn đề đã gặp phải; đồng thời, thu nhập tăng lên hơn 80 triệu đồng/ha/năm.
Theo tính toán của ông Nguyễn Văn Thương, ấp 6 La Cua, xã Biển Bạch Đông, huyện Thới Bình, với diện tích đất 3,2 ha mô hình tôm - lúa đã mang lại cho gia đình nguồn thu khoảng 200 triệu đồng/năm.
Ông Nguyễn Văn Thương cho rằng, so với mô hình truyền thống, mô hình tôm - lúa đạt chứng nhận BAP sẽ giúp sản phẩm của người nông dân làm ra không chỉ có giá bán cao hơn mà nông dân còn được hỗ trợ tập huấn, kỹ thuật và men vi sinh…
Ông Nguyễn Phi Thoàn, Phó Chủ tịch UBND xã Biển Bạch Đông cho biết, thực tế sau hơn 2 năm triển khai dự án cho vùng chuyên canh lúa - tôm xã Biển Bạch Đông, sự thích ứng của mô hình với biến đổi khí hậu và góp phần cải thiện thu nhập cho người nông dân hiệu quả thấy rõ. Thời gian tới, xã sẽ tiếp tục nhân rộng vùng chuyên canh lúa - tôm thêm khoảng 2.000ha.
Hơn 2 năm tham gia dự án đạt chứng nhận BAP, ông Võ Văn Được (ấp 6 La Cua, xã Biển Bạch Đông) chia sẻ, trước đây nuôi theo phương thức truyền thống không đạt hiệu quả cao. Từ khi thực hiện dự án nuôi mới theo chuẩn quốc tế BAP đã giảm thiểu tối đa những vấn đề khó khăn, thu nhập lên hơn 80 triệu đồng/ha/năm.
Phó Chủ tịch UBND huyện Thới Bình Nguyễn Hoàng Bạo cho biết, từ lâu, Thới Bình được đánh giá là địa phương có nhiều tiềm năng để phát triển các mô hình tôm - lúa; trong đó, nổi bật là mô hình xen canh lúa - tôm càng xanh và lúa - tôm sú.
Do đó, lợi ích lớn nhất khi được cấp chứng nhận BAP chính là giải quyết vấn đề nuôi tôm không bền vững cho các hộ nuôi tôm quy mô nhỏ, từ đó, giảm thiểu tác động tiêu cực tới môi trường, bảo đảm lợi ích xã hội, góp phần thay đổi thói quen sản xuất, cách suy nghĩ của người nuôi và doanh nghiệp; đồng thời, hướng đến mục tiêu phát triển bền vững môi trường, xã hội, an sinh và an toàn thực phẩm.
Đại diện GIZ tại Việt Nam cho rằng, hiện có nhiều tiêu chuẩn đã và đang được áp dụng trong nuôi trồng thủy sản tại Việt Nam, như: SQF, GlobalGAP, ASC, BAP, Naturland, AquaGAP, VietGAP… Tuy nhiên, các tiêu chuẩn rất quan trọng được áp dụng phổ biến cho con tôm xuất khẩu hiện nay vẫn là ASC, GlobalGAP và BAP.
Trong đó, điểm chung của 3 tiêu chuẩn này là tập trung bảo đảm chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm; an toàn dịch bệnh; an toàn môi trường; an toàn xã hội và truy xuất được nguồn gốc sản phẩm. Do đó, khi đạt được chứng nhận BAP, tôm Cà Mau nói riêng, tôm Việt Nam nói chung sẽ rộng đường xuất khẩu đến hầu hết các quốc gia khó tính trên thế giới. Bởi, GAA hiện có hơn 1.100 thành viên ở 70 quốc gia và đã trở thành tổ chức nổi bật nhất đại diện cho ngành công nghiệp thủy sản toàn cầu./.
