Đợt thanh tra lần thứ 5 của Đoàn kiểm tra Ủy ban châu Âu (EC) dự kiến trong tháng 12 này với 5 nội dung về cơ chế pháp lý, chỉ đạo, điều hành; quản lý tàu cá; giám sát hoạt động tàu cá; truy xuất nguồn gốc thủy sản và thực thi pháp luật có ý nghĩa rất quan trọng trong việc gỡ cảnh báo “thẻ vàng” khai thác thủy sản.
Quyết liệt gỡ “thẻ vàng” hướng đến phát triển bền vững ngành thủy sản
Tại các cảng cá của tỉnh Quảng Ngãi, lực lượng chức năng của tỉnh tăng cường kiểm tra, kiểm soát tất cả tàu cá xuất, nhập bến; truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác theo quy định, không có hồ sơ sai sót phải xác minh, giải trình.
Trung tá Lâm Văn Viễn, Đồn trưởng Đồn Biên phòng Cửa khẩu cảng Sa Kỳ, huyện Bình Sơn cho biết: "Chúng tôi kiểm tra chặt chẽ các loại giấy phép, trang thiết bị an toàn kỹ thuật, nhất là tình trạng hoạt động của thiết bị giám sát hành trình (VMS). Đối với nhóm tàu cá có nguy cơ cao vi phạm khai thác IUU thì mở hồ sơ theo dõi, kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ trước khi xuất bến; kiểm tra, xác minh và tham mưu xử lý các hành vi vi phạm khai thác IUU theo quy định của pháp luật".
“Lực lượng biên phòng kiên quyết không cho tàu cá xuất bến khi chưa đủ các thủ tục giấy tờ, trang thiết bị và không đảm bảo các yêu cầu về hoạt động khai thác hải sản theo quy định của pháp luật”, Trung tá Lâm Văn Viễn nhấn mạnh.
Không chỉ kiểm tra, kiểm soát, lực lượng chức năng còn đẩy mạnh tuyên truyền và đề nghị ngư dân viết cam kết chấp hành các quy định về khai thác IUU.
Thiếu tá Phan Xuân Huề, Đồn phó Đồn Biên phòng Bình Thạnh, huyện Bình Sơn, cho biết đơn vị liên tục tổ chức tuyên truyền chính sách pháp luật cho ngư dân, nhờ đó, ngư dân đã nâng cao ý thức chấp hành tốt các quy định về khai thác hải sản. Trong năm nay, trên địa bàn đơn vị quản lý chưa phát hiện tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài khai thác hải sản để các lực lượng chức năng các nước bắt giữ, xử lý.
Các đơn vị chuyên môn trực thuộc Chi cục Thủy sản tỉnh cũng tích cực tuyên truyền, kiểm tra thực tế tàu cá “3 không” và hướng dẫn ngư dân thực hiện các thủ tục để cơ quan chuyên môn cấp đăng ký, giấy phép khai thác thủy sản cho tàu cá.
Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Lý Sơn Phạm Thị Hương cho biết, Lý Sơn hiện có hơn 200 tàu cá phải đăng ký theo quy định, những thực tế có một số tàu không còn hoạt động tại địa phương, một bộ phận ngư dân cho rằng không đăng ký cũng không sao, mặc dù huyện đã nỗ lực tuyên truyền.
Để đẩy nhanh xóa tàu cá 3 không, Ủy ban nhân dân huyện đã giao đồng chí Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân huyện chỉ đạo các lực lượng thực hiện kế hoạch đến tận gia đình ngư dân để hỗ trợ người dân đăng ký, hoàn thành các thủ tục, người dân không nhất thiết phải đến cơ quan Nhà nước. Mục tiêu của huyện đến hết năm 2024 địa phương sẽ hoàn thành việc xóa tàu cá 3 không.
Tăng cường kiểm tra, rà soát và xử lý dứt điểm tàu cá “3 không”
Theo Chi cục Thủy sản tỉnh Quảng Ngãi cho biết tính đến 30/11/2024, chi cục đã cấp giấy phép khai thác thủy sản theo hạn ngạch mới cho 3.511 tàu cá, chiếm gần 74,4%; trong đó, có 2.483 tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên, chiếm gần 81% và được cập nhật đầy đủ vào phần mềm Cơ sở dữ liệu nghề cá Quốc gia (VNFishbase).
Có 2.976/3.069 tàu cá chiều dài 15m trở lên lắp đặt thiết bị VMS (gần 98,8%). Cơ quan chức năng cũng xử lý 650 trường hợp tàu cá có chiều dài từ 15m đến dưới 24m mất kết nối trên biển trên 10 ngày; xử phạt 9 tàu, với số tiền 225 triệu đồng. Bên cạnh đó, đã xử lý 47/107 trường hợp đối với hành vi sử dụng tàu cá vượt qua vùng được phép khai thác thủy sản trên biển.
Chi cục Thủy sản tỉnh Quảng Ngãi cũng cho biết: Một trong những nội dung mà Đoàn thanh tra của Ủy ban châu Âu quan tâm là chế tài và kết quả xử lý những trường hợp vi phạm quy định IUU; trong đó, có tình trạng tàu cá bị mất kết nối VMS dài ngày trên biển. Vì vậy, đối với những tàu cá bị mất kết nối VMS trên biển, bên cạnh gửi thông báo đến gia đình các chủ tàu, thuyền trưởng, chi cục sẽ theo dõi, giám sát hoạt động của tàu...
Để chuẩn bị chu đáo các điều kiện đón Đoàn Thanh tra của EC lần 5 vào tháng 12 sắp tới, UBND tỉnh đã chỉ đạo Chi cục Thủy sản tỉnh tiếp tục phối hợp với các địa phương tập trung hoàn thành việc đăng ký, cấp giấy phép khai thác thủy sản cho tàu cá theo Thông tư 06.
Tổ chức trực ban nghiêm túc 24/7 để theo dõi, giám sát tàu cá hoạt động trên biển; thông báo kịp thời tàu cá vượt ranh giới, mất kết nối trên biển theo đúng quy định; theo dõi việc xử lý tàu cá có dấu hiệu vi phạm đến tận cùng vụ việc.
Sở NN&PTNT phối hợp bộ đội biên phòng, chính quyền địa phương tăng cường kiểm tra, rà soát và xử lý dứt điểm tàu cá “3 không”. Các địa phương ven biển xây dựng kế hoạch quản lý đối với nhóm tàu cá có nguy cơ cao vi phạm khai thác IUU.
Bộ đội biên phòng tăng cường tuần tra, kiểm soát tại các bến tạm, bãi ngang, xử lý nghiêm các tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên không cập cảng cá chỉ định để bốc dỡ thủy sản và các trường hợp vi phạm quy định về nhật ký khai thác, vùng khai thác.
Để đảm bảo các nội dung phục vụ Đoàn Thanh tra EC lần thứ 5, tỉnh Quảng Ngãi xác định phải đồng lòng, đồng bộ, cùng kiểm tra, kiểm soát trên tinh thần “nói cho đúng và làm cho thật”./.
