Năm 2025 ghi nhận mức đầu tư công cao kỷ lục
Theo ước tính của Bộ Tài chính, đến ngày 31/1/2025, giải ngân vốn đầu tư công năm 2024 đạt trên 84% kế hoạch, bằng 93,06% so với mức Thủ tướng Chính phủ giao, nghĩa là chưa đạt được chỉ tiêu (95% trở lên). Năm 2025 - năm cuối của kế hoạch đầu tư công trung hạn 2021 - 2025 ghi nhận mức đầu tư công kỷ lục lên tới trên 790.000 tỷ đồng (tương đương 6,4% GDP). Đây là áp lực rất lớn. Do đó, yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tăng tốc giải ngân ngay từ đầu năm.
Năm 2025 cũng là năm về đích của các dự án hạ tầng trọng điểm giai đoạn 2021 - 2025 như dự án Cao tốc Bắc Nam phía Đông, dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành... Vì vậy, các bộ, ngành, địa phương cần chỉ đạo chủ đầu tư có phương án bảo đảm đáp ứng đầy đủ, kịp thời nhu cầu của các dự án, đặc biệt là các dự án giao thông quan trọng quốc gia, có tính liên vùng. Một số dự án trọng điểm như sân bay Long Thành, đường Vành đai 3 TP Hồ Chí Minh và đường Vành đai 4 Hà Nội đang được đẩy nhanh tiến độ.
Theo Nghị quyết số 159 năm 2024 của Quốc hội, dự toán chi ngân sách cho đầu tư phát triển năm 2025 là hơn 790.000 tỷ đồng, cao hơn 110.000 tỷ đồng so với năm 2024. Không những vậy, một số kế hoạch đầu tư - công trình trọng điểm quốc gia cho các mục tiêu dài hạn, cũng vừa được đề ra và yêu cầu khởi động ngay trong năm nay, sẽ góp phần làm kế hoạch đầu tư công năm nay tăng mạnh so với các năm trước.
Yêu cầu đặt ra ra cho năm 2025 là tăng đầu tư phát triển, tiếp tục lấy đầu tư công dẫn dắt đầu tư tư nhân, kích hoạt mọi nguồn lực của xã hội, cùng chung sức thúc đẩy tăng trưởng kinh tế ở mức cao, tạo nền tảng tốt cho thời kỳ phát triển bứt phá của đất nước trong giai đoạn mới 2025-2030. Để thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công ngày từ đầu năm, Bộ Tài chính đề nghị các Bộ, ngành và địa phương khẩn trương phân bổ chi tiết kế hoạch vốn đầu tư công năm 2025, để làm cơ sở cho Kho bạc Nhà nước thực hiện kiểm soát chi, thanh toán và giải ngân vốn.
Ngay từ đầu năm, hàng loạt địa phương, bộ ngành ra chỉ thị quyết tâm thực hiện mục tiêu giải ngân 95 - 100% kế hoạch vốn được giao. Tại Hà Nội, năm 2025, kế hoạch đầu tư công của TP Hà Nội là trên 87.000 tỷ đồng, gấp 1,13 lần so với năm 2024. Thành phố yêu cầu tập trung giải ngân nhanh ngay từ đầu năm, ưu tiên các dự án đã hoàn thành hoặc chuyển tiếp, đặc biệt là các công trình có tầm ảnh hưởng lớn. Các biện pháp giám sát chặt chẽ, khắc phục khó khăn trong thi công và giải phóng mặt bằng được triển khai quyết liệt, đồng thời đẩy nhanh tiến độ hoàn thiện thủ tục đầu tư của các dự án để bảo đảm điều kiện bố trí vốn.
Thành phố tiếp tục đề cao kỷ luật, kỷ cương trong đầu tư công, tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực thi công vụ của các cá nhân, đơn vị liên quan; phấn đấu tỷ lệ giải ngân năm 2025 đạt tối thiểu 95% kế hoạch được giao.
Cần phải xác định kế hoạch giải ngân đầu năm rất chính xác
Theo ông Nguyễn Anh Dũng, Phó Vụ trưởng Vụ Kế hoạch - Đầu tư (Bộ Giao thông - Vận tải) cho biết, cần đẩy nhanh thủ tục giao vốn giám sát thực hiện kế hoạch vốn.
“Khi Chính phủ giao vốn cho Bộ Giao thông - Vận tải, Bộ yêu cầu các chủ đầu tư, ban quản lý dự án phải tự đề xuất nhu cầu vốn mỗi dự án, kế hoạch cho từng tháng là bao nhiêu? Để sau này chịu trách nhiệm và Bộ đánh giá các ban trên cơ sở kế hoạch đầu năm, không phải kế hoạch điều chỉnh. Như vậy, cần phải xác định kế hoạch giải ngân đầu năm rất chính xác", ông Dũng nói.
Theo đó, các Bộ, ngành và địa phương sau khi khẩn trương phân bổ chi tiết danh mục và mức vốn bố trí của từng dự án cho các cơ quan, đơn vị trực thuộc, cần kịp thời nhập kế hoạch phân bổ vốn chi tiết vào hệ thống Thông tin ngân sách và kho bạc – TabMis, để làm cơ sở cho kho bạc kiểm soát chi và giải ngân vốn từ sớm.
Ông Trần Mạnh Hà, Vụ trưởng Vụ Kiểm soát chi thuộc Kho bạc Nhà nước nhấn mạnh, trên cơ sở kế hoạch Thủ tướng giao, Kho bạc Nhà nước chỉ đạo các đơn vị kho bạc tập trung ngay từ đầu năm thực hiện giải ngân, làm sao đảm bảo đáp ứng giải ngân, vì năm 2025 số lượng vốn đầu tư công sẽ lớn hơn năm 2024 rất nhiều.
Đối với các chủ đầu tư, tháng 1 đầu năm thường là thời gian cao điểm để tập trung giải ngân nốt kế hoạch vốn đầu tư công năm trước. Do đó, từ tháng 2 này, các đơn vị cần triển khai mạnh các bước thực hiện dự án đầu tư năm 2025, để có khối lượng nghiệm thu, từ đó làm thủ tục giải ngân qua kho bạc Nhà nước. Đặc biệt, phải chú trọng những công đoạn đầu tiên, như: chuẩn bị hồ sơ thiết kế, đấu thầu...
Ông Nguyễn Hoài Nam, Phó Cục trưởng Cục Quản lý công trình xây dựng (Bộ NN&PTNT) chia sẻ kinh nghiệm, cần chuẩn bị đầu tư ngay từ cuối năm trước. "Còn 2 tháng của năm 2024, nhưng Cục đã xây dựng kế hoạch cho 2025, bởi việc giải ngân năm 2025 phải chỉ ra các giải pháp nên phải chuẩn bị từ trước, thường là từ 1 đến 2 quý của năm trước đó. Một giải pháp nữa để chuẩn bị sớm là chuẩn bị đầu tư. Chủ đầu tư và các ban quản lý dự án đã có sự chuẩn bị từ trước, đến thời gian thi công là rất nhanh, không phải vừa thi công vừa triển khai các công việc song hành", ông Nam chia sẻ./.
