Ông Nguyễn Hồng Diên - Bộ trưởng Bộ Công Thương đã chủ trì khai mạc diễn đàn, với sự tham gia trực tiếp và trực tuyến của lãnh đạo các đơn vị của Bộ Công Thương như: Vụ Thị trường Châu Âu - Châu Mỹ, Vụ Chính sách thương mại đa biên, Vụ Tiết kiệm năng lượng và Phát triển bền vững, Cục Xuất nhập khẩu, các Thương vụ Việt Nam tại Châu Âu; Đại diện Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố; Đại sứ - Trưởng Phái đoàn EU tại Việt Nam; Đại diện ngoại giao các quốc gia thành viên EU tại Việt Nam; Lãnh đạo EuroCham; Hiệp hội ngành hàng, chuyên gia trong nước và quốc tế, cùng hàng trăm doanh nghiệp và nhà đầu tư Việt Nam và EU.
Diễn đàn đã tập trung thảo luận, đánh giá những ảnh hưởng từ biến động thị trường, cảnh báo rủi ro phát sinh đối với xuất khẩu hàng hóa và hoạt động giao dịch thương mại, cũng như nhận định thực tiễn 2 năm thực thi Hiệp định EVFTA, những yếu tố thuận lợi và thách thức đặt ra trong thời gian tới, đồng thời khuyến nghị nhiều giải pháp thiết thực, kịp thời cho doanh nghiệp.
Diễn đàn đã cung cấp một kênh trao đổi thông tin, quan điểm một cách toàn diện, đa chiều dưới nhiều góc nhìn xác thực của các chuyên gia, dự báo kịch bản tăng trưởng, triển vọng mở rộng hợp tác trong các lĩnh vực hai bên cùng quan tâm, điển hình như kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, chuyển đổi năng lượng, hợp tác phát triển bền vững. Đây là những lĩnh vực thế mạnh và ưu tiên phát triển trong chính sách của EU, đồng thời, phù hợp với các định hướng chiến lược phát triển kinh tế, xã hội của Việt Nam.
Phát biểu tại diễn đàn, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đặc biệt ghi nhận những kết quả tích cực trong trao đổi thương mại, đầu tư giữa hai bên sau 2 năm EVFTA đi vào hiệu lực bất chấp bối cảnh kinh tế, giao thương và chuỗi cung ứng đối mặt với nhiều khó khăn do đại dịch Covid-19 và các bất ổn địa chính trị khu vực và toàn cầu. Chính phủ Việt Nam đang rất quan tâm hỗ trợ mở rộng thị trường và tăng cường quan hệ đối tác toàn diện với EU cũng như các nước thành viên, tạo tiền đề rất lớn để thúc đẩy các hoạt động hợp tác song phương trong thời gian tới, không chỉ giới hạn trong thương mại, mà còn mở rộng ra nhiều lĩnh vực hợp tác kinh tế khác.
Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh: “Với lợi thế lớn từ Hiệp định EVFTA và tới đây là EVIPA, Việt Nam sẽ có nhiều điều kiện thuận lợi trong thu hút vốn đầu tư, chuyển giao công nghệ, các dự án hỗ trợ từ phía các đối tác EU để đẩy mạnh cơ cấu kinh tế theo hướng xanh và bền vững, bao gồm cả vấn đề sử dụng năng lượng sạch, năng lượng tái tạo, chuyển đổi công nghệ cao trong sản xuất, giúp hàng hóa Việt Nam đáp ứng các tiêu chuẩn kỹ thuật và môi trường của EU, tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng hoàn chỉnh bền vững, cùng có lợi với EU”.
Trao đổi tại diễn đàn, các chuyên gia trong nước và quốc tế đánh giá cao tiềm năng của thị trường Việt Nam, cũng như triển vọng phát triển quan hệ kinh tế thương mại Việt Nam - EU trong thời gian tới; đồng thời, chỉ ra không ít hạn chế tồn tại và những thách thức đặt ra từ cả năng lực nội tại đến bối cảnh thị trường, đặc biệt khi tình hình quốc tế dự báo tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường, tiềm ẩn nguy cơ suy thoái, lạm phát cao, vấn đề an ninh năng lượng và lương thực ngày càng cấp thiết. Việt Nam hiện đang tích cực xây dựng và triển khai các định hướng, giải pháp thích ứng phù hợp, linh hoạt với tình hình mới; khơi thông mọi nguồn lực cho phục hồi và phát triển kinh tế; đa dạng hóa chuỗi cung ứng; chú trọng chuyển đổi xanh, chuyển đổi năng lượng; đồng thời ổn định môi trường đầu tư kinh doanh hướng tới mục tiêu tăng trưởng xanh và phát triển bền vững.
Ông Tạ Hoàng Linh - Vụ trưởng Vụ Thị trường Châu Âu - Châu Mỹ cho biết: “Bộ Công Thương sẽ phát huy tối đa hệ thống các Thương vụ Việt Nam tại EU tích cực hỗ trợ doanh nghiệp hai bên tiếp cận thị trường, tận dụng lợi thế từ Hiệp định EVFTA để đẩy mạnh giao thương, kết nối đầu tư, đồng hành cùng cộng đồng doanh nghiệp chung tay xây dựng chuỗi cung ứng đa dạng, bền vững”.
Đối với lĩnh vực chuyển đổi xanh, chuyển đổi năng lượng tại Việt Nam, Chủ tịch EuroCham, Ông Alain Cany cho biết: “Phía EU khuyến khích việc phát triển các nguồn năng lượng xanh, năng lượng tái tạo tại Việt Nam. Lộ trình giảm phát thải carbon đòi hỏi sự cấp kinh phí phù hợp ở mọi cấp độ kinh tế. Việc triển khai những chính sách và quy định về tài chính xanh đối với các thể chế tài chính của Việt Nam sẽ hỗ trợ các doanh nghiệp quản lý rủi ro, đảm bảo các hoạt động kinh doanh, đầu tư lâu dài và chất lượng trước bối cảnh thế giới thay đổi nhanh chóng. Đồng thời, EuroCham lưu ý để tận dụng tối đa lợi thế từ các FTA Việt Nam đã ký kết, doanh nghiệp Việt cần tuân thủ các tiêu chuẩn nghiêm ngặt về môi trường và đáp ứng được thị hiếu tiêu dùng xanh, tiêu dùng bền vững tại EU”.
Trong phiên thảo luận, đại diện các doanh nghiệp Việt Nam và EU đã chia sẻ nhiều bài học kinh nghiệm & các thực tiễn tốt trong sản xuất, kinh doanh và định hướng phát triển gắn với các tiêu chí xanh, sạch và bền vững. Đây cũng là xu thế tất yếu trên toàn cầu và là con đường bắt buộc để doanh nghiệp tham gia sâu vào chuỗi giá trị mới.
Đại diện Hiệp hội Dệt may Việt Nam (VITAS) và Tập đoàn Lộc Trời cho rằng, để đáp ứng các tiêu chuẩn ngày càng cao của thị trường EU, cần có cách tiếp cận mới từ khâu sản xuất tới phân phối và tiêu thụ hàng hoá, theo đó, xây dựng nguồn nguyên liệu bền vững và nỗ lực xanh hóa sản xuất, bảo vệ môi trường, cũng như thực hiện các trách nhiệm xã hội phải được chú trọng và đẩy mạnh hơn nữa.
Thông qua những trao đổi của các chuyên gia, các tổ chức tư vấn cùng sự thảo luận sôi nổi của các đại biểu, diễn đàn đã đạt được kết quả tích cực, mở ra một kênh tương tác trao đổi thông tin đa chiều và thức thời; đồng thời hỗ trợ thiết lập mạng lưới kết nối đối tác giữa doanh nghiệp hai bên trong thời gian tới.
Số liệu của Tổng cục Hải quan Việt Nam cho thấy, trong năm thứ 2 thực thi Hiệp định EVFTA (từ tháng 8/2021 - tháng 7/2022), tổng kim nghạch xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và EU đạt 61,4 tỷ USD, tăng 11,9% so với năm đầu tiên Hiệp định có hiệu lực, trong đó xuất khẩu đạt 45 tỷ USD, tăng 17% và nhập khẩu đạt 16,2 tỷ USD, tăng 0,2%.
8 tháng đầu năm 2022, kim nghạch thương mại 2 chiều Việt Nam - EU đạt 42,4 tỷ USD, tăng 14,85% so với 8 tháng đầu năm 2021. Xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam sang hầu hết các thị trường trong khối EU đều ghi nhận sự tăng trưởng tốt. Cơ cấu xuất khẩu các mặt hàng vào EU cũng có xu hướng mở rộng và đa dạng hóa không chỉ các mặt hàng chủ lực đạt tốc độ tăng trưởng ấn tượng như: Máy móc & Thiết bị (43,8%), dệt may (41,2%), giày dép (36,2%) mà kim ngạch xuất khẩu nhiều mặt hàng nông lâm thủy hải sản cũng đang tăng ở mức độ rất cao, đáng kể như: Cà phê (54.4%), thủy sản (41,9%), rau quả (18%), hồ tiêu (25%), gạo (22,2%).
Bên cạnh đó, Việt Nam cũng tăng cường nhập khẩu nhiều mặt hàng từ EU, điển hình như: Dược phẩm (7,6%), hóa chất (102%), gỗ & sản phẩm gỗ, thức ăn gia súc (15,5%), sữa & sản phẩm sữa (29,1%), chế phẩm thực phẩm khác (45,3%) và các nguyên liệu đầu vào phục vụ sản xuất.
