Làng Minh Nông xưa có vị trí địa lý đặc biệt tiếp giáp vùng hạ lưu 3 con sông lớn: sông Hồng (sông Thao), sông Đà, sông Lô nên lượng phù sa bồi đắp cho những cánh đồng ở đây rất lớn. Thời xưa nhân dân chưa biết cày, cấy làm ra thóc gạo mà ăn, chỉ sống bằng thịt thú rừng, rễ cây, quả cây và các loại rau dại lúa hoang nhặt được.
Các vùng đất ven sông mỗi lần nước lớn dâng lên lại được phù sa bồi thêm màu mỡ. Tương truyền, Vua Hùng thấy đất ấy tốt lắm, mới gọi dân đến bảo tìm cách đắp bờ giữ nước. Vua thấy lúa mọc hoang nhiều, mới bày cách cho dân giữ hạt, gieo mạ, khi mạ lên xanh thì đem cấy vào những tràn ruộng có nước.
Lần đầu không biết cấy, dân tìm hỏi vua. Vua Hùng nhổ cây mạ lên, đem tới ruộng nước lội xuống cấy cho dân xem. Mọi người cùng làm theo. Cấy tới lúc mặt trời đứng bóng vua nghỉ tay, cùng mọi người ăn uống ở dưới gốc đa lớn.
Để tưởng nhớ công ơn Vua Hùng, người dân Minh Nông vào đầu vụ cấy thì làm lễ tế vua Hùng tại đàn Tịch Điền và dưới gốc đa. Năm 1993, Minh Nông lần đầu tổ chức phục dựng lại một phần lễ hội sau hơn 40 năm Lễ hội Vua Hùng dạy dân cấy lúa bị mai một. Năm 2018, Lễ hội được thành phố Việt Trì tổ chức khá quy mô sau khi địa điểm Minh Nông được đưa vào chương trình du lịch về miền Lễ hội cội nguồn dân tộc Việt Nam.
Lễ hội Vua Hùng dạy dân cấy lúa gồm 2 phần: Phần lễ, các nghi thức từ Cáo yết, cúng Thần Nông đến hoạt động tế lễ, đặc biệt là phần tái diễn “Vua Hùng dạy dân cấy lúa” được tiến hành trang nghiêm. Tiếp đến phần hội diễn ra các hoạt động thi cấy lúa của các đội và các trò chơi dân gian với sự tham gia đông đảo của người dân và du khách thập phương.
Lễ hội luôn mang một ý nghĩa đặc biệt. Nhắc nhở mọi người dân Việt Nam luôn nhớ về cội nguồn của nghề trồng lúa nước sông Hồng. người khai canh vĩ đại là Vua Hùng./
