Nhà báo Kutis Ming: Hãy vứt bỏ đi sự diễn giải ở cuối câu chuyện

Nhân dịp nhà báo Kutis Ming ( Hoa Kỳ) kết thúc công việc giảng dạy ba khóa đào tạo ”Sản xuất phóng sự điều tra” cho gần 100 đạo diễn, phóng viên của đài truyền hình Việt nam, chúng tôi có cuộc phỏng vấn ông về nghiệp vụ điều tra. Xin trân trọng giới thiệu cùng đồng nghiệp bài phỏng vấn độc quyền này bằng hai ngôn ngữ Việt, Anh.
img-8703-1024x682-1645456813.jpeg
Nhà báo Kutis Ming (Chính giữa) và nhà báo Vũ Quang (Bên trái). Ảnh Đức Tùng

Nhà báo Vũ Quang: Là một phóng viên điều tra giàu kinh nghiệm và gặt hái nhiều thành công, theo ông một phóng viên điều tra cần phải có những phẩm chất gì?

Question: As a successful and experienced investigative reporter, what qualities do you think an “investigative reporter” need ?

Nhà báo Kutis Ming: Niềm đam mê khám phá sự thật và biết đặt ra những câu hỏi đi thẳng vào vấn đề hướng tới mục tiêu đưa xã hội trở nên tốt đẹp hơn. Điều đó đòi hỏi sự kiên trì và phải có tổ chức. Bạn cũng cần phải hiểu làm thế nào để sử dụng những hình ảnh, các trích đoạn phỏng vấn và tiếng động hiện trường để tạo nên một phóng sự hấp dẫn.

The passion to uncover the truth and ask tough questions with the goal of making society better. It requires persistence and organization. You also need to understand how to use compelling images, soundbites and natural sound to create compelling television.

Nhà báo Vũ Quang: Làm thế nào để các thành viên trong nhóm điều tra làm việc cùng nhau?

How should investigative team members work together ?

Nhà báo Kutis Ming: Phóng viên, quay phim và biên tập viên cần phải hợp tác làm việc với nhau về mặt hình ảnh. Phóng viên và quay phim nên thường xuyên có các cuộc đối thoại, trao đổi với nhau về cách thức tạo nên sự kích thích về mặt hình ảnh trong câu chuyện. Chìa khoá ở đây là xem những hình ảnh mà bạn có được trước khi viết kịch bản câu chuyện. Nếu không có đội ngũ làm việc thống nhất, các cuộc điều tra hay nhất cũng sẽ trở nên nhàm chán và nó sẽ phù hợp hơn với báo viết.

The Reporter, Cameraman and Editor need to collaborate on the pictures. There should be constant dialogue between the reporter and cameraman on how to make the story visually stimulating. Looking at the pictures before writing the story is key. Without solid team work the best investigations could be boring television and better suited for the newspaper.

Nhà báo Vũ Quang: Ai là người thầy giáo đầu tiên đã truyền cảm hứng cho anh đến với nghề điều tra?

Who is the first teacher that inspired you to the investigative job ?

Nhà báo Kutis Ming: Cuộc sống chính là người thầy giáo của tôi sau khi trải qua một trận động đất kinh hoàng. Tôi đã nhận ra rằng cái quan trọng của các nhà báo, là những người kể với mọi người những gì vừa mới xảy ra, tại sao và làm thế nào để được an toàn. Sau đó, một vài nhà báo trong đó có một người dẫn chương trình tại San Francisco đã cố vấn và truyền cảm hứng đó cho tôi.

Life was my teacher after surviving a powerful earthquake. I realized the importance of journalists who tell people what just happened, why, and how to stay safe. Since then, several journalists including an anchorwoman in San Francisco have mentored and inspired me.

img-8760-1200x762-1024x650-1645456813.jpeg
Nhà báo Kutis Ming ( Thứ hai từ phải sang) cùng những người làm đào tạo của VTV

Nhà báo Vũ Quang: Những phóng sự điều tra nào mà ông muốn chia sẻ cho học viên của VTV?

What are the investigative reports that you want to show VTV participants?

Nhà báo Kutis Ming: Những phóng sự mà tôi đã cho các học viên xem là những câu chuyện tôi đã nghiên cứu, điều tra và có kết quả. Những phóng sự này là các ví dụ về lời bình gắn liền với hình ảnh trong câu chuyện. Những ví dụ này cho thấy các thủ thuật tạo nên các phần trong câu chuyện mà không hề có hình ảnh rất kích thích người xem cùng với việc sử dụng đồ họa, hiệu ứng âm thanh, và những phần dẫn hiện trường một cách sáng tạo.

The stories I showed the participants were stories I researched, investigated and got results. These stories are examples of every word in the story matching the visual. They also showed techniques to make parts of stories where there are no visuals, very stimulating to watch with the use of graphics, sound effects and creative standups.

Nhà báo Vũ Quang: Anh được trả bao nhiêu tiền cho một phóng sự?

How much are you paid (by your employer) for each report ?

Nhà báo Kutis Ming: Tôi là người làm công ăn lương và không nhận lương dựa trên phóng sự. Tuy nhiên, tôi cung cấp khoảng 200 phóng sự trong một năm.

I am a salary employee and do not get paid per report. However, I produce about 200 stories a year.

Nhà báo Vũ Quang: Anh cảm nhận như thế nào về các học viên của VTV sau hai khoá đào tạo vừa rồi?

How do you find VTV participants after the past two workshops ?

Nhà báo Kutis Ming: Tôi thấy họ là những cá nhân tài năng với mong muốn phát triển nghề nghiệp. Có một sự pha trộn giữa những người đã có kinh nghiệm và những người mới và tôi đã cố gắng trộn tất cả các nhóm lại với nhau để họ có thể học hỏi lẫn nhau. Tôi thấy một vài nhà báo vẫn còn e ngại vào ngày đầu tiên nhưng sang ngày thứ 2 thì lại tham gia rất hăng hái. Các nhóm được pha trộn với nhau, một số người có niềm đam mê trong công việc và một số khác nói rằng họ chỉ làm nghề này khi họ không thể tìm được nghề khác. Tất cả đều được đánh giá cao về những thủ thuật mà tôi đã chia sẻ và tôi cũng mong rằng họ sẽ thực hiện được những thủ thuật đó trong công việc hàng ngày của họ.

I find them to be talented individuals with a desire to grow their craft. There was quite a mix between experienced and newbies and I tried to mix up the groups so they could learn from one another. I found some journalists to be apprehensive to learning on the first day, but very much engaged by day 2. The group was mixed, with some having passion for the job, and some saying they just fell into this job when they couldn’t find other work. All were very appreciative of the tricks I shared, and I hope they will be able to implement those techniques in their every day works.

vq13-1645456814.jpeg
Trao chứng chỉ cho học viên. Ảnh Đức Tùng

Nhà báo Vũ Quang: Những kỹ năng và kỹ thuật nào mà họ vẫn còn thiếu?

What skills and techniques do they still lack ?

Nhà báo Kutis Ming: Một số học viên tham gia khoá đào tạo thiếu đạo đức nghề nghiệp và lừa dối đối tượng phỏng vấn bằng cách bí mật quay video trong buổi họp. Điều này được thực hiện sau khi khiến người đó tin rằng máy quay không bật. Một vài ý kiến đã được đưa vào trong câu chuyện. Một ý kiến của phóng viên không có chỗ đứng trong ngành báo chí. Trong một vài trường hợp, các học viên đấu tranh để phân biệt giữa video hay và nhàm chán và có những chỉnh sửa đột ngột xen vào những phóng sự của họ

Để làm nên kênh truyền hình hấp dẫn thì cần phải thay đổi một vấn đề chính đó là Quy trình làm việc. Một khi thực hiện phóng sự, phóng viên cần xem toàn bộ video, ghi lại các mã thời gian và sử dụng một ký hiệu để đánh dấu video, âm thanh hiện trường và những đoạn phỏng vấn ngắn hay nhất. Việc này cần phải được hoàn thành trước khi họ còn đang viết kịch bản câu chuyện và họ chỉ nên viết về những hình ảnh, âm thanh và những đoạn phỏng vấn ngắn hay nhất. Quy trình làm việc hiện tại là đưa những trích đoạn phỏng vấn ngẫu nhiên vào trong video, và vứt bỏ đi cái sự diễn giải ở cuối câu chuyện, điều này sẽ hiếm khi tạo được sự thú vị trên truyền hình và dẫn tới tình trạng tạm dừng và ngừng phát sóng.

Some of the participants lack ethical training and decieved interview subjects by secretly recording video of their meeting. This after the person was led to believe the camera was not on. Some inserted opinions into stories. A reporter’s opinion has no place in journalism. In some cases, participants struggled to differentiate between strong video and boring video and edited jump cuts into their pieces.

One major change that is needed to create compelling television, is changing the work flow. Once a story is shot, the reporter needs to watch all video, write down time codes, and use a star to mark the best video, natural sound, and soundbites. This should be done before they even write the story and they should only write to the best images, sound and soundbites. The current work flow of throwing down video and random soundbites, and dumping in the narration at the end will rarely amount to great TV and also leads to dead air, with pauses.

Xin cám ơn ông!

Vũ Quang- Nguyệt Minh