Theo Thương vụ Việt Nam tại Canada, thủy sản tươi và đông lạnh ghi nhận sự sụt giảm so với cùng kỳ năm ngoái, đến hết tháng 8/2023, xuất khẩu chỉ đạt 83 triệu USD. Trong khi năm 2022, Việt Nam xuất khẩu được gần 235 triệu USD.
Hàng năm, Canada có nhu cầu nhập khẩu khoảng trên 2.8 tỷ USD từ các nước, năm 2022, Việt Nam đứng vị trí thứ 3, với thị phần khoảng 7%, sau Hoa Kỳ và Trung Quốc. Tuy nhiên, với tốc độ sụt giảm mạnh (50.5%), Việt Nam hiện tụt xuống thứ 6 về thị phần. Đối với thủy sản chế biến, Việt Nam cũng ghi nhận sự sụt giảm so với cùng kỳ năm ngoái (-35.6%), chỉ đạt 48 triệu USD.
Lý giải nguyên nhân việc sụt giảm đột biến của xuất khẩu thuỷ sản Việt Nam sang địa bàn, Thương vụ Việt Nam tại Canada cho hay, do chi phí logistics nội địa tại Canada cao khiến giá xuất khẩu của Việt Nam kém cạnh tranh so với các nước láng giềng Nam Mỹ, chính sách tỷ giá đồng CAD thấp và đặc biệt là do bối cảnh suy thoái kinh tế ở Canada.
Đáng lưu ý là xu hướng Canada đẩy mạnh chính sách hướng về khối kinh tế Nam Mỹ đang tác động rõ rệt đến xuất khẩu thuỷ sản của Việt Nam. Trong năm 2023, qua theo dõi số liệu sở tại, Canada đặc biệt đẩy mạnh nhập khẩu từ Ecuador, Argentina, Chile và Mexico. Ngoại trừ Argentina, cả Ecuador, Chile và Mexico đều có FTAs song phương với Canada.
Ngoài ra, yếu tố giá xăng dầu vận tải cao, tình trạng chậm bốc dỡ hàng tại các cảng ở Canada do thiếu nhân công, đặc biệt là tình trạng đình công kéo dài ở cảng Vancouver từ tháng 6 đến nay cũng là những lý do khiến hàng Việt Nam có thể kém cạnh tranh hơn so với các nhà xuất khẩu Nam Mỹ.
Vì vậy, nhóm thuỷ sản và thuỷ sản chế biến là các lĩnh vực mặt hàng có nguy cơ bị mất thị trường và sẽ tiếp tục giảm mạnh trong những năm tới nếu Việt Nam không có chiến lược tiếp cận thị trường phù hợp để đối phó với tình trạng cạnh tranh của các nước Nam Mỹ.
Từ đó, Thương vụ Việt Nam tại Canada cũng khuyến nghị, để tiếp cận thị trường Canada, các doanh nghiệp và Hiệp hội trong thời gian tới, Hiệp hội Thủy sản Việt Nam có thể cân nhắc tham gia Triển lãm thực phẩm và sáng tạo quốc tế Canada (SIAL) lần thứ 21 sẽ được tổ chức tại Montreal vào giữa tháng 5/2024.
Đây là sự kiện thương mại lớn nhất hàng năm trong ngành công nghiệp thực phẩm ở Bắc Mỹ. Triển lãm SIAL 2023 đã thu hút được trên 1000 công ty tham gia trưng bày từ 50 nước và trên 20,000 khách tham quan từ 60 nước, trong đó diện tích gian hàng quốc tế chiếm đến 40%.
