Từ lâu, cây cam được người dân vùng ven dãy núi Trà Sơn huyện Can Lộc (Hà Tĩnh) coi là cây trồng chính mang lại nguồn thu cho mỗi gia đình. Nếu như trước đây, người dân trồng cam theo lối manh mún, không tập trung, mạnh ai lấy làm nên giá trị của quả cam Thượng Lộc chưa được khai thác triệt để. Đến năm 2012, khi HTX Trà Sơn ra đời, việc trồng cam của các hộ dân ở đây mới tận dụng được hết tiềm năng, thế mạnh của địa phương để cây cam mang lại thu nhập cao.
Qua quá trình phát triển, từ 07 thành viên ban đầu, đến nay HTX Trà Sơn, đã có 12 thành viên chính thức với 15 ha cam và liên kết sản xuất, bao tiêu sản phẩm cho 69 hộ dân thuộc các xã trên vùng Trà Sơn với trên 100 ha đất sản xuất cam. HTX đang trở thành một điển hình trong liên kết sản xuất, tạo giá trị thương hiệu cam Thượng Lộc trên thị trường.
Anh Nguyễn Xuân Hòa - HTX Trà Sơn vui mừng chia sẻ: Cam của HTX chúng tôi đã được Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ KHCN) cấp giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu chứng nhận “Cam Thượng Lộc”. Đây là sự khẳng định con đường đúng đắn mà HTX và các thành viên đã lựa chọn, tiếp tục đầu tư, phát triển sản xuất theo hướng VietGAP, nâng tầm quả cam bản địa.
Nói đến những sản vật ở Can Lộc, ngoài cam Thượng Lộc, không thể không nhắc tới gạo sạch Hạ Vàng của HTX Hạ Vàng xã Vượng Lộc. Kể từ năm 2020, HTX là đơn vị đi đầu trong thực hiện phá bờ thửa nhỏ, hình thành ô thửa lớn và tích tụ ruộng đất với diện tích 30 ha. Từ vụ xuân 2021, HTX đã liên kết với doanh nghiệp ở tỉnh Nam Định trong việc bao tiêu sản phẩm.
Ông Nguyễn Đình Trung - Chủ tịch HĐQT HTX Hạ Vàng cho hay: HTX Hạ Vàng có 150 ha cánh đồng thửa lớn, trong đó có 35 ha sản xuất theo hướng hữu cơ với hai loại giống chất lượng cao là Hạt Ngọc 9 và ĐH 12. Được sự quan tâm hỗ trợ về giống và các quy trình kỹ thuật từ Công ty Apollo Việt Nam nên vụ Xuân năm vừa qua tiếp tục khẳng định sự thành công từ mô hình sản xuất lúa tập trung của HTX.
Xác định được vài trò, tầm quan trọng của liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm, năm 2022, UBND huyện Can Lộc đã ký kết với Tập đoàn Quế Lâm, hợp tác sản xuất nông nghiệp hữu cơ tuần hoàn.
Sau khi tổ chức tham quan tại Công ty CP Tập đoàn Quế Lâm, UBND huyện Can Lộc đã thành lập tổ triển khai thực hiện mô hình liên kết sản xuất hữu cơ với doanh nghiệp. Phối hợp tổ chức truyền thông về sản xuất nông nghiệp hữu cơ cho đội ngũ cán bộ cấp huyện, cấp xã và các hộ có nhu cầu thực hiện mô hình.
UBND huyện đã lựa chọn 6 mô hình để thực hiện liên kết với công ty gồm: Mô hình chăn nuôi kết hợp với trồng cây ăn quả tại 3 hộ ở Thượng Lộc. Mô hình lúa hữu cơ thương hiệu gạo Can Lộc tại HTX Hạ Vàng thuộc các xã Vượng Lộc, thôn Vân Cửu - xã Khánh Vĩnh Yên, thôn Phúc Tân, xã Kim Song Trường. Mô hình trồng cà hữu cơ xã Thượng Lộc. Mô hình xử lý rác hữu cơ làm phân bón tại xã Thiên Lộc. Mô hình xử lý rơm rạ sau thu hoạch tại xã Tùng Lộc. Mô hình lúa hữu cơ kết hợp thả cá tại trại cá Trung tâm Ứng dụng khoa học kỹ thuật và bảo vệ cây trồng, vật nuôi huyện Can Lộc.
Với sự quan tâm, chính sách hỗ trợ của tỉnh, của huyện, các mô hình liên kết có điều kiện phát triển, đáp ứng nhu cầu sản xuất, kinh doanh của các thành viên. Sự phát triển các mô hình góp phần quan trọng vào việc nâng cao hiệu quả kinh tế của địa phương, giải quyết việc làm, nâng cao đời sống cho người lao động.
Đến nay, toàn huyện Can Lộc có 66 HTX với 583 thành viên, trong đó 48 HTX hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp; 16 HTX môi trường; 1 HTX thương mại dịch vụ và 1 quỹ tín dụng nhân dân. Ngoài ra, toàn huyện có 96 tổ hợp tác (THT) gồm 48 THT trồng trọt, 26 THT làm đất và THT gặt đập liên hợp, 22 THT chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản.
Ông Phạm Ngọc Xuân - Phó Giám đốc Trung tâm UDKHKT&BVCTVN huyện Can Lộc khẳng định: Liên kết trong sản xuất và tiêu thụ nông sản là xu hướng tất yếu trong bối cảnh nền nông nghiệp đang hướng đến mục tiêu phát triển bền vững. Huyện Can Lộc phấn đấu tăng số lượng HTX có ứng dụng công nghệ tiên tiến trong quản lý, ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất và tiêu thụ nông sản, thực hiện truy xuất nguồn gốc đối với nông sản.
Qua đó, góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho các thành viên, thúc đẩy phát triển nhanh, phấn đấu xây dựng Can Lộc đạt chuẩn huyện nông thôn mới nâng cao theo hướng phát triển nông nghiệp công nghệ cao gắn với du lịch, dịch vụ./.