Tương truyền, vào thế kỷ thứ 8, vua Phùng Hưng tập hợp các nghĩa sĩ tại làng Triều Khúc để bao vây đạo quân nhà Đường. Để động viên tướng sĩ, làm giảm nỗi nhớ nhà, nhớ gia đình, nhớ người thân và cũng là để giải trí cho nghĩa quân, nhà vua đã cho chọn ra những binh lính trắng trẻo, thư sinh, khôi ngô, tuấn tú đóng giả làm con gái, ăn mặc sặc sỡ và đeo trống múa bồng.
Kể từ đó, hàng năm vào mùa xuân, từ ngày 9 đến 12 tháng Giêng Âm lịch, dân làng Triều Khúc duy trì truyền thống tổ chức lễ hội rước Thành Hoàng Phùng (Bố Cái Đại Vương Phùng Hưng) với điệu múa dân gian "trống bồng", hay còn gọi là "con đĩ đánh bồng".
Năm nay, như thông lệ, lễ hội làng Triều Khúc được tổ chức rất quy mô và chu đáo. Các đội múa rồng, múa lân của làng Triều Khúc mang tới cho lễ hội những tiếng trống rộn ràng, những điệu múa lân, múa rồng đầy sắc màu rực rỡ của một bầu không khí chào Tết, đón xuân.
Khởi đầu của Lễ hội xuân Giáp Thìn 2024 làng Triều Khúc là lễ rước Thành Hoàng Phùng (Bố Cái Đại Vương Phùng Hưng) với những nghi thức tôn nghiêm và trang trọng. Thể hiện tinh thần uống nước nhờ nguồn, ghi nhận công lao to lớn của lớp người đi trước, cũng như giữ gìn và kết thừa truyền thống của dân tộc.
Điểm nhấn của Lễ hội làng Triều khúc chính là điệu múa dân gian truyền thống có một không hai "con đĩ đánh bồng". Đây là 1 trong 10 điệu múa dân gian xưa độc đáo của kinh thành Thăng Long. Từ "đĩ" trong điệu múa này không phải là một từ mang ý nghĩa tiêu cực. Nó chỉ dùng để ám chỉ những người con trai giả dạng nữ nhân.
Cũng bởi vì thấy những nam nhân giả gái, múa may quá lả lơi mà nhà vua Phùng Hưng gọi họ là những "con đĩ". Dù từ này ngày nay được dùng như một câu chửi tục hay ám chỉ những người phụ nữ không đứng đắn hoặc nói về những người phụ nữ làm nghề "bán hoa", tuy nhiên trong điệu múa "con đĩ đánh bồng" lại không hề có phụ nữ. Bởi thế, người làng Triều Khúc vẫn quyết định giữ lại tên gọi cũ của điệu múa dân gian xưa độc đáo này.
Điệu múa đánh bồng bao gồm những động tác khá đơn giản nhưng cực kì phóng khoáng, dứt khoát mạnh mẽ, nhưng cũng rất mềm mại, linh hoạt. Chỉ có mấy động tác đơn giản như xoay tròn, dựa lưng, úp mặt vào ngực nhau nhưng rất kiểu cách, mềm mại, uyển chuyển và đầy nữ tính. Họ đều được lựa chọn cẩn thận từ các thanh niên trai tráng trong làng, mặt mũi khôi ngô, tuấn tú, trắng trẻo, thư sinh, tươi tắn, ngoan ngoãn, con nhà gia giáo.
Các chàng trai giả gái mặt hoa da phấn, động tác uyển chuyển, mềm mại, xúng xính trong áo tứ thân, váy đụp, đeo bông tai, chít khăn mỏ quạ và mỗi người đeo một cái trống bồng nhỏ sơn màu đỏ trước ngực, nhảy những điệu múa cực kỳ lả lơi, mềm mại, uyển chuyển, quấn quýt bên nhau. Mắt lúng liếng đưa tình, miệng cười xinh trong những bước nhảy linh hoạt, những chàng trai giả gái thướt tha, lả lơi trong từng động tác múa hòa cùng nhịp trống dồn dập lôi cuốn khiến người xem vô cùng thích thú.
