Để thực hiện công tác ứng phó với nguy cơ mưa lớn, sạt lở đất, lũ quét và chủ động phòng chống thiên tai trong thời gian tới theo Công điện số 76/CĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Nguyễn Hoàng Hiệp đã tổ chức cuộc họp với đại diện các cơ quan có liên quan vào sáng ngày 29/5.
Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp cho biết, từ đầu năm đến nay tình hình thời tiết diễn biến khá phức tạp. Mặc dù dự báo dài hạn về cơ bản đúng, nhưng trong ngắn hạn và cục bộ địa phương vẫn thể hiện tính bất thường, khó dự báo.
Thứ trưởng yêu cầu các cơ quan khí tượng thủy văn, thủy lợi, quản lý đê điều và phòng chống thiên tai cần phối hợp chặt chẽ để kịp thời tham mưu cho công tác chỉ đạo, điều hành, giảm thiểu tối đa thiệt hại. Trước mắt là ứng phó với các đợt mưa lớn sắp diễn ra, và lâu dài là đảm bảo vận hành hồ chứa an toàn cho vùng hạ du.
Theo ông Mai Văn Khiêm, Giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, Cục Khí tượng thủy văn, từ đầu năm tới nay, trên cả nước ghi nhận tổng lượng cao hơn so với trung bình nhiều năm từ 15-30%, có nơi trên 80%.
Dự báo cho thấy, từ ngày 29-31/5, tại một số khu vực ở Bức Bộ và Thanh Hóa có khả năng sẽ xuất hiện lũ, với biên độ lũ từ 2-5m. Đặc biệt, có nguy cơ xảy ra xảy ra ngập lụt vùng trũng thấp ven sông, lũ quét và sạt lở đất trên các sườn dốc.
Về dài hạn, mưa vừa, mưa to được dự báo xảy ra tập trung từ tháng 6-8/2025 ở Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ, Tây Nguyên, Nam Bộ. Riêng Trung Bộ sẽ tăng mưa từ tháng 9-12/2025.
Báo cáo về tình hình kiểm tra thiết bị dự báo khí tượng thủy văn, ông Nguyễn Thượng Hiền, Cục trưởng Cục Khí tượng thủy văn, cho biết công tác hiện nay, công tác bảo dưỡng định kỳ về cơ bản đã được hoàn thành. Tuy nhiên, với yêu cầu sử dụng thường xuyên các thiết bị để phục vụ phòng chống thiên tai, ông Hiền đề xuất cần có cơ chế riêng cho công tác này, tránh mất thời gian chờ phê duyệt tài chính.
Phía Cục cũng đang phối hợp cùng Quỹ cộng đồng Phòng chống thiên tai hoàn thiện Đề án cảnh báo nguy cơ sạt lở, lũ quét khu vực miền Trung và miền núi phía Bắc, chuẩn bị trình Bộ để hoàn thiện, trình thủ tướng Chính phủ trong thời gian tới.
Chia sẻ về công tác thông tin phòng chống thiên tai ở cấp địa phương, Cục trưởng Cục Quản lý đê điều và Phòng chống thiên tai Phạm Đức Luận cho rằng, hiện nay các địa phương vẫn đang gặp khó khăn trong việc cập nhật thông tin khi có tình huống thiên tai xảy ra.
Ông Luận đề xuất Cục Khí tượng thủy văn phối hợp cập nhật thông tin trên hệ thống thông tin phòng chống thiên tai để tăng hiệu quả truyền tin tới cấp cơ sở. Đặc biệt, dự báo ngắn hạn rất quan trọng trong công tác vận hành hồ chứa.
Trong công tác bảo vệ công trình thủy lợi, ông Nguyễn Tùng Phong, Cục trưởng Cục Quản lý và Xây dựng công trình thủy lợi cho biết, hiện các hồ chứa thủy lợi ở Bắc Bộ, Trung Bộ đang ở mức an toàn. Riêng một số hồ Trung Bộ đã đầy hoặc gần đầy do ảnh hưởng từ đợt mưa lớn ở Hà Tĩnh.
Ông Phong đề xuất cần có cơ chế phối hợp với cơ quan dự báo để tích hợp dữ liệu dự báo, thông tin cụ thể hơn cho công tác vận hành hồ chứa thủy lợi, làm cơ sở ra quyết định vận hành để vừa đảm bảo an toàn công trình, vừa đảm bảo an toàn hạ du và vùng sản xuất.
Phát biểu kết luận cuộc họp, Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp đề nghị Cục Khí tượng thủy văn, Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn quốc gia cập nhật các bản tin theo đúng quy định, cố gắng có những bản tin dự báo ở độ chính xác cao trước 3-6 tiếng. Trước mắt, Thứ trưởng chỉ đạo Cục Quản lý Đê điều và Phòng chống thiên tai lập nhóm Zalo để gửi thông tin về thiên tai ngay cho lãnh đạo các tỉnh trong trường hợp khẩn cấp.
Trong dự báo, cần phát huy vai trò đài khí tượng thủy văn khu vực, địa phương, cố gắng dự báo thêm một số thông tin về dòng chảy về hồ chứa ngoài hồ thủy điện để địa phương có thể chỉ đạo vận hành kịp thời.
Cục Khí tượng thủy văn có trách nhiệm dự báo dài hạn để có quan điểm vận hành, dự báo ngắn hạn. Đồng thời, xem xét các thủ tục để duy tu, bảo dưỡng thiết bị. Việc đầu tư cho khí tượng thủy văn được xác định là rất cấp thiết nhằm đưa ra cảnh báo sớm, hạn chế tối đa thiệt hại do thiên tai.
Thứ trưởng cũng yêu cầu Cục Quản lý và Xây dựng công trình thủy lợi nhắc nhở các địa phương xử lý ngay những trục trặc ở tất cả các hồ có cửa van, rà soát, đảm bảo an toàn tuyệt đối các hồ chứa. Đây là yêu cầu cấp thiết trong bối cảnh mưa lớn cực đoan có thể xảy ra ở bất cứ khu vực nào.
