Chiều 13/3, tại Hà Nội, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dự Lễ kỷ niệm 30 năm quan hệ đối tác Việt Nam – Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam tổ chức. Cùng tham dự sự kiện có ông Masatsugu Asakawa, Chủ tịch ADB, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng, lãnh đạo các bộ, ngành, cơ quan, một số cơ quan ngoại giao, tổ chức quốc tế tại Hà Nội.
ADB tài trợ gần 18 tỷ USD triển khai 600 chương trình, dự án
Trong 30 năm qua (1993 - 2023), quan hệ Việt Nam và ADB không ngừng được củng cố, phát triển; đặc biệt là sự hỗ trợ kịp thời, thiết thực của ADB dành cho Việt Nam trong cuộc chiến chống đại dịch Covid-19, thúc đẩy phục hồi và phát triển kinh tế - xác hội, mở ra cơ hội hợp tác thương mại, đầu tư giữa Việt Nam và các quốc gia trên thế giới.
Trong đó, tổng số vốn tài trợ ADB dành cho Việt Nam đến nay đạt gần 18 tỷ USD cho khoảng 600 chương trình, dự án trên nhiều lĩnh vực quan trọng như nông nghiệp, nông thôn, giáo dục, y tế, giao thông, năng lượng, hạ tầng đô thị... Đồng thời, ADB cũng tài trợ 6,45 tỷ USD cho các giao dịch thương mại thông qua các ngân hàng thương mại ở Việt Nam.
Thông qua các khoản tài trợ không hoàn lại, hoạt động tư vấn chính sách, ADB đã hỗ trợ cho Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương nâng cao năng lực quản lý, điều hành, nghiên cứu và hoạch định chính sách.
Gần đây nhất, để ứng phó với đại dịch Covid-19, ADB đã hỗ trợ Việt Nam một số khoản viện trợ không hoàn lại hàng trăm triệu USD tài trợ thiết bị bảo hộ y tế; nâng cấp thiết bị y tế; sản xuất dược phẩm và cho doanh nghiệp nhỏ và vừa, các doanh nghiệp nữ.
Chiều ngược lại, Việt Nam đã tận dụng, phát huy hiệu quả tốt nhất các hỗ trợ của ADB; vai trò tích cực, trách nhiệm của Việt Nam cũng ngày càng được củng cố, nâng cao trong ADB cũng như trong quan hệ với các quốc gia thành viên thông qua các khuôn khổ, sáng kiến hợp tác khu vực của ADB.
Phát biểu tại sự kiện, Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định Chính phủ Việt Nam luôn coi ADB là một trong những đối tác phát triển quan trọng, thân thiết, tin cậy, hiệu quả; đánh giá cao sự có mặt của Chủ tịch ADB tại Việt Nam nhân dịp kỷ niệm 30 năm hợp tác, cho thấy thông điệp mạnh mẽ về hướng tới tương lai với tầm nhìn xa hơn, hợp tác hiệu quả hơn.
Phân tích vai trò của tài chính đối với sự phát triển, nhất là trong bối cảnh Việt Nam trải qua thời gian dài kháng chiến, giành độc lập dân tộc và bị cấm vận, với nhiều đau thương, mất mát, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính trân trọng cảm ơn, đánh giá cao sự ủng hộ của ADB đối với Việt Nam suốt thời gian qua, nhất là trong phát triển hạ tầng, xóa đói giảm nghèo, phát triển giáo dục, y tế..., nhất là ở vùng sâu, vùng xa, biên giới hải đảo; đồng thời tạo động lực, truyền cảm hứng cho các đối tác khác cùng hợp tác, hỗ trợ Việt Nam phát triển.
Hợp tác giữa ADB và Việt Nam hướng tới tập trung cho đầu tư phát triển
Nêu các bài học kinh nghiệm trong hợp tác; phân tích bối cảnh tình hình thế giới; thông tin về một số thành tựu phát triển nổi bật của Việt Nam sau hơn 35 năm đổi mới, cũng như trong năm 2023 và về các nền tảng phát triển của Việt Nam, Thủ tướng Chính phủ cho biết, Việt Nam phát triển đất nước trên 03 trụ cột chính là xây dựng nền dân chủ xã hội chủ nghĩa; xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa; phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.
Việt Nam đang tập trung thực hiện ba đột phá chiến lược là hoàn thiện thể chế, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao và xây dựng kết cấu hạ tầng; đang nỗ lực xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ gắn với chủ động, tích cực hội nhập quốc tế sâu rộng, toàn diện, thực chất, hiệu quả. Xuyên suốt trong quá trình đó, Việt Nam lấy con người làm trung tâm, là chủ thể, là mục tiêu, là động lực và là nguồn lực cho sự phát triển; không hy sinh tiến bộ và công bằng, an sinh xã hội và môi trường để chạy theo tăng trưởng kinh tế đơn thuần.
Cho biết, Việt Nam là đất nước đang phát triển, nền kinh tế đang chuyển đổi, quy mô nền kinh tế còn khiêm tốn, độ mở lớn, sức chống chịu với các cú sốc còn hạn chế…, do đó, cùng với hỗ trợ về vốn, Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị ADB tham vấn chính sách cho Việt Nam; hỗ trợ Việt Nam trong xây dựng, hoàn thiện thể chế, nhất là hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa; đồng thời tiếp tục tạo động lực, truyền cảm hứng cho các đối tác khác hỗ trợ, hợp tác cùng Việt Nam phát triển.
Theo Thủ tướng, sau 30 năm, hợp tác giữa Việt Nam và ADB đã có nhiều kinh nghiệm hơn và đang ở trong giai đoạn trưởng thành, chín chắn nhất; mặt khác, Việt Nam và Nhật Bản đã trở thành Đối tác Chiến lược toàn diện, hợp tác giữa hai bên là không có giới hạn như phát biểu của Thủ tướng Nhật Bản Kishida Fumio, nhất là về khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo.
Do đó, hoạt động hợp tác giữa ADB và Việt Nam cần trọng tâm, trọng điểm hơn, tập trung cho đầu tư phát triển, các chương trình, dự án mang tính chất xoay chuyển tình thế, chuyển đổi trạng thái, thay vì tập trung cho mục tiêu xóa đói giảm nghèo như giai đoạn trước, với tư duy, cách làm, thủ tục đổi mới.
Trên tinh thần cùng thắng, lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ, Thủ tướng mong ADB tiếp tục hỗ trợ Việt Nam về nguồn vốn, công nghệ, xây dựng thể chế, nâng cao năng lực quản trị, đào tạo nhân lực, tư vấn chính sách, tạo động lực, truyền cảm hứng cho các đối tác phát triển khác, triển khai các chương trình, chính sách nhằm thúc đẩy tăng trưởng bền vững, nâng cao sức cạnh tranh của nền kinh tế, thực hiện các mục tiêu phát triển đất nước tới năm 2030, 2045.
Thủ tướng đề nghị hợp tác giữa hai bên tập trung vào một số lĩnh vực trọng tâm, trọng điểm như ứng phó biến đổi khí hậu, các công trình hạ tầng chiến lược, nhất là tại ĐBSCL, các lĩnh vực mới nổi như chíp bán dẫn, kinh tế số, chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ, phát triển khu vực tư nhân.
Trong đó, việc ứng phó biến đổi khí hậu gồm nhiều lĩnh vực như điện, giao thông, nông nghiệp…, đều đang được Việt Nam triển khai quyết liệt như chương trình 1 triệu ha lúa chất lượng cao, phát thải thấp tại ĐBSCL; thúc đẩy sản xuất xe điện trong lĩnh vực giao thông… Thủ tướng cho biết, Việt Nam đã công bố kế hoạch triển khai Thỏa thuận JETP, nỗ lực hoàn thành Kế hoạch triển khai thực hiện Quy hoạch Điện VIII để ban hành trong tháng 3 này, trên cơ sở đó sẽ ban hành các dự án cụ thể để sử dụng vốn tài trợ của Tuyên bố đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng (JETP) của G7 và Cơ chế chuyển đổi năng lượng (ETM) của Nhật Bản…
Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh, 30 năm qua Việt Nam - ADB đã hợp tác hiệu quả, mong muốn 30 năm tới hợp tác giữa Việt Nam – ADB sẽ hiệu quả hơn, trên tin thần “lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ”. “Với sự chân thành, tình cảm từ trái tim đến trái tim, mọi vướng mắc sẽ được vượt qua, quan hệ hợp tác giữa Việt Nam và ADB thời gian tới sẽ không ngừng được củng cố, phát triển hơn nữa”, Thủ tướng tin tưởng./.
