Tại hội nghị, bà Trần Thị Thu Phương, Phó trưởng Phòng Hợp tác quốc tế và Truyền thông (Cục Thú y - Bộ NN-PTNT), đã thông tin về quá trình đàm phán cũng như những nét chính của nghị định thư xuất khẩu tổ yến sang Trung Quốc. Theo đó, Việt Nam đã đàm phán với Trung Quốc về xuất khẩu chính ngạch tổ yến từ năm 2018. Sau 4 năm đàm phán liên tục, mới đây Việt Nam và Trung Quốc đã ký Nghị định thư về các yêu cầu về kiểm dịch, kiểm tra và vệ sinh thú y đối với sản phẩm tổ yến xuất khẩu sang Trung Quốc.
Tổ yến được phép xuất khẩu là sản phẩm đã được làm sạch (yến sào tinh), tổ yến thô vẫn tiếp tục quá trình đàm phán và hằng năm phía Trung Quốc sẽ cấp hạn ngạch số lượng được phép nhập khẩu từ các nước và phân cho các nhà nhập khẩu, các DN Việt Nam cần lưu ý. Về nguyên tắc chung, các DN phải khai báo các nhà yến cung cấp nguyên liệu, nhà yến cần có mã số định danh, có chương trình giám sát dịch bệnh và thực hiện đăng ký xuất khẩu sang Trung Quốc theo quy định.
Bà Phương cho biết Nghị định thư bao gồm 16 điều về các quy định đối với nhà nuôi chim yến, doanh nghiệp chế biến tổ yến, doanh nghiệp xuất khẩu, yêu cầu đối với bao bì, nhãn ghi, kiểm dịch, kiểm tra, giám sát dịch bệnh và an toàn thực phẩm.
Bà Phương cho biết quá trình đàm phán, phía Trung Quốc đánh giá Việt Nam có chất lượng tổ yến cao nhưng sản lượng hạn chế nên cần phải kiểm soát chặt về nguồn gốc, tránh bị trà trộn. Ngay trên bao bì sản phẩm, phía Trung Quốc yêu cầu ghi rõ về tên và số đăng ký nhà nuôi yến; tên và địa chỉ, số đăng ký của DN chế biến; điều kiện bảo quản, ngày sản xuất cùng nhiều thông tin liên quan khác. Bà Phương khuyến cáo các DN có nhu cầu xuất khẩu tổ yến sang Trung Quốc cần tập hợp danh sách các nhà yến thuộc chuỗi để thực hiện giám sát dịch bệnh, ghi chép nhật ký chăn nuôi, thu hoạch… để có dữ liệu cung cấp cho phía Trung Quốc theo yêu cầu.
Các hiệp hội, doanh nghiệp lớn về chim yến, tổ yến bày tỏ vui mừng khi Nghị định thư được ký kết, tạo điều kiện xuất khẩu tổ yến chính ngạch vào Trung Quốc. Các đơn vị mong muốn được hướng dẫn chi tiết về quy trình, tiêu chuẩn cũng như một số thuận lợi về đăng ký với cơ quan quản lý.
Theo Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Phùng Đức Tiến, ngành nuôi chim yến của Việt Nam đã phát triển rất nhanh, từ 7.000 nhà yến năm 2017, đến nay đã tăng lên 30.000 nhà yến, sản lượng 200 tấn/năm tại 42 tỉnh, thành và tiềm năng phát triển còn lớn nhờ bờ biển dài, thức ăn cho chim yến phong phú.
Thứ trưởng Bộ NNPTNT Phùng Đức Tiến khẳng định Nghị định thư chính thức được ký kết sau 4 năm đàm phán, là thành công to lớn, mở ra thị trường vô cùng tiềm năng cho ngành yến Việt Nam, đảm bảo phát triển ổn định cho sản phẩm yến, mang lại giá trị kinh tế cao.
“Trung Quốc là quốc gia tiêu thụ tổ yến lớn nhất thế giới, với khoảng 300 tấn, chiếm 80% thị phần toàn cầu. Việt Nam có điều kiện, tiềm năng yến rất lớn, thuận lợi nuôi chim yến và sản phẩm tổ yến. Chất lượng sản phẩm tổ yến Việt Nam được đánh giá vượt trội so với các nước trong khu vực, nhờ vậy, sản phẩm tổ yến Việt Nam rất được khách Trung Quốc ưa chuộng. Đó là cơ hội cho ngành yến Việt Nam, nâng cao giá trị và thương hiệu”, Thứ trưởng nhấn mạnh.
Theo Thứ trưởng Phùng Đức Tiến, để sớm xuất khẩu được sang Trung Quốc, các cơ quan quản lý nhà nước, doanh nghiệp cần tiếp tục hoàn thiện thủ tục, tổ chức thực hiện quy định nêu trong Nghị định thư.
