Vật nuôi mang lại hiệu quả kinh tế
Từ lâu, hươu sao đã được thuần hóa và nuôi trong các hộ gia đình ở huyện miền núi Hương Sơn (tỉnh Hà Tĩnh). Tuy nhiên, mới đầu chỉ có những gia đình phong lưu, khá giả mới có điều kiện để chăn nuôi loại vật nuôi này. Họ nuôi hươu không chỉ để lấy nhung để làm thuốc, bồi bổ sức khỏe, mà còn là thú vui với cảnh điền viên.
Ngày nay, nhận thấy lợi thế về điều kiện tự nhiên của vùng rừng núi cùng với việc thu nhập khá cao và ổn định nên nghề chăn nuôi hươu đã được bà con nông dân ở địa phương này chú trọng. Nhiều hộ chăn nuôi từ chỗ nuôi một vài con nay đã đầu tư nuôi hàng chục, thậm chí hàng trăm con. Chất lượng, sản lượng hươu và nhung hươu cũng ngày càng được nâng cao. Từ các mô hình chăn nuôi hươu, nhiều hộ dân không chỉ thoát nghèo mà còn vươn lên khá giả, giàu.
Hươu sao là loài động vật ăn cỏ bán hoang dã nên sức đề kháng rất tốt, ít bệnh tật và là vật nuôi được đánh giá có nhiều ưu điểm hơn so với các động vật ăn cỏ khác. Thức ăn chủ yếu của hươu là các loại lá, quả, trái cây, cỏ… sẵn có trong vườn, rừng, rất dễ kiếm nên chi phí nuôi hươu thấp.
Ông Bùi Văn Lợi (Thị trấn Tây Sơn, huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh) cho biết: Gia đình tôi nuôi hươu cũng vài chục năm nay rồi. Thời gian gần đây, do nhiều người dân trong và ngoài địa phương đầu tư nuôi hươu nên nhu cầu hươu giống cao. Do đó, tôi vừa nuôi hươu lấy nhung vừa nuôi hươu giống để cung cấp cho người dân. Hiện tại, đàn hươu của tôi đã gần 100 con, mỗi năm tiền bán hươu giống và nhung hươu, gia đình tôi thu về vài trăm triệu đồng mỗi năm.
Năm 2022, một con hươu của gia đình ông Lợi có cặp nhung hươu khủng, có cân nặng 4,776 kg, được bán với giá gần 60 triệu đồng.
Còn ông Bùi Kim Thắng (thị trấn Tây Sơn, huyện Hương Sơn), đã nuôi hươu gần 30 năm nay, hiện tổng đàn hươu của ông có 12 con.
Ông Thắng cho biết: Hàng năm, nếu thuận lợi, đàn hươu sẽ mang lại thu nhập cho gia đình tôi từ 80 - 100 triệu đồng. Từ đầu năm đến nay, gia đình tôi bán 3 cặp nhung hươu mang lại thu nhập hơn 50 triệu đồng. Được biết, năm nay nhung được mùa lại được giá, những cặp nhung đẹp có trọng lượng trên 1 kg không cần bán cho thương lái mà thường có khách trực tiếp tới mua tận nơi với giá 12 triệu đồng/kg.
Theo người chăn nuôi, hươu dễ chăm sóc, lượng thức ăn ít hơn rất nhiều so với nhiều các loại gia súc khác nhưng hiệu quả kinh tế cao gấp nhiều lần. Trước kia, người chăn nuôi hươu mỗi năm chỉ lấy được một lứa nhung, nhưng giờ đây họ đã có cách chăm sóc hươu để thu mỗi năm 2 lứa, với mỗi cặp bình quân 0,8 - 1kg, cá biệt hươu khỏe có thể cho "lộc" nặng từ 2kg trở lên.
Nuôi hươu mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn nhiều so với nuôi trâu bò. Nếu tính lượng thức ăn cho một con bò cái có thể ăn gấp 5 lần một con hươu. Một người kiếm thức ăn cho 2 con bò nái thì rất vất vả, nhưng kiếm cho 7con hươu là chuyện thường. Con bò cái đẻ mỗi năm một lứa nhưng hươu cho thu hoạch nhung 2 lần/năm.
Ngoài nuôi hươu lấy nhung, theo người dân Hương Sơn, việc kết hợp nuôi hươu nái cũng tạo thêm nguồn thu nhập khá lớn. Mỗi năm, hươu cái sinh sản một lần, nếu sinh con đực sẽ bán giống với giá từ 15 - 25 triệu đồng/con, còn sinh hươu cái thì 8 - 10 triệu đồng/con. Như vậy, mỗi cặp hươu bố mẹ có thể cho thu nhập từ 20 -50 triệu/năm nên nghề nuôi hươu mang lại kinh tế rất cao.
Đẩy mạnh phát triển
Là một trong những địa phương được xem như “thủ phủ” nuôi hươu ở huyện Hương Sơn, ông Nguyễn Đức Thắng - Chủ tịch UBND xã Sơn Giang cho biết: Toàn xã có 80% số hộ chăn nuôi hươu với tổng đàn trên 4.100 con. Năm nay, nhung hươu được mùa nên sản lượng cũng tăng hơn các năm trước, ước đạt khoảng 1,9 tấn, mang lại thu nhập cho người dân địa phương trên 22 tỷ đồng. Nhằm khuyến khích bà con đầu tư chăn nuôi, phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo địa phương cũng đã có nhiều giải pháp hỗ trợ người dân trong phát triển tổng đàn và nâng cao chất lượng con giống để có thu nhập cao hơn.
Anh Lê Văn Hòa (xã Sơn Lễ, huyện Hương Sơn) cho biết: Được sự quan tâm, hỗ trợ của các cấp ngành tại địa phương nên lúc đầu tôi chỉ chăn nuôi một vài con hươu, tôi đã mạnh dạn vay vốn đầu tư mở rộng quy mô chăn nuôi trên 10 con. Đến nay, mỗi năm đàn hươu đem lại thu nhập cho gia đình gần 100 triệu đồng. Nhờ nuôi hươu mà kinh tế của gia đình ngày càng đi lên, con cái có điều kiện để học tập hơn.
Thấy được hiệu quả từ việc nuôi hươu, anh Nguyễn Hồng Tiệp, (xã Sơn Giang, huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh) đã đầu tư hơn 4 tỷ đồng xây dựng trại nuôi hơn 150 con hươu tại quê nhà, đây cũng là trại nuôi hươu có quy mô lớn nhất Hà Tĩnh hiện nay. Để nâng tầm giá trị của nhung hươu, nhiều người dân địa phương đã chế biến nhung hươu thành nhiều sản phẩm để tiện lợi cho người tiêu dung như: bột nhung hươu, rượu nhung hươu…
Trao đổi cùng phóng viên Doanh nghiệp và kinh tế xanh, ông Nguyễn Kiều Hưng - Phó Ct UBND huyện Hương Sơn cho biết: Toàn huyện Hương Sơn hiện có hơn 9.600 hộ chăn nuôi với khoảng 41.080 con hươu. Ước tính năm 2022, có hơn 22 nghìn con hươu cho thu hoạch nhung, với sản lượng đạt khoảng trên 15 tấn, giá bình quân 12 triệu đồng/kg, người nuôi hươu thu về khoảng 180 tỷ đồng. Địa phương chúng tôi xác định chăn nuôi là trọng điểm trong phát triển kinh tế, trong đó nuôi hươu là chủ lực, vì vậy huyện đang có nhiều chính sách nhằm bảo tồn và phát triển đàn hươu. Huyện sẽ hỗ trợ 200 triệu đồng cho mỗi cơ sở chăn nuôi mới với quy mô trên 50 con để mua giống và xây dựng chuồng trại. Với các hộ chăn nuôi nhỏ từ 10 con trở lên, huyện hỗ trợ 1 triệu đồng/ con.
Hươu sao là loài động vật đang được bảo tồn ở Việt Nam hiện nay và Hương Sơn được coi là vùng đất thủy tổ của loài hươu ở nước ta. Hươu sao Hương Sơn đã được Cục Sở hữu trí tuệ, thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ cấp giấy chứng nhận thương hiệu cho “Hươu giống, nhung hươu Hương Sơn”. Với lợi thế sẵn có về nguồn thức ăn dồi dào, sự chăm sóc chu đáo của người chăn nuôi, chất lượng nhung hươu ở Hương Sơn ngày càng được người tiêu dùng tin cậy về chất lượng./.
