Tại thông báo kết luận thanh tra số 161/TB-TTCP về việc chấp hành quy định pháp luật công tác quản lý, sử dụng đất đai, quản lý đầu tư xây dựng cơ bản tại tỉnh Hà Nam (giai đoạn 2012-2018) do ông Bùi Ngọc Lam – Phó tổng Thanh tra Chính phủ ký ngày 17/01/2023.
Theo đó, kết luận nêu rõ, Dự án hạ tầng kỹ thuật khu du lịch chùa Tam Chúc có hàng loạt sai phạm. Riêng vốn ngân sách Nhà nước bị thiệt hại hơn 446.713,77 triệu đồng trong dự án xây dựng; đối với các hạng mục đầu tư gồm: Giai đoạn I là 428.513,39 triệu đồng; Giai đoạn II là 12.335,90 triệu đồng; Tuyến đường T3 là 5.864, 48 tỷ đồng.
Phải giảm trừ 446.713,77 triệu đồng chi phí xây dựng dự án hạ tầng kỹ thuật khu du lịch Tam Chúc
Theo báo cáo của UBND tỉnh Hà Nam, Dự án khu du lịch Tam Chúc được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận chủ trương đầu tư vào năm 2015.
Tuy nhiên, đến thời điểm thanh tra, UBND tỉnh Hà Nam vẫn chưa phê duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng để xác định cơ cấu sử dụng đất, xác định nghĩa vụ tài chính đối với dự án.
Việc chậm trễ trên của UBND tỉnh Hà Nam bị Thanh tra Chính phủ kết luận là "không đúng quy định" của Luật Đất đai năm 2013. Dù chưa phê duyệt quy hoạch nhưng UBND tỉnh Hà Nam đã giao một phần diện tích cho chủ đầu tư thực hiện dự án khu du lịch Tam Chúc.
"Trách nhiệm thuộc UBND tỉnh Hà Nam, Hội đồng thẩm định giá đất tỉnh, các sở, ngành, cơ quan, đơn vị, cá nhân có liên quan và chủ đầu tư dự án", Thanh tra Chính phủ chỉ rõ.
Tại dự án hạ tầng kỹ thuật khu du lịch Tam Chúc, cơ quan thanh tra còn phát hiện chưa có quy hoạch chung, quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết theo quy hoạch tổng thể khu du lịch quốc gia đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt năm 2018.
Bên cạnh đó, Thanh tra Chính phủ còn phát hiện dự án hạ tầng kỹ thuật khu du lịch Tam Chúc khi điều chỉnh năm 2012 không có ý kiến thẩm định của Bộ Kế hoạch và Đầu tư về nguồn và mức hỗ trợ từ ngân sách Trung ương.
Dự án có 03 tuyến đường thuộc giai đoạn I phê duyệt thiết kế bản vẽ thi công không phù hợp với thiết kế cơ sở được duyệt. Thực trạng này theo thanh tra là vi phạm Luật Xây dựng.
Dự án hạ tầng kỹ thuật Khu du lịch Tam Chúc có thiết kế cơ sở không lấy ý kiến thẩm định của bộ quản lý chuyên ngành theo thẩm quyền.
Dự án cũng nằm trong danh sách những dự án bị kết luận được UBND tỉnh phê duyệt đơn giá vật liệu, vật tư cao, đơn giá ca máy rải bê tông SP.500 cao hơn một số địa phương.
Thực trạng trên, theo thanh tra, đã làm "tăng tổng mức đầu tư, dự toán công trình" và "không đúng nguyên tắc quản lý chi phí".
Qua thanh tra đối với công trình sử dụng vốn ngân sách Nhà nước, Thanh tra Chính phủ cho rằng số tiền chi phí xây dựng trong dự toán phê duyệt không đúng, phải giảm trừ (tạm tính) đối với Dự án hạ tầng kỹ thuật khu du lịch Tam Chúc số tiền 446.713,77 triệu đồng.
Cơ quan thanh tra của Chính phủ còn chỉ rõ tại Dự án hạ tầng kỹ thuật Khu du lịch Tam Chúc: Sở Văn hóa, thể thao và Du lịch phê duyệt kế hoạch đấu thầu Gói thầu Tư vấn khảo sát, lập dự án điều chỉnh bổ sung không đúng thẩm quyền theo quy định tại khoản 1, khoản 3 Điều 60 Luật Đấu thầu 2005; chấp thuận gia hạn thời hạn đóng thầu Gói thầu số 1 – EPC, không đúng thẩm quyền theo quy định tại khoản 3 Điều 70 Nghị định 58/2008/NĐ-CP ngày 05/05/2008 của Chính phủ; Hợp đồng ghi hình thức hợp đồng trọn gói như kế hoạch đầu thầu được duyệt, nhưng cho phép điều chỉnh giá, không đúng quy định tại Điều 49, Điều 57 Luật Đấu thầu 2005; UBND tỉnh phê duyệt điều chỉnh hình thức hợp đồng từ trọn gói sang đơn giá điều chỉnh, không đúng quy định tại khoản 1 Điều 5 Nghị định số 48/2010/NĐ-CP ngày 07/05/2010 của Chính Phủ.
UBND tỉnh Hà Nam cũng phê duyệt điều chỉnh hình thức hợp đồng từ trọn gói sang đơn giá điều chỉnh đối với dự án là không đúng theo nghị định của Chính phủ.
Rà soát, giảm trừ chi phí không đúng tránh thất thoát ngân sách
Từ những sai phạm được phát hiện nêu trên, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Chủ tịch UBND tỉnh Hà Nam chỉ đạo các cơ quan chức năng và yêu cầu chủ đầu tư một số dự án trong đó có Dự án Khu du lịch Tam chúc khẩn trương hoàn thiện các thủ tục về đầu tư, xây dựng, đất đai..., giao đất, cho thuê, chuyển mục đích sử dụng đất, xác định tiền sử dụng đất, tiền thuê đất nộp ngân sách Nhà nước đảm bảo đúng quy định của pháp luật.
Đối với dự án hạ tầng kỹ thuật Khu du lịch Tam chúc, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Chủ tịch UBND tỉnh Hà Nam yêu cầu cơ quan chức năng phê duyệt quy hoạch chung, quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết của khu du lịch Tam Chúc theo quy hoạch tổng thể đã được Thủ tướng phê duyệt năm 2018. Rà soát thiết kế các hạng mục công trình của dự án, đảm bảo theo đúng quy định.
Đối với hạng mục chỉnh trang lòng hồ Tam Chúc phải thực hiện rà soát, thanh toán, quyết toán theo đúng quy định của pháp luật phần đã thực hiện.
Đối với những phần chưa thực hiện của dự án thì phải đầu tư bằng nguồn vốn xã hội hóa, không thực hiện bằng nguồn vốn ngân sách Nhà nước.
Đối với việc thanh, quyết toán chi phí đầu tư xây dựng dự án hạ tầng kỹ thuật khu du lịch Tam Chúc, Thanh tra Chính phủ yêu cầu tỉnh Hà Nam chỉ đạo cơ quan chức năng, chủ đầu tư rà soát chi phí các hạng mục công trình thực hiện bằng nguồn vốn xã hội hóa và chi phí các hạng mục công trình thực hiện bằng nguồn vốn ngân sách.
"Đồng thời, giảm trừ đối với các chi phí không đúng, đảm bảo theo đúng pháp luật, không để thất thoát ngân sách… Rà soát, giảm trừ dự toán chi phí xây dựng số tiền trên 446.713,77 triệu đồng của dự án hạ tầng kỹ thuật khu du lịch Tam Chúc", kết luận nêu.
Chuyển kết luận Thanh tra đến Ủy ban Kiểm tra Trung ương
Từ những sai phạm được phát hiện nêu trên, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo chủ tịch UBND tỉnh Hà Nam yêu cầu cơ quan chức năng phê duyệt quy hoạch chung, quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết của khu du lịch Tam Chúc theo quy hoạch tổng thể đã được Thủ tướng phê duyệt.
Rà soát thiết kế các hạng mục công trình của dự án, đảm bảo theo đúng quy định. Đối với hạng mục chỉnh trang lòng hồ Tam Chúc phải thực hiện rà soát, thanh toán, quyết toán theo đúng quy định của pháp luật phần đã thực hiện.
Đối với những phần chưa thực hiện của dự án thì phải đầu tư bằng nguồn vốn xã hội hóa, không thực hiện bằng nguồn vốn ngân sách nhà nước.
Đối với việc thanh, quyết toán chi phí đầu tư xây dựng dự án hạ tầng kỹ thuật khu du lịch Tam Chúc, Thanh tra Chính phủ yêu cầu tỉnh Hà Nam chỉ đạo cơ quan chức năng, chủ đầu tư rà soát chi phí các hạng mục công trình thực hiện bằng nguồn vốn xã hội hóa và chi phí các hạng mục công trình thực hiện bằng nguồn vốn ngân sách.
Bên cạnh đó, Thanh tra cũng kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo UBND tỉnh Hà Nam tổ chức kiểm điểm trách nhiệm của tập thể, cá nhân thuộc UBND tỉnh qua các thời kỳ.
Thanh tra Chính phủ cũng chuyển kết luận này đến Ủy ban Kiểm tra Trung ương để xem xét, xử lý theo thẩm quyền đối với các tổ chức, cá nhân liên quan./.