Giữ vững vị thế và phát huy giá trị cây ca cao

Là cây trồng mang lại hiệu quả kinh tế cao ở Đắk Lắk trong thời gian qua, việc giá ca cao liên tục ở mức cao làm người trồng rất phấn khởi, mở ra triển vọng phát triển bền vững và lâu dài cho loại cây này.
thanh-vien-to-hop-tac-san-xuat-ca-cao-hat-tan-thanh-xa-ea-na-cham-soc-vuon-cay-1717501086.jpg
Thành viên Tổ hợp tác sản xuất ca cao hạt Tân Thành ở xã Ea Na đang chăm sóc vườn cây.

Người trồng ca cao mừng vì được giá

Tính đến thời điểm hiện tại, giá hạt ca cao khô trên thị trường đang dao động ở mức 150.000 – 160.000 đồng/kg. Theo chia sẻ của nhiều nông dân, nếu mức giá này vẫn tiếp tục được duy trì ổn định từ đây đến cuối năm thì năm nay những người trồng ca cao sẽ bội thu.

Ông Nguyễn Văn Dũng ở xã Ea Na (huyện Krông Ana) có hơn 20 năm gắn bó với cây ca cao. Ông Dũng cho biết chưa năm nào thấy giá cao như năm nay nên ông rất vui. Gia đình ông Dũng hiện có 2ha ca cao kinh doanh, sản lượng dự kiến đạt hơn 1,5 tấn hạt khô. “Tuy năm nay năng suất thấp hơn năm trước khoảng 5 tạ, nhưng giá bán lại tăng gấp đôi. Với mức giá hạt khô là 153.000/kg như lúc này, sau khi trừ mọi chi phí dự tính năm nay tôi lãi hơn 180 triệu đồng, tăng thêm khoảng 40% so với năm ngoái” - ông Dũng cho biết.

Nhiều hộ trồng ca cao khác trên địa bàn xã Ea Na cũng rất vui mừng vì giá ca cao tăng. Gia đình bà Nguyễn Thị Hà  ở thôn Thành Công có 1 ha ca cao hơn 20 năm. Năm nay sản lượng vườn ca cao của bà Hà ước đạt 1,5 tấn. Bà Hà cho biết với giá 150.000/kg thì bà thu lãi khoảng 200 triệu đồng sau khi trừ chi phí đầu tư. Đây cũng là mức lợi nhuận cao nhất mà gia đình bà có được từ khi trồng loại cây này. “Nếu giá cả giữ được ở mức ổn định như hiện nay thì cây ca cao sẽ có lợi thế hơn nhiều cây khác bởi nhẹ công chăm sóc, chi phí đầu tư lại thấp, chỉ khoảng 15 – 20 triệu đồng/ha” - bà Hà chia sẻ.

nam-nay-ca-cao-duoc-gia-nen-nong-dan-o-huyen-krong-ana-rat-phan-khoi-1717500912.jpg
Năm nay ca cao được giá nên nông dân ở huyện Krông Ana rất phấn khởi.

Chủ tịch Hội Nông dân xã Ea Na Mai Thị Hằng cho biết: “Vào tháng 3 - 4/2024, khi cây ca cao bước vào vụ thu hoạch thì giá hạt ca cao trên thị trường cũng tăng mạnh đã. Giá ca cao tăng đã giúp người trồng tăng thêm thu nhập, cải thiện đời sống và quan trọng hơn là có thêm động lực gắn bó với vườn cây cũng như chú trọng hơn trong việc đầu tư, chăm sóc theo hướng nâng cao chất lượng và sản xuất bền vững”.

Hiện toàn xã Ea Na có hơn 60 ha ca cao, cho sản lượng gần 100 tấn hạt khô/năm và năng suất bình quân đạt 1,5 tấn/ha. Đây là nơi có điều kiện đất đai thổ nhưỡng phù hợp để trồng cây ca cao. Hầu hết người trồng ca cao đều tham gia vào hợp tác xã (HTX), liên kết với doanh nghiệp để được hỗ trợ về kỹ thuật, giúp cho canh tác đạt năng suất, chất lượng cao cũng như ổn định giá cả và đầu ra tiêu thụ sản phẩm.

Định hướng phát triển bền vững và lâu dài

Ca cao được xem là một trong những cây trồng chủ lực và Đắk Lắk cũng là tỉnh có diện tích ca cao lớn nhất cả nước. Toàn tỉnh hiện có khoảng 1.140 ha ca cao, tập trung chủ yếu tại các huyện Ea Kar, Ea Súp, Krông Ana, Ea H’leo. Sản lượng bình quân hằng năm đạt 1.525 tấn. Hiện nay, các vùng trọng điểm trồng ca cao đã xây dựng được chuỗi liên kết từ sản xuất đến tiêu thụ. Qua đó, góp phần gia tăng giá trị cho cây ca cao và đem lại nguồn thu nhập ổn định ở mức 100 – 130 triệu đồng/ha/năm cho người dân.

Theo đại diện Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (thuộc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Đắk Lắk), tỉnh đang định hướng phát triển cây ca cao theo hướng bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu, đồng thời đáp ứng các quy định không gây mất rừng của Liên minh châu Âu (EUDR) và giảm phát thải carbon trong sản xuất.

nguoi-dan-xa-ea-sar-thu-hoach-ca-cao-1717501026.jpg
Người dân xã Ea Sar thu hoạch ca cao.

Hiện nay, tỉnh đã đồng ý chủ trương để ngành nông nghiệp xây dựng Đề án phát triển ngành ca cao. Mục tiêu là rà soát lại vùng trồng, các khâu từ sản xuất, chế biến đến thị trường và chính sách hỗ trợ. Từ đó, các chuyên gia sẽ có cơ sở đánh giá và đưa ra giải pháp thúc đẩy phát triển một cách bền vững ngành hàng ca cao. Đồng thời, các doanh nghiệp có năng lực cũng sẽ được lựa chọn tham gia vào chuỗi giá trị ca cao của địa phương. Điều này giúp bảo đảm ổn định đầu ra và để cho nông dân yên tâm canh tác và gắn bó lâu dài với loại cây trồng này.

Trong năm 2024, HTX Dịch vụ nông nghiệp Nhất Tâm ở huyện Ea Kar phối hợp với Công ty TNHH Puratos Grand – Place Việt Nam (tỉnh Bình Dương) tặng 15.000 cây ca cao giống. Ngoài ra, HTX còn hỗ trợ về kỹ thuật, vật tư nông nghiệp để tạo điều kiện cho người dân trồng xen canh trong các vườn điều lâu năm. Qua đó góp phần cải thiện thu nhập cho bà con nông dân tại địa phương. Đây cũng là chiến lược phát triển cây ca cao bền vững theo hướng liên kết sản xuất, tiêu thụ và mở rộng vùng nguyên liệu của HTX.

cong-doan-kiem-tra-chat-luong-hat-ca-cao-len-men-cua-htx-dich-vu-nong-nghiep-nhat-tam-o-xa-ea-dar-huyen-ea-kar-1717501057.jpg
Công đoạn kiểm tra chất lượng hạt ca cao lên men của HTX Dịch vụ nông nghiệp Nhất Tâm ở xã Ea Đar (huyện Ea Kar)

Bà Nguyễn Hồng Thương, Chủ tịch HĐQT, Giám đốc HTX cho biết hiện nay HTX đang liên kết với 200 hộ dân trồng ca cao tại địa phương với tổng diện tích trồng trọt 150 ha. Năm nay, thời tiết ít thuận lợi để cây ca cao phát triển tốt nhưng năng suất cũng đạt khoảng 2 tấn/ha, cao hơn năm trước 0,5 tấn. Dự kiến tổng sản lượng đạt được là 300 tấn hạt ca cao khô. HTX đang thu mua với mức giá là 55.000 đồng/kg hạt ca cao ướt, 160.000 đồng/kg hạt ca cao khô lên men, lợi nhuận sau khi trừ các chi phí ước đạt khoảng 300 triệu đồng/ha.

Bà Thương chia sẻ: “Ngoài việc sản xuất và chế biến, HTX còn liên kết với một số doanh nghiệp thu mua hạt ca cao, giúp nông dân yên tâm về đầu ra. Hiện HTX đang chủ trương khuyến khích người dân chuyển sang trồng ca cao theo hướng hữu cơ để có năng suất, chất lượng ổn định và đáp ứng các yêu cầu ngày càng cao của thị trường tiêu dùng”./.

Kiến Giang