Nội dung trên được chia sẻ tại Tọa đàm "Giải pháp chăn nuôi lợn hữu cơ, an toàn sinh học, góp phần phát triển chăn nuôi bền vững" do Trung tâm Khuyến nông Quốc gia tổ chức ngày 3/12, tại thành phố Huế, tỉnh Thừa Thiên Huế.
Chăn nuôi hữu cơ, an toàn sinh học là một xu thế tất yếu
Thông tin tại Tọa đàm, Cục Thú y cho biết, đến tháng 11/2024, cả nước đã xảy ra 1.452 ổ dịch tại 1.103 xã trên 48 tỉnh, thành phố, buộc tiêu hủy hơn 81.000 con lợn, tăng 2,6 lần so với cùng kỳ năm 2023. Vì vậy, chăn nuôi hữu cơ, an toàn sinh học là một xu thế tất yếu, đảm bảo cho ngành chăn nuôi phát triển bền vững.
Phát triển chăn nuôi hữu cơ, an toàn sinh học là một trong những chủ trương, định hướng chung của Nhà nước về chăn nuôi theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững. Để thực hiện chủ trương trên, Trung tâm Khuyến nông Quốc gia đã và đang triển khai nhiều hoạt động trong chăn nuôi lợn hữu cơ, an toàn sinh học nhằm giúp các địa phương nhân rộng mô hình để chăn nuôi phát triển bền vững và hiệu quả.
Tại tỉnh Thừa Thiên Huế, hiện đang triển khai một số mô hình chăn nuôi lợn an toàn sinh học như: Mô hình chăn nuôi lợn hữu cơ, tuần hoàn, chăn nuôi ít sử dụng nước… đem lại hiệu quả kinh tế cao cho người chăn nuôi, sản phẩm dễ được chấp nhận và lưu thông trên thị trường.
Với tổng đàn lợn 160.000 con, nhờ chủ trương và chính sách thu hút đầu tư của tỉnh trong chăn nuôi, đến nay chăn nuôi lợn phát triển theo hướng công nghệ cao, trang trại, chăn nuôi nông hộ an toàn sinh học, tuần hoàn, hữu cơ. Trên địa bàn tỉnh đã hình thành và phát triển một số mô hình chăn nuôi an toàn sinh học, chăn nuôi hữu cơ có sử dụng đệm lót sinh học và chế phẩm sinh học với 14 trang trại lợn và 2 HTX đang hợp tác liên kết theo chuỗi giá trị, với hơn 300 lợn nái và 6.000 lợn thịt và 1 trang trại lợn hữu cơ tại Tổ hợp chăn nuôi 4F, với quy mô 100 con lợn nái và 2.200 lợn giống, lợn thịt...
Tọa đàm này là dịp để các nhà khoa học, cán bộ khuyến nông và người chăn nuôi bàn phương pháp tiếp cận mới, cách nhìn mới, tư duy mới cho hoạt động chăn nuôi. Qua đó, đưa ra những giải pháp về quy trình đầu tư chuồng trại, kỹ thuật chăn nuôi, đào tạo kiến thức, kỹ năng cho người dân về chăn nuôi hữu cơ và an toàn sinh học. Hiện cả nước có 2.257 cơ sở, vùng an toàn dịch bệnh tại 59 tỉnh, trong đó Trung tâm Khuyến nông quốc gia đã hỗ trợ triển khai công nhận 188 cơ sở, chiếm 8,3% tổng số cơ sở được công nhận trên cả nước.
Ông Lê Quốc Thanh, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông quốc gia cho biết, ngành chăn nuôi đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế, đảm bảo thực phẩm trong nước và xuất khẩu. Tuy nhiên, ngành chăn nuôi đang đối mặt với nhiều mối đe dọa từ dịch bệnh.
"Chúng ta đặt vấn đề là chăn nuôi thì dứt khoát phải an toàn. Thứ nhất, phải an toàn về dịch bệnh, vệ sinh thực phẩm, rồi an toàn được sản phẩm khi mà sản xuất ra, không có kháng sinh, không có dư lượng, không có chất tăng trọng trong chất lượng sản phẩm, tức là an toàn cho đời sống con vật nuôi nhưng sản lượng thịt con vật nuôi, đặc biệt là lợn ra phải an toàn. Năm 2024 có tới 1452 ổ dịch tả lợn Châu Phi, tiêu hủy trên 81.000 con. Nếu chúng ta chăn nuôi mà không có kiến thức, không có quy trình, không có sự đầu tư thì chắc thiệt hại sẽ ngay lập tức", ông Lê Quốc Thanh nói.
Khuyến khích chuyển đổi từ chăn nuôi thông thường sang chăn nuôi hữu cơ
Tại Tọa đàm, các đại biểu cho rằng, chăn nuôi hữu cơ đang đối mặt với nhiều khó khăn. Chính sách ưu đãi đối với nông nghiệp hữu cơ chưa đồng bộ; chưa có quy hoạch chi tiết về vùng sản xuất nông nghiệp hữu cơ; thị trường không ổn định; giá các sản phẩm còn cao, chưa khuyến khích các nhà sản xuất chuyển đổi từ chăn nuôi thông thường sang chăn nuôi hữu cơ.
Bên cạnh đó, chăn nuôi an toàn sinh học chỉ được thực hiện tốt tại các cơ sở chăn nuôi quy mô trang trại; phần lớn các cơ sở chăn nuôi quy mô nông hộ, nhỏ lẻ việc áp dụng các biện pháp an toàn sinh học gặp nhiều khó khăn do cơ sở vật chất, chuồng trại, điều kiện cách ly không đáp ứng yêu cầu của chăn nuôi an toàn sinh học.
Tại các vùng chăn nuôi tập trung với mật độ chăn nuôi cao, nguy cơ ô nhiễm môi trường, dễ phát sinh các dịch bệnh truyền nhiễm. Ông Nguyễn Văn Hưng, Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi Thú y tỉnh Thừa Thiên Huế cho rằng, trước tình hình dịch tả lợn Châu Phi, giải pháp về củng cố an toàn sinh học là giải pháp duy nhất, sắp tới sẽ nhân rộng trên địa bàn tỉnh.
"Những mô hình chăn nuôi có tính chất trang trại nhỏ, hộ gia đình có số lượng ít nhưng đó chính là sinh kế của bà con. Vấn đền chăn nuôi an toàn sinh học chính là mục tiêu hạn chế các dịch bệnh có thể làm lây lan trong các nông hộ nhỏ lẻ, trang trại nhỏ. Thúc đẩy chăn nuôi tuần hoàn, mục đích là thúc đẩy chăn nuôi có những sản phẩm an toàn đối với các loại hoá chất, kháng sinh, chất cấm, thúc đẩy vào việc sử dụng những thức ăn sẵn có tại địa phương, ví dụ như rau, cám, phối trộn các bã thức ăn trong địa phương phục vụ cho việc chăn nuôi”, ông Nguyễn Văn Hưng cho biết.
Tại Tọa đàm, đại diện Trung tâm Khuyến nông Quốc gia, Cục Chăn nuôi và Sở NN&PTNT Thừa Thiên Huế cũng đã thông tin các chính sách ưu tiên phát triển các mô hình chăn nuôi hữu cơ, chăn nuôi tuần hoàn, các mô hình liên kết hợp tác xã tiêu thụ sản phẩm theo chuỗi giá trị; tiếp tục chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật trong chăn nuôi, góp phần giảm ô nhiễm môi trường. Đồng thời, tuyên truyền sâu rộng hơn nữa để nâng cao nhận thức của người dân về phát triển mô hình chăn nuôi an toàn sinh học, tuần hoàn hiệu quả và lợi ích mà các mô hình mang lại./.
