Trung Quốc siết chặt kiểm soát chất lượng, xuất khẩu sầu riêng các cửa khẩu tại Lạng Sơn giảm mạnh

Mặc dù, hoạt động thông quan xuất khẩu nông sản từ đầu năm 2025 tại các cửa khẩu trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn diễn ra ổn định với hiệu suất cao, nhưng theo cơ quan hải quan các cửa khẩu, sản lượng sầu riêng xuất khẩu qua cửa khẩu Tân Thanh và cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị (Lạng Sơn) đã giảm mạnh so với cùng kỳ, do phía Trung Quốc siết chặt kiểm soát chất lượng đối với sầu riêng quả tươi.

Theo các doanh nghiệp xuất khẩu sầu riêng qua các cửa khẩu tại Lạng Sơn, hiện nay cơ quan chức năng phía Trung Quốc đưa ra yêu cầu tất cả các lô sầu riêng được nhập khẩu từ Việt Nam phải có giấy chứng nhận kiểm định dư lượng Cadimi và chất vàng O (Auramine O).

Do vậy, thời điểm nửa cuối tháng 1/2025, hầu như không có xe chở mặt hàng sầu riêng quả tươi xuất khẩu qua các cửa khẩu của tỉnh Lạng Sơn vì không đáp ứng đủ tiêu chuẩn.

Bà Hoàng Thị Lê, đại diện Công ty Trách nhiệm hữu hạn Xuất nhập khẩu Blue Sky thông tin, đến đầu tháng 2/2025, có một số trung tâm, phòng kiểm nghiệm của Việt Nam được Tổng cục Hải quan Trung Quốc công nhận đủ điều kiện xét nghiệm chất vàng O trong sầu riêng.

Vì vậy, những lô hàng sầu riêng nếu đáp ứng đầy đủ các điều kiện xét nghiệm của trung tâm, phòng kiểm nghiệm vẫn được xuất khẩu qua các cửa khẩu của tỉnh Lạng Sơn bình thường.

Dù có đơn vị đủ điều kiện xét nghiệm, nhưng các doanh nghiệp xuất khẩu sầu riêng quả tươi vẫn không khỏi lo lắng bởi thời gian cho ra kết quả xét nghiệm lên tới vài ngày sẽ ảnh hưởng đến chất lượng sầu riêng tươi.

“Chúng tôi mong muốn xe hàng về tới các cơ sở kiểm nghiệm test Cadimi, test chất vàng O có thể tăng thời gian làm việc để có kết quả nhanh hơn, xe hàng không phải nằm chờ dài ngày nữa. Chúng tôi cũng mong những cơ sở mã vùng trồng, mã đóng gói sầu riêng thì có thể hướng dẫn cho bà con nông dân về cách sử dụng phân bón, nguồn nước tưới tiêu chuẩn, qua đó đảm bảo được các điều kiện xuất khẩu ngay từ lúc trồng và thu hoạch,” đại diện Công ty TNHH Xuất nhập khẩu Blue Sky chia sẻ.

Ghi nhận tại cửa khẩu Tân Thanh - nơi thường xuyên có lượng lớn sầu riêng quả tươi được xuất khẩu nhưng từ đầu năm 2025 đến nay, chỉ có 6 doanh nghiệp mở 17 bộ tờ khai (tương ứng với 17 xe hàng) xuất khẩu sầu riêng qua đây; với kim ngạch trị giá hơn 1,2 triệu USD.

Phó Chi cục trưởng Chi cục Hải quan Tân Thanh Nông Quang Hưng cho biết, dù các lô hàng đã được xuất khẩu qua cửa khẩu Tân Thanh, nhưng 17 chiếc xe chở sầu riêng này đã không đáp ứng đủ các quy định của phía Trung Quốc nên đã phải “quay đầu,” doanh nghiệp buộc phải nhập khẩu lại về Việt Nam.

Đơn vị cũng tích cực phối hợp với các lực lượng kiểm dịch thực vật tại cửa khẩu để tuyên truyền tới các doanh nghiệp có hoạt động xuất nhập khẩu nông sản tại từng thời điểm mùa vụ cũng như các nội dung liên quan.

Đặc biệt, trong quá trình nắm bắt những thông tin có hoạt động xuất nhập khẩu, hay liên quan đến kiểm tra chất lượng nông sản… thì lực lượng hải quan cũng đều thường xuyên tuyên truyền tới các doanh nghiệp.

Thông tin từ Chi cục Hải quan cửa khẩu Hữu Nghị, từ đầu tháng 2/2025 đến nay đã có 25 xe hàng chở sầu riêng được xuất khẩu sang Trung Quốc qua cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị. Tuy nhiên số lượng này chỉ bằng 5-10% so với cùng kỳ năm 2024.

Ông Phùng Văn Ba, Phó Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu Hữu Nghị cho hay, với mặt hàng sầu riêng cũng như các mặt hàng nông sản khác, cơ quan hải quan và các đơn vị chức năng tại cửa khẩu luôn có giải pháp tạo thuận lợi, nhất là có những luồng xuất khẩu riêng để hàng hóa di chuyển được ưu tiên với hiệu suất cao nhất.

Cùng với đó, cũng thường xuyên tuyên truyền, phối hợp làm việc với cơ quan kiểm dịch để thông tin kịp thời tới doanh nghiệp, tránh việc doanh nghiệp đưa hàng hóa chưa đảm bảo chất lượng đến cửa khẩu mà không thể xuất khẩu, dẫn đến thiệt hại kinh tế và ảnh hưởng hưởng đến hiệu suất thông quan.

Tỉnh Lạng Sơn khuyến nghị đến các địa phương, đặc biệt là những địa phương vùng xuất khẩu nông sản không chỉ riêng mặt hàng sầu riêng, cần thông tin, tuyên truyền tới các vùng sản xuất phải chuẩn hóa quy trình sản xuất, tiêu chuẩn hóa sản phẩm, mẫu mã, tăng cường giám sát việc chăm sóc, thu hoạch, bảo quản, đóng gói nông sản bảo đảm tiêu chuẩn chất lượng đối với các sản phẩm xuất khẩu.

Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết, việc Trung Quốc yêu cầu các lô hàng sầu riêng xuất khẩu phải có giấy kiểm định chất vàng O là yêu cầu của thị trường nhập khẩu và chúng ta phải tuân thủ.

Vàng O là chất nhuộm màu dùng trong công nghiệp như nhuộm da, giấy, gỗ. Từ ngày 10/1, Trung Quốc thông báo áp dụng quy định các lô hàng sầu riêng Thái Lan, Việt Nam phải có thêm giấy chứng nhận kiểm định chất vàng O. Các phòng xét nghiệm chất vàng O phải được phía Trung Quốc phê duyệt./.