Trình Quốc hội dự án Luật sửa đổi, bổ sung Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn

Sáng 7/11, trong khuôn khổ Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV tiếp tục chương trình làm việc với việc nghe trình bày Tờ trình dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn, cùng Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế và Tài chính.

Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh cho biết, dự án Luật nhằm hoàn thiện hệ thống pháp luật về quy hoạch đô thị, nông thôn, bảo đảm thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước về đổi mới tư duy xây dựng pháp luật, tổ chức bộ máy chính quyền hai cấp, phân quyền, phân cấp, cải cách thủ tục hành chính, đồng thời cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh và thúc đẩy phát triển kinh tế tư nhân.

Dự thảo Luật gồm hai điều. Trong đó, Điều 1 sửa đổi, bổ sung 38 khoản thuộc 16 điều của Luật hiện hành, nhằm bảo đảm đồng bộ với pháp luật về quy hoạch, đất đai, xây dựng, đồng thời phân định rõ thẩm quyền, phân quyền, phân cấp cho phù hợp với mô hình chính quyền địa phương hai cấp và đơn giản hóa thủ tục hành chính. Điều 2 quy định về hiệu lực thi hành. Ngoài ra, dự thảo cũng chỉnh lý kỹ thuật 21 điều, bãi bỏ 2 điều và giữ nguyên 20 điều.

Theo Bộ trưởng Trần Hồng Minh, trọng tâm của việc sửa đổi là hoàn thiện các quy định để bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật; tăng cường phân quyền, phân cấp; cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính và hoàn thiện các quy định liên quan nhằm bảo đảm tổ chức thực hiện hiệu quả. Dự án Luật dự kiến được Quốc hội xem xét, thông qua tại Kỳ họp thứ 10 và có hiệu lực từ ngày 1/1/2026.

Trình bày Báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi khẳng định cơ sở chính trị, pháp lý và thực tiễn của việc sửa đổi, bổ sung Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn là phù hợp, đồng thời nhấn mạnh hồ sơ dự án Luật đã đáp ứng yêu cầu theo quy định. Tuy nhiên, Ủy ban đề nghị rà soát để đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất của dự thảo với các dự án luật, dự thảo nghị quyết trình cùng kỳ họp, đồng thời đánh giá kỹ tác động của việc sửa đổi để tránh phát sinh vướng mắc trong thực tiễn.

Về các cấp độ quy hoạch đô thị và nông thôn, nhiều ý kiến đề xuất Nhà nước chỉ phê duyệt Quy hoạch chung và Quy hoạch phân khu (tỷ lệ 1/2000), thay vì Quy hoạch chi tiết, nhằm nâng cao chất lượng quy hoạch và xử lý các vướng mắc thực tiễn, phù hợp với tinh thần Nghị quyết số 68-NQ/TW. Ngược lại, một số ý kiến cảnh báo việc tích hợp Quy hoạch phân khu vào Quy hoạch chung có thể khiến Quy hoạch chung phức tạp, kéo dài thời gian lập và phát sinh khó khăn trong tổ chức thực hiện, đặc biệt khi tổ chức lại đơn vị hành chính theo mô hình chính quyền hai cấp.

Liên quan đến Quy hoạch chung Thành phố, có ý kiến đề nghị hợp nhất Quy hoạch tỉnh và Quy hoạch chung Thành phố thành một Quy hoạch tổng thể duy nhất. Trong khi đó, một số ý kiến khác thống nhất với Tờ trình số 1009/TTr-CP và Báo cáo số 255/BC-BXD, vẫn giữ lập riêng Quy hoạch tỉnh và Quy hoạch chung Thành phố, nhưng cần phân định rõ thẩm quyền và nội dung để tránh mâu thuẫn, bảo đảm đồng bộ với dự thảo Luật Quy hoạch (sửa đổi).

Về thẩm quyền phê duyệt và thẩm định quy hoạch, Ủy ban Kinh tế và Tài chính đề nghị rà soát, hoàn thiện các quy định đối với các quy hoạch đặc biệt về chính trị, văn hóa, lịch sử, an ninh, quốc phòng, đồng thời phân cấp mạnh cho địa phương và đảm bảo sự thống nhất với các luật liên quan. Một số ý kiến cũng đề xuất nghiên cứu phân cấp hoặc ủy quyền cho UBND cấp xã phê duyệt các quy hoạch phân khu, phù hợp với thực tiễn các đô thị phát triển theo mô hình đa cực, đa trung tâm.

Ủy ban nhấn mạnh việc sửa đổi Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn cần bám sát nội dung tổng kết và chỉ đạo của Trung ương, Bộ Chính trị và Tổng Bí thư, nhất là Nghị quyết số 06-NQ/TW về quy hoạch, xây dựng, quản lý và phát triển bền vững đô thị, cùng Nghị quyết số 19-NQ/TW về nông nghiệp, nông dân, nông thôn, nhằm đảm bảo tính khả thi, hiệu quả và phù hợp với yêu cầu phát triển trong giai đoạn mới.