Tránh ách tắc thủ tục, đảm bảo phục vụ người dân, doanh nghiệp
Sáng 16/6, với 466/466 đại biểu tham gia biểu quyết tán thành, Quốc hội đã chính thức thông qua Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi). Đây là bước điều chỉnh lớn nhằm hoàn thiện mô hình tổ chức chính quyền và nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước tại địa phương.
Theo quy định mới trong luật sửa đổi, đơn vị hành chính của Việt Nam sẽ được tổ chức thành hai cấp gồm: cấp tỉnh (gồm tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương) và cấp xã (gồm xã, phường, đặc khu trực thuộc cấp tỉnh). Trong đó, xã là đơn vị hành chính ở nông thôn; phường là đơn vị hành chính ở đô thị; còn đặc khu là đơn vị hành chính được thành lập tại một số hải đảo có vị trí quan trọng, phù hợp với điều kiện địa lý, đặc điểm dân cư và yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh.
Trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo luật, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, một trong những nội dung quan trọng được bổ sung là hoàn thiện các nguyên tắc phân định thẩm quyền, phân quyền, phân cấp giữa Trung ương và chính quyền địa phương, cũng như giữa chính quyền cấp tỉnh và cấp xã. Luật cũng làm rõ vai trò, thẩm quyền giữa tập thể UBND và cá nhân Chủ tịch UBND trong quá trình điều hành.
Nhằm bảo đảm việc vận hành hiệu quả bộ máy chính quyền các cấp, luật sửa đổi còn bổ sung chủ thể được phân cấp là HĐND và Chủ tịch UBND cấp tỉnh, đồng thời thiết lập cơ chế theo dõi, đánh giá, giám sát để kịp thời điều chỉnh các nội dung phân quyền, phân cấp khi cần thiết.
Đáng chú ý, Chủ tịch UBND cấp tỉnh được trao quyền trực tiếp chỉ đạo, điều hành việc giải quyết những vấn đề thuộc phạm vi thẩm quyền của các cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính trực thuộc, cũng như của UBND và Chủ tịch UBND cấp xã. Quy định này nhằm tránh tình trạng ách tắc, đình trệ trong xử lý công việc và thủ tục hành chính, bảo đảm quyền lợi và sự thuận tiện cho người dân, doanh nghiệp.
Bàn giao toàn bộ công việc trước ngày 30/6
Chính quyền cấp huyện chính thức chấm dứt hoạt động từ ngày 1/7/2025 theo quy định trong Luật Tổ chức chính quyền địa phương sửa đổi. Việc sắp xếp lại bộ máy hành chính này nằm trong lộ trình tổ chức mô hình chính quyền địa phương theo hướng tinh gọn, còn lại hai cấp là cấp tỉnh và cấp xã.
Theo đó, các cơ quan thuộc chính quyền cấp huyện như HĐND, UBND, chủ tịch UBND và các cơ quan chuyên môn trực thuộc sẽ chấm dứt hoạt động từ thời điểm 1/7/2025. Trước khi chính thức giải thể, các đơn vị này phải hoàn tất việc bàn giao toàn bộ hồ sơ, tài liệu, tài chính, ngân sách, tài sản và trụ sở làm việc cho các cơ quan, tổ chức có thẩm quyền, chậm nhất là ngày 30/6/2025.
Về đội ngũ đại biểu dân cử, sau khi cấp huyện không còn tồn tại, Thường trực HĐND cấp tỉnh sẽ chịu trách nhiệm xác định các đại biểu HĐND cấp huyện nhiệm kỳ 2021–2026 còn phù hợp về địa bàn hoặc đã được điều động, bố trí công tác tại cấp xã, để tiếp tục làm đại biểu HĐND nhiệm kỳ 2021–2026 của đơn vị hành chính cấp xã mới hình thành.
Đối với các công việc hành chính, đơn thư khiếu nại, tố cáo hay thủ tục hành chính vẫn đang trong quá trình xử lý ở cấp huyện mà chưa hoàn thành tính đến thời điểm 1/7/2025, hoặc phát sinh vấn đề sau khi hoàn tất, trách nhiệm giải quyết sẽ được chuyển giao cho chính quyền cấp xã mới thành lập hoặc các cơ quan tiếp nhận chức năng, nhiệm vụ của cấp huyện trước đây.
Trong những trường hợp phát sinh vấn đề phức tạp, liên quan đến nhiều đơn vị hành chính cấp xã sau sắp xếp, Chủ tịch UBND cấp tỉnh sẽ là người có thẩm quyền chỉ đạo xử lý nhằm đảm bảo quá trình chuyển tiếp diễn ra suôn sẻ, không gây gián đoạn cho người dân và doanh nghiệp
