Có mặt tại xã Ngư Lộc (huyện Hậu Lộc, tỉnh Thanh Hóa), địa danh đông dân với mật độ dân cư có thể sánh ngang phố cổ Hà Nội. Ấn tượng đầu tiên của chúng tôi không phải là những chiếc thuyền to nối đuôi nhau ra khơi, hay những ngôi nhà mọc lên san sát, mà chính là những đống rác ngổn ngang chiếm trọn bờ biển.
Có lẽ rác ở đây đã thành quy luật, như những đợt thủy triều lên xuống hàng ngày. Người dân ven biển thường có thói quen xả rác trực tiếp ra chờ khi nước lên sẽ cuốn đi. Nhưng biển không phải là nhà máy xử lý rác, mà chỉ có nhiệm vụ phân công, luân chuyển từ bãi biển này qua bãi khác mà thôi.
Nhìn bãi rác ngổn ngang dọc bờ biển, ông Nguyễn Văn Đại 65 tuổi trú tại xã Ngư Lộc ngậm ngùi: “Một số người dân đi biển khai thác hải sản thiếu ý thức đổ rác xuống biển, trong khi rác ở nơi khác cũng thường xuyên trôi dạt vào bờ. Chính quyền và người dân đã tổ chức dọn dẹp vệ sinh nhiều lần, nhưng sau một thời gian bờ biển lại ngập tràn rác. Rác ở đây cũng như thủy triều vậy, lúc lên lúc xuống, chẳng bao giờ hết nước”.
Được biết, bờ biển xã Ngư Lộc có kết cấu hình lòng chảo, nằm giữa hai cửa sông là Lạch Sung và Lạch Trường nên sau mỗi đợt thủy triều lại có một lượng lớn rác thải đổ vào. Bên cạnh đó, ý thức một số người dân còn hạn chế, chủ phương tiện đi tàu khai thác hải sản thường xả rác xuống biển, mỗi lần thuỷ triều lên rác tràn vào bờ, nhiều lượng rác chìm, ngầm phải sử dụng xe cơ giới để xúc lên, để xử lý triệt để là rất khó khăn.
Ngoài ra trên toàn xã Ngư Lộc có hơn 800 tàu thuyền lớn nhỏ có công suất từ 10 đến 1000 CV, lượng dầu của tàu thuyền thải ra môi trường là rất lớn gây ra tình trạng ô nhiễm nguồn nước nghiêm trọng.
Ngư dân Nguyễn Văn Huy cho biết: “Mùa này rác thải còn ít, những ngày mưa bão, sóng to, rác tập trung nhiều. Khi bão đi qua, bãi biển như một chiến trường đổ nát, tập kết đủ loại rác, từ túi ni lông, vỏ chai đến lốp xe, thậm chí là rác thải xây dựng”.
Cũng theo anh Huy, do rác thải nhiều, xử lý không hết nên những ngày nồm trời, gió bấc, mùi hôi thối bốc lên khiến các hộ dân cả ngày phải đóng cửa, gây khó khăn cho việc xử lý, chế biến hải sản.
Được biết, thời gian qua, chính quyền địa phương đã huy động hàng trăm cán bộ, đoàn viên, thanh niên và người dân đồng loạt tổng dọn vệ sinh bờ biển, thu gom hàng chục tấn rác thải và thuê thiết bị, phương tiện xúc và vận chuyển rác để xử lý.
Đoàn Thanh niên, Hội Phụ nữ, Hội Cựu chiến binh và Hội Nông dân xã cùng với hàng trăm người dân tham gia chiến dịch “Hành động vì môi trường xanh - sạch - đẹp”. Tuy nhiên, tình trạng rác thải ngập tràn bờ biển vẫn tái diễn.
Thiết nghĩ những giải pháp xử lý rác thải ở Ngư Lộc chỉ mang tính tình thế nên từ bao năm nay rác thải ở đây chưa được xử lý dứt điểm. Tình trạng ô nhiễm môi kéo dài đã vô tình đưa cuộc sống của họ đang chết dần theo ô nhiễm./.