Bộ Công Thương vừa ban hành Thông tư số 19/2024/TT/BCT về sửa đổi 1:2024 QCVN 05A:2020/BCT về quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn trong sản xuất, kinh doanh, sử dụng, bảo quản và vận chuyển hóa chất nguy hiểm.
Thông tư quy định nhà xưởng, kho chứa hóa chất nguy hiểm đã được đưa vào hoạt động trước ngày 15/4/2025, chậm nhất đến ngày 15/4/2026 phải đáp ứng yêu cầu sửa đổi 1:2024 QCVN 05A:2020/BCT.
Thông tư bổ sung điểm “3.6. Hệ thống thu gom là một trong các phương tiện: Đê bao, phao quây, rãnh thu gom và hố, bể thu hồi, khay chứa nhằm mục đích thu gom, ngăn ngừa hóa chất tràn, đổ thoát ra môi trường”.
Thông tư cũng sửa đổi điểm 5.1 như sau: “Nhà xưởng sản xuất, kho chứa hóa chất nguy hiểm, khi thiết kế xây dựng mới hoặc cải tạo phải thực hiện theo TCVN 4604:2012, TCVN 3890:2023 và các quy định pháp luật có liên quan, phù hợp với tính chất, quy mô và công nghệ sản xuất, lưu trữ hóa chất.”
Thông tư cũng bãi bỏ điểm 5.2 và sửa đổi điểm 5.8 theo hướng: “Nhà xưởng, kho chứa hóa chất nguy hiểm có chiều dài hoặc rộng từ 3m trở lên phải có tối thiểu hai cửa, gồm một cửa ra vào và một cửa thoát hiểm.
Cửa thoát hiểm không được lắp đặt cùng phía với cửa ra vào, có thể mở ra từ bên trong và phải có biển báo chỉ dẫn. Nhà xưởng, kho chứa có chiều dài và chiều rộng nhỏ hơn 3m không bắt buộc phải có cửa thoát hiểm”.
Thông tư cũng sửa đổi, bổ sung điểm 5.9 như sau: “Nhà xưởng, kho chứa hóa chất nguy hiểm phải trang bị thiết bị rửa mắt di động hoặc thiết bị rửa mắt và tắm khẩn cấp, trừ trường hợp quy định tại đoạn thứ hai của điểm này. Nhà xưởng, kho chứa hóa chất ăn mòn, trong phạm vi tối đa 17, từ khu vực tồn trữ phải lắp đặt thiết bị rửa mắt và tắm khẩn cấp”.
Thông tư có hiệu lực kể từ ngày 15/4/2025.
Tại Phiên họp thứ 37 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật Hóa chất (sửa đổi) vào ngày 12/9 vừa qua, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh quan điểm là phải tiếp tục rà soát, thể chế hóa chủ trương xây dựng và triển khai lộ trình cấm sử dụng các loại hóa chất độc hại gây ô nhiễm nguồn nước đã nêu tại Kết luận số 36-KL/TW ngày 23/6/2022 của Bộ Chính trị; Kết luận số 81-KL/TW ngày 4/6/2024 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Nghị quyết Trung ương 7 khóa XI về chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, tăng cường quản lý tài nguyên môi trường.
Đây là kết luận quan trọng, đặt ra yêu cầu phải đẩy mạnh thực hiện chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn, chuyển đổi năng lượng công bằng.
Đối chiếu với các chương, điều, khoản của dự thảo Luật, Chủ tịch Quốc hội nhận thấy, chưa thể hiện rõ những chủ trương này, do đó, đề nghị ban soạn thảo rà soát kỹ lưỡng thể cụ thể hóa trong luật.
Đối với vấn đề quản lý, sử dụng hóa chất cần khuyến khích các doanh nghiệp cải tiến quy trình, công nghệ, chuyển đổi sang các hóa chất ít nguy hại hơn hoặc giảm thiểu sử dụng hóa chất nguy hại; tăng cường kiểm soát, truy xuất nguồn gốc hóa chất, đặc biệt là các hóa chất nhập khẩu; nâng cao nhận thức về giáo dục, tăng cường truyền thông về tác hại, an toàn hóa chất đối với cộng đồng.
Ngoài ra, tăng cường chế tài xử phạt đối với các quy định về hóa chất; áp dụng mức phạt cao hơn đối với các vi phạm nghiêm trọng, gây hậu quả xấu đến sức khỏe con người và môi trường.
Từ thực tế các vụ án nghiêm trọng xảy ra thời gian qua liên quan đến việc sử dụng tràn lan các hóa chất độc hại, nhiều ý kiến Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị cần phải có quy định, chế tài để kiểm soát đặc biệt, chặt chẽ ở các khâu mua bán, lưu hành.
Cho rằng hiện nay còn tình trạng mua bán hóa chất dễ dàng, quản lý chưa chặt chẽ bởi việc mua bán được đặt hàng qua mạng xã hội, như vậy dễ lọt trong khâu quản lý, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội, Trung tướng Lê Tấn Tới đề nghị nghiên cứu thêm quy định về quản lý hóa chất đặc biệt nguy hiểm, điển hình như chất xyanua./.
