Ốc bươu vàng phá hoại lúa
Vụ Hè Thu năm nay, gia đình bà Nguyễn Thị Loan ở xã Gia Hanh (tỉnh Hà Tĩnh) sản xuất hơn 10 sào lúa Hè Thu. Trong đó, có 6 sào lúa được gieo sớm đã được tỉa dặm xong. Tuy nhiên, qua kiểm tra thăm đồng, ốc bươu vàng năm nay xuất hiện rất nhiều. Hiện bà và các thành viên trong gia đình đang tích cực bắt bằng thủ công nhưng nguy cơ có một số diện tích mới gieo bị ốc cắn phá phải gieo lại.
Bà Nguyễn Thị Loan lo lắng: Năm nay, ốc bươu vàng xuất hiện gấp nhiều lần so với năm ngoái. Hiện chúng tôi đang tập trung dùng mồi nhử như xơ mít, rau muống bỏ từng góc ruộng và nơi nước trũng để dụ ốc đến ăn để thu gom bắt ốc. Nếu những ngày tới, ốc xuất hiện nhiều quá chúng tôi phải sử dụng thuốc để phun diệt vì không có cách nào khác.
Ông Phạm Văn Hậu, xã Mai Phụ chia sẻ: Vụ Hè Thu, tôi gieo 7 sào lúa, với địa hình ruộng thấp, cộng thêm thời tiết có mưa liên tục, chân ruộng thường xuyên có nước nên tạo điều kiện ốc sinh sản nhiều và cắn phá mạnh. Do đó ruộng của tôi phải dặm lại khá nhiều.
Người dân tại xã Mai Phụ cho biết, trong vụ hè thu, ốc bươu vàng có những đặc tính gây hại nghiêm trọng cho lúa, đặc biệt là ở giai đoạn lúa non. Chúng ăn rễ, thân và lá lúa, làm ruộng lúa bị khuyết khóm, thậm chí phải gieo cấy lại. Ốc bươu vàng hoạt động mạnh vào sáng sớm, chập tối và ban đêm. Nhất là sau mỗi trận mưa, kích thích ốc sinh sản mạnh nên mật độ ốc càng dày đặc thêm.
Để hạn chế thiệt hại, người dân đã tập trung ra đồng bắt ốc, tiêu hủy. Với những hộ dân bắt được số lượng lớn thì đem bán cho các cơ sở chế biến thức ăn chăn nuôi. Theo đó, năm nay cũng xuất hiện nhiều điểm thu mua ốc. Dù giá thu mua rẻ hơn năm ngoái nhưng do số lượng nhiều nên các thương lái vẫn tích cực thu mua.
Ông Hoàng Luân - chủ cơ sở thu mua ốc đóng tại thôn Thống Nhất, xã Đông Kinh cho biết: Tôi thu mua ốc bươu vàng để cung cấp cho các đầu mối chế biến thức ăn nuôi tôm, hải sản ở phía Nam đã 5 năm nay nhưng chưa bao giờ thấy số lượng nhiều như năm nay. Trước đây mỗi ngày cơ sở của tôi chỉ thu mua khoảng 3 - 4 tấn, nay thấp nhất cũng 5 tấn, cao điểm lên tới 20 tấn. Vì ốc nhiều nên giá đã giảm từ 3.500 đồng/kg xuống chỉ còn 2.500 đồng/kg. Chúng tôi vẫn tích cực thu mua số lượng lớn cho bà con nhằm hạn chế việc ốc phá hại lúa hè thu.
Theo Chi cục Trồng trọt và Chăn nuôi tỉnh Hà Tĩnh, thời tiết mưa nhiều, độ ẩm cao, nhiệt độ dao động từ 20 - 30°C là điều kiện lý tưởng để ốc bươu vàng phát triển mạnh. Hiện diện tích nhiễm trên 120ha, tập trung hầu hết trên các cánh đồng tại các địa phương, nhiều nhất là tại các xã; Gia Hanh, Tùng Lộc, Mai Phụ, Đông Kinh, Thiên Cầm…
Theo dự báo của Đài Khí tượng thủy văn Hà Tĩnh, thời tiết vẫn tiếp tục duy trì hình thái nắng nóng, có mưa rào xen kẽ, nhiệt độ trung bình 28 - 350C tạo điều kiện thuận lợi cho ốc bươu vàng phát sinh gây hại.
Cơ quan chuyên môn khuyến cáo
Trước tình hình ốc bươu vàng gây hại ngày càng gia tăng, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã có văn bản chỉ đạo, hướng dẫn các địa phương triển khai đồng bộ các biện pháp phòng trừ.
Theo đó, ưu tiên các biện pháp thủ công, sinh học và canh tác đồng bộ, hạn chế sử dụng thuốc hóa học. Bắt ốc trưởng thành, ốc non và thu gom ổ trứng, thời gian bắt thích hợp là sáng sớm hoặc chiều mát - khi ốc hoạt động mạnh. Dùng mồi nhử sinh học như dây khoai lang, lá đu đủ, xơ mít… đặt tại những nơi trũng thấp để dẫn dụ ốc rồi thu gom tiêu hủy. Làm rãnh thoát nước để tạo điều kiện thu hút ốc tập trung về một chỗ dễ xử lý.
Đối với những diện tích bị nhiễm nặng, có thể sử dụng thuốc hóa học nhưng cần tuân thủ đúng hướng dẫn kỹ thuật: StarPumper 800WP: 17g pha với 20 lít nước, phun cho 1 sào (500m²); Anheand 12GR, Boxer 15GR: dùng 250g thuốc rải đều trên 1 sào (500m²). Duy trì mực nước 3 - 5cm trên ruộng trong thời gian xử lý để thuốc phát huy hiệu quả tối đa.
Ngoài ra, hiện nay, trên diện tích lúa Hè Thu ở một số địa bàn Hà Tĩnh đã xuất hiện một số loại sâu bệnh do vậy, ngành chuyên môn cũng lưu ý người dân theo dõi chặt chẽ các đối tượng gây hại khác như: ruồi đục nõn, bọ trĩ, chuột... để chủ động phòng trừ, góp phần đảm bảo năng suất lúa vụ Hè Thu.
