Kẻ trốn nợ trở về làm chủ vườn chanh tứ quý
25 tuổi, Nguyễn Hữu Hà lên Lục Ngạn, Bắc Giang mua đất mở trang trại trồng vải. Đến năm 27 tuổi, vì còn thiếu kinh nghiệm, anh đã thành "con nợ", phải bán cả trang trại. Trốn sang Nga để kiếm tiền trả nợ, năm 2012 anh trở với 17 triệu đồng.
Gần như trắng tay, Hà đi buôn hoa quả tận Hải Phòng. Đứng bán hoa quả, cứ được mùa là mất giá, có ngày bán không ai mua, Hà nhìn sang anh bán chanh bên cạnh và suy nghĩ : "Chanh là gia vị, ai cũng phải cần. Không như các loại hoa quả khác, có thì ăn, không có thì thôi".
Nghĩ vậy, nên khi được người bạn hồi cùng đi Nga giới thiệu về giống chanh tứ quý, ra quả quanh năm, Hà thuyết phục gia đình chặt vườn bưởi trồng chanh. Khi đó, vườn bưởi Diễn của gia đình đã hơn chục năm tuổi, nên cả nhà không ai đồng ý chặt bỏ. Thuyết phục không được, nhân dịp bố mẹ đi vắng 2 ngày, anh đã thuê cưa máy về, cưa trộm hết vườn bưởi 1,7 mẫu của gia đình.
Nhớ lại khi trở về thấy vườn bưởi cụt hết gốc, ông Nguyễn Hữu Bộ vô cùng tức giận: "Vườn bưởi Diễn của tôi khi đó đã cho thu hoạch với giá khoảng 30 nghìn đồng/quả, mà con cưa cụt không còn gốc nào! Tức giận nhưng không còn cách nào khác. Đã cưa rồi không lấy lại được nên đồng ý cho con làm".
Không phụ lòng người, cây chanh tứ quý ghép trên gốc bưởi nhanh chóng phát triển khỏe mạnh và cho thu hoạch những lứa quả đầu tiên.
Trở thành tỷ phú từ cây chanh bon sai
Khi những cây chanh cho quả, anh Hà cùng vợ đã nghỉ việc buôn bán, tập trung chăm sóc cho vườn chanh. Vốn cần cù, ham học hỏi, cùng sự nhanh nhạy của tuổi trẻ, anh đã không dừng lại ở việc chăm sóc và thu hoạch chanh, thay vào đó anh tìm cách nhân giống, bán giống và chia sẻ cách làm với nhiều nông dân khác.
Sau khi vườn chanh đã thu hoạch ổn định, anh giao lại cho gia đình và tiếp tục mày mò nghiên cứu giống chanh mới. Anh chia sẻ: " Tôi nghĩ chanh là cây gia vị ăn được cả lá, cả quả. Vậy có thể đưa vào chậu trồng làm cảnh trong nhà như quất, bưởi. Vừa làm đẹp vừa dùng ngay được". Nghĩ là làm, anh Hà tìm và tiếp cận giống chanh vàng Mỹ quả to, mọng nước, đưa về trồng rồi nhân giống. Không chịu làm theo cách thông thường, anh nghĩ ra cách thuê các thợ cây bonsai ở Nam Định về đưa chanh lên chậu, tạo thế hấp dẫn, đẹp mắt, lại nghiên cứu từng giai đoạn ra hoa, đậu quả, làm sao để quả chín đẹp đúng dịp tết nguyên đán. Mày mò hơn 3 năm, cuối cùng đến năm 2018 anh đã bước đầu thành công với hơn 2 tỷ doanh thu từ chanh bon sai. Từ năm 2019, vườn chanh bonsai của anh cho thu hơn chục tỷ đồng. Nếu như năm đầu anh còn phải chở ra Hà Nội bán, thì từ năm thứ 2 trở đi, cây chanh bonsai của anh Hà được khách đến tận vườn mua.
Trên đà phát triển, anh Hà mở thêm các trang trại ở Thanh Hóa, Bắc Ninh, Bắc Giang và phát triển mô hình trồng chanh tứ quý và chanh bonsai lên tổng diện tích hơn 50ha.
Thành công bởi sự sáng tạo không ngừng nghỉ, năm 2019, anh nông dân trẻ Nguyễn Hữu Hà vinh dự được trao tặng danh hiệu "Nông dân Việt Nam xuất sắc".
Giúp đỡ hàng trăm nông dân thoát nghèo
Không muốn nắm giữ bí quyết làm giàu một mình, anh Hà đã tích cực chia sẻ kinh nghiệm trồng chanh. Anh cho biết: hiện cả nước đã có khoảng 600-700 hộ nông dân trồng giống chanh của anh và được anh hướng dẫn kĩ thuật. Có những hộ nông dân không đủ tiền mua cây giống, anh cho trả trước 50%. Ngoài ra còn tận tình hướng dẫn cách trồng, chăm sóc, thậm chí giúp cả bao tiêu sản phẩm.
Anh Phạm Văn Thức ở xã Đồng Thanh (Kim Động, Hưng Yên), là một trong những người được anh Hà giúp đỡ, hiện đang sở hữu gần 6 mẫu chanh tứ quý, trong đó có gần 2000 cây đã cho thu hoạch hàng ngày. Tùy theo sản lượng, mỗi ngày anh cũng thu về từ 1 đến 2 triệu đồng tiền bán chanh. Nói về anh Hà, anh Thức xúc động: " Đối với tôi Hà như một người bạn, người thầy, và là người anh em thân thiết. Từ khi bán giống cho tôi hơn 3 năm trước, Hà luôn luôn chủ động gọi điện trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm trồng và chăm sóc, thậm chí bỏ công việc xuống tận vườn để chỉ cho tôi".
Ghi nhận những đóng góp của anh Nguyễn Hữu Hà, tháng 10/2020, Thủ tướng Chính phủ đã tặng anh bằng khen vì có thành tích trong xây dựng mô hình sản xuất hiệu quả và ổn định, giúp đỡ nhiều hộ nông dân xóa đỏi giảm nghèo và tạo việc làm cho người lao động./.
