Được biết, ở thời điểm hiện tại, các tỉnh thuộc vùng Đồng bằng sông Cửu Long đã hoàn thành việc xuống giống vụ Đông - Xuân 2024 - 2025, trong đó có một số diện tích Đông - Xuân đã được thu hoạch sớm tại các tỉnh của vùng, chẳng hạn như: Sóc Trăng, Long An, Đồng Tháp, Cần Thơ, Kiên Giang, Tiền Giang, Cà Mau, An Giang và Vĩnh Long.
Theo đó, nhu cầu nước vào thời kỳ sử dụng nước cao điểm cho thời gian sản xuất vụ lúa hè thu 2025 tiếp theo trùng với thời kỳ khan hiếm nước trên đồng bằng, khi từ tháng 2 đến tháng 4 là thời kỳ mặn cao.
Theo Viện Khoa học Thuỷ lợi miền Nam (SIWRR) cho biết, năm 2025 nguồn nước đổ về các tỉnh thuộc vùng ĐBSCL thuộc nhóm năm dưới trung bình nước, tần suất dòng chảy các tháng kiệt ở mức 60 -75%, phụ thuộc vào sự vận hành của thuỷ điện trên lưu vực sông Meekong.
Đặc biệt, dự báo mặn xâm nhập vào mùa kiệt 2025 ở mức cao hơn trung bình so với nhiều năm. Điều này trở thành vấn đề đáng lo ngại cho các tỉnh thuộc vùng, tuy nhiên các tỉnh, thành đã có sự chủ động, khẩn trương triển khai các giải pháp ứng phó phòng, chống hạn mặn, bảo đảm an toàn, đủ nước cho sinh hoạt cũng như trong hoạt động sản xuất nông nghiệp và bảo đảm chất lượng nông sản.
Điển hình, tỉnh Vĩnh Long phát huy tối đa các công trình ngăn mặn, trữ nước ngọt; chủ động chuyển đổi sang các giống cây trồng có tính chống chịu tốt với hạn, mặn. Cùng với đó, tập trung vào tu sửa chữa các trạm cấp nước nông thôn, tăng cường thiết bị trữ nước nhằm phục vụ sản xuất và sinh hoạt.
Tương tự với tỉnh Tiền Giang, dự án “ngọt hoá Gò Công” đã được triển khai nhiều giải pháp công trình và phi công trình, nhằm đảm bảo ngăn mặn, đảm bảo nước ngọt tưới tiêu cho khoảng hơn 38.000 ha thuộc vùng dự án.
Đáng chú ý, để chủ động thích ứng với biến đổi khí hậu, phát triển nông nghiệp xanh thích ứng hạn mặn, tỉnh Bến Tre ưu tiên các vùng có điều kiện đất đai, khí hậu thuận lợi cho từng đối tượng cây trồng, vật nuôi để sản lượng an toàn, sản xuất hữu cơ. Ngoài ra, ngành Nông nghiệp sẽ xem xét, nghiên cứu triển khai xây dựng các cống cửa sông lớn như cống Vàm Cỏ, Cổ Chiên, sông Hậu, Hàm Luông, hoàn thiện hệ thống phân ranh mặn, ngọt.
Bên cạnh đó, tỉnh UBND tỉnh Trà Vinh cũng đã có sự chỉ đạo các cơ quan chức năng xây dựng kế hoạch phòng, chống hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn mùa khô năm 2024 - 2025. Đồng thời, xây dựng hai kịch bản với chi tiết giả định về rủi ro thiên tai xảy ra và những giải pháp phòng, chống, ứng phó cụ thể.
Nhìn chung, ĐBSCL tiếp tục thực hiện chuyển đổi sản xuất nông nghiệp phù hợp nhằm ứng phó với hạn mặn. Chẳng hạn, điều chỉnh quy hoạch tổng thể và sản xuất nông nghiệp cho khu vực, quy hoạch phải nằm trong quy hoạch tổng thể gồm phát triển công nghiệp, du lịch và nông nghiệp; kiện toàn hệ thống đê, thành lập các khu vực bảo vệ trước lũ, xâm nhập mặn, bảo vệ các vùng đất an toàn; đồng thời chủ động kiểm soát nguồn nước phục vụ cho sản xuất nông nghiệp và công nghệp hoá. Ngoài ra, chủ động lựa chọn cây trồng, vật nuôi thích nghi với điều kiện môi trường hiện tại.
Hơn nữa, các tỉnh, thành thuộc vùng ĐBSCL xác định phòng, chống hạn hán, xâm nhập mặn là nhiệm vụ trọng tâm, cấp bách nhằm tập trung huy động nguồn lực và thiện hiện với quyết tâm cao nhất; tập trung lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện có hiệu quả các giải pháp phòng, chống hạn, chống mặn năm 2025./.
