Chúng tôi có mặt tại xã Vĩnh Quỳnh (H.Thanh Trì, Hà Nội) – nơi có mô hình nông nghiệp hoàn toàn khác biệt và dần hình thành nền nông nghiệp không cày cuốc, không phân thuốc nặng mùi, không bóng dáng người nông dân lam lũ. Thay vào đó là những dãy nhà màng trắng tinh, nơi công nghệ điều khiển mọi hoạt động canh tác một cách tỉ mỉ và chính xác đến từng giọt nước. Đây là trang trại thông minh Việt - Hàn, kết tinh từ sự hợp tác giữa Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam (VAAS) và các đối tác đến từ Hàn Quốc.
Nông nghiệp lâu nay vẫn gắn với hình ảnh lấm lem bùn đất, mùa vụ bấp bênh “trông trời, trông đất, trông mây”… Nhưng ở trang trại thông minh này, người làm nông giờ đây chỉ cần vài cái chạm trên điện thoại, hệ thống điều khiển thông minh để tưới nước, điều chỉnh ánh sáng hay bổ sung dinh dưỡng cho cây trồng.
Trên diện tích hơn 1,2 ha, mô hình thử nghiệm trang trại thông minh Hàn Quốc trong sản xuất một số loại cây trồng có giá trị theo hướng công nghệ cao tại Việt Nam được trang bị toàn bộ thiết bị hiện đại nhập khẩu từ Hàn Quốc. Từ hệ thống giá thể, kệ trồng nhiều tầng, đến hệ thống điều hòa vi khí hậu, tưới nhỏ giọt tự động và cảm biến theo dõi từng chỉ số của cây.
Hiện đang trồng thử nghiệm một số loại cây như dâu tây, ớt dài xanh và một số loại cây trồng khác. Nhưng dâu tây là cây trồng chủ lực – và cũng là minh chứng cho thành công bước đầu của mô hình.
Trao đổi với phóng viên cán bộ kỹ thuật phụ trách vận hành hệ thống trang trại thông minh Việt - Hàn cho biết: “Mỗi cây trồng là một 'cá thể riêng biệt'. Nhờ hệ thống này, chúng tôi biết được cây thiếu nước, thiếu phân hay gặp vấn đề gì trong tích tắc. Công nghệ giúp mình chủ động hoàn toàn, không phụ thuộc vào thời tiết như trước nữa”.
Không chỉ chuyển giao thiết bị, phía Hàn Quốc còn cử chuyên gia sang hỗ trợ trực tiếp trong quá trình lắp đặt và đào tạo vận hành. Đặc biệt, trang trại còn tổ chức các khóa huấn luyện cho cán bộ nghiên cứu, sinh viên và nông dân – giúp lan tỏa kiến thức về nông nghiệp thông minh.
Một nông dân làm việc tại trang trại cho biết: “Tôi làm nông mấy chục năm, nhưng lần đầu thấy có thể trồng cây như thế này, không phải lo sâu bệnh”.
Trong bối cảnh Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức như biến đổi khí hậu, thiếu hụt lao động nông thôn và áp lực chuyển đổi xanh, thì trang trại thông minh chính là một hướng đi không thể đảo ngược trong tương lại. Việc ứng dụng công nghệ vào nông nghiệp không còn là điều quá xa vời – nó đang hiện diện ở ngay đây, giữa thủ đô Hà Nội.
Trước đó PGS-TS Nguyễn Xuân Cường – nguyên Bộ trưởng Bộ NN-PTNT – từng nhận định: “Nông nghiệp Việt Nam không thể phát triển nếu thiếu liên kết – liên kết giữa nông dân, nhà khoa học và doanh nghiệp.
Tại buổi tiếp đoàn Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp, Thực phẩm và PTNT Hàn Quốc thăm Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam, GS.TS Nguyễn Hồng Sơn - Giám đốc VAAS cảm ơn sự hỗ trợ của Chính phủ Hàn Quốc cho phát triển khoa học nông nghiệp - môi trường Việt Nam và khẳng định mô hình trang trại thông minh Việt - Hàn không chỉ là điểm trình diễn mô hình công nghệ cao, mà còn góp phần quảng bá các loại hoa quả giá trị cao, được người tiêu dùng Hàn Quốc ưa chuộng. Bằng cách này, nghiên cứu khoa học đã tham gia xúc tiến thị trường nông sản song phương.
Và hiện nay, mô hình trang trại Việt - Hàn là một minh chứng rõ ràng cho sự khởi đầu giữa tri thức và thực tiễn, giữa trong nước và quốc tế. Từ đó đang dần mở ra nền nông nghiệp tuần hoàn, nông nghiệp hữu cơ, tăng trưởng xanh của nước ta.
Ông Lim Huyn Soo Phó giám đốc Công ty TNHH WELLIV DW chia sẻ với phóng viên về nông nghiệp công nghệ cao tại Việt Nam, ông cho rằng: Việt Nam có khí hậu rất thích hợp để trồng nông nghiệp công nghệ cao, tuy nhiên mình chỉ thiếu chút kỹ thuật thôi, tôi nghĩ tương lại nền nông nghiệp công nghệ cao Việt Nam sẽ rất phát triển.
Nông nghiệp xanh, công nghệ cao không chỉ là lựa chọn, mà đang dần trở thành tiêu chuẩn. Với mô hình như trang trại thông minh Việt - Hàn, Việt Nam có thể tự tin tiến bước trên con đường hiện đại hóa nông nghiệp. Không chỉ là nơi canh tác, nơi đây còn có thể là “trường học thực tế”, là nơi những hạt giống tri thức nảy mầm để góp phần tái định nghĩa nghề nông trong thế kỷ 21./.
