Hiện nay, tỉnh Lạng Sơn đang là địa bàn trung chuyển hàng hóa xuất nhập khẩu Việt Nam – Trung Quốc lớn nhất trên đường bộ. Những năm gần đây, do lượng hàng hóa xuất nhập khẩu qua Cửa khẩu Quốc tế Hữu Nghị và Cửa khẩu Tân Thanh tăng mạnh nên có những thời điểm xảy ra tình trạng ùn ứ xe chở hàng tại cửa khẩu, điều này gây thiệt hại về kinh tế cho doanh nghiệp, thương nhân.
Xuất phát từ tình hình thực tế nêu trên, bên cạnh việc duy trì mô hình giao nhận truyền thống hiện nay, cần thiết phải nghiên cứu, xây dựng thêm mô hình giao nhận mới.
Thực hiện chủ trương của Chính phủ cũng như hiện thực “Thỏa thuận khung” xây dựng thí điểm Cửa khẩu thông minh tại tuyến đường chuyên dụng vận tải hàng hóa Cửa khẩu Quốc tế Hữu Nghị, Cửa khẩu Tân Thanh, UBND tỉnh đã chỉ đạo các sở, ban, ngành liên quan xây dựng Đề án thí điểm xây dựng cửa khẩu thông minh tại tuyến đường chuyên dụng vận chuyển hàng hoá khu vực mốc 1119-1120 và đường chuyên dụng vận chuyển hàng hoá khu vực mốc 1088/2-1089.
Được biết, theo dự thảo quá trình thực hiện đề án sẽ được chia thành 02 giai đoạn: Giai đoạn 1 từ tháng 11/2023 đến tháng 12/2025 (là giai đoạn xây dựng cơ sở); Giai đoạn 2 từ tháng 01/2026 đến tháng 01/2029 (là giai đoạn vận hành thí điểm). Thời gian thực hiện thí điểm là 03 năm, kể từ khi xây dựng xong hạ tầng cửa khẩu thông minh.
Dự kiến tổng kinh phí thực hiện Đề án là 7.966 tỷ đồng.
Mô hình cửa khẩu thông minh dựa trên cơ sở ứng dụng khoa học, công nghệ hiện đại vào quá trình giao, nhận hàng hóa xuất nhập khẩu để nâng cao năng lực, hiệu suất thông quan tại các cửa khẩu đường bộ, đáp ứng nhu cầu giao thương ngày càng tăng của hai nước Việt Nam - Trung Quốc và các nước ASEAN.
Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn Hồ Tiến Thiệu yêu cầu đơn vị soạn thảo Đề án cần tiếp thu, bổ sung một số nội dung như: về thời gian xây dựng và thời gian vận hành thí điểm cửa khẩu thông minh; Xác định đưa 2 phương án về nguồn vốn xây dựng hạ tầng để trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt; việc đề xuất cơ quan đầu mối chỉ đạo, giải quyết khó khăn vướng mắc là Bộ Tài chính cùng một số đề xuất về nhiệm vụ của các Bộ ngành liên quan; Bên cạnh đó, cần bổ sung nội dung nhằm nói rõ sự quan tâm của phía nước bạn Trung Quốc đối với việc xây dựng cửa khẩu thông minh tại tỉnh Lạng Sơn.
Đồng chí Chủ tịch UBND tỉnh nhấn mạnh, trong quá trình trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt đề án, các sở, ngành liên quan của tỉnh tiếp tục thúc đẩy các hoạt động hội đàm với Trung Quốc để thống nhất về việc công nhận Cửa khẩu Tân Thanh, Cửa khẩu Cốc Nam trực thuộc Cửa khẩu Quốc tế Hữu Nghị; thống nhất thực hiện thông quan hàng hóa qua Cửa khẩu Tân Thanh và Cửa khẩu Cốc Nam theo đúng quy định đối với cửa khẩu quốc tế./.
