Kinh tế số là hoạt động kinh tế sử dụng công nghệ số và dữ liệu số làm yếu tố đầu vào chính, sử dụng môi trường số làm không gian hoạt động chính, sử dụng công nghệ thông tin- viễn thông để tăng năng suất lao động, đổi mới mô hình kinh doanh và tối ưu hoá cấu trúc nền kinh tế. Phát triển nền tảng số là giải pháp đột phá để thúc đẩy chuyển đổi số nhanh hơn, giảm chi phí, tăng hiệu quả. Đó cũng là một quan điểm cơ bản trong Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030.
Chia sẻ về vấn đề này, tại Hội thảo “Chuyển đổi số 2024 - Động lực phát triển kinh tế số Việt Nam”, ghi nhận thông tin cập nhật về những động thái mới trong phát triển hạ tầng số, hệ sinh thái số và kinh tế số Việt Nam, ông Trần Minh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Kinh tế số, xã hội số, bộ thông tin và truyền thông cho biết: Tính tới thời điểm hiện nay, kinh tế số tiếp tục lan toả tới các ngành, lĩnh vực. Theo số liệu của Bộ Thông tin và Truyền thông, đến năm 2023, kinh tế số chiếm khoảng 16,5% GDP. Trong đó, ngành ICT chiếm khoảng gần 60%, kinh tế số ngành/lĩnh vực chiếm hơn 40%. Tuy nhiên, kinh tế số tại các ngành/lĩnh vực sẽ tiếp tục tăng trưởng và chúng ta sẽ có những mô hình kinh tế mới. Kỹ năng số của người dân cũng ngày càng tốt nên ứng dụng kinh tế số mới như các ứng dụng hợp đồng điện tử, họp trực tuyến… sẽ ngày càng tăng, làm tăng tỷ trọng của kinh tế số ngành/lĩnh vực, hay gọi là số hoá ngành kinh tế.
Hiện nay, theo đánh giá của các tổ chức quốc tế, tốc độ tăng trưởng kinh tế số của Việt Nam ở mức cao, khoảng 20%/năm, tương đương gấp 3 lần mức độ tăng trưởng GDP. Đặc biệt, với thương mại điện tử, tốc độ tăng trưởng rất nhanh, đứng thứ nhất trong khu vực ASEAN. Hiện nay quy mô thị trường thương mại điện tử của Việt Nam đứng thứ 3 trong khu vực, chỉ sau Indonesia và Thái Lan. Sự hấp thụ của người Việt Nam đối với các lĩnh vực kinh tế số ngày càng tăng và chúng tôi cũng hướng tới Top 3 trong khu vực ASEAN về kinh tế số.
Đồng quan điểm, ông George Choo, Chủ tịch Hiệp hội Công nghiệp Viễn thông và Công nghệ Singapore cho biết, trong những năm gần đây, kinh tế số Việt Nam vẫn đang tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ. Chuyển đổi số đang thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong nhiều ngành và quy mô doanh nghiệp. Theo báo cáo gần đây của IDC, vào năm 2024, các công ty Việt Nam sẽ chi khoảng 803 triệu USD cho điện toán đám mây. Các kỹ năng cần thiết cũng đang được giảng dạy. Ví dụ, chúng tôi đã hỗ trợ đào tạo hơn 50.000 nhân viên phát triển kỹ năng đám mây kể từ năm 2017, điều tôi tin sẽ rất quan trọng cho tương lai kinh tế của Việt Nam.
Lấy ví dụ cụ thể, ông George Choo chia sẻ, Ngân hàng Quốc tế Việt Nam gần đây đã sử dụng chương trình AWS Skill Builder để đào tạo cho tất cả nhân viên, đảm bảo họ sẵn sàng cho nền kinh tế số mới và được trang bị các kỹ năng về đám mây. TymeX, một công ty FinTech ở Việt Nam phục vụ thị trường ASEAN, đã sử dụng Amazon Q Developer để giúp các nhà phát triển ứng dụng tăng năng suất lên 40% và cải thiện hiệu quả kiểm thử lên 90%, giảm thời gian kiểm thử từ 5 giờ xuống còn 30 phút. Điện toán đám mây mang lại cơ hội vô hạn ở Việt Nam, giúp các công ty chuyển đổi.
Theo bà Rita Mokbel - Chủ tịch Ericsson Việt Nam, Việt Nam đang đạt được những bước tiến vượt bậc, đặc biệt là thông qua việc đấu giá tần số 5G. 5G sẽ mở ra một thế giới giải trí sống động, giáo dục hấp dẫn và thu hẹp khoảng cách kiến thức.
Các định dạng mới như video 4K, trải nghiệm 360 độ và video đa chế độ đang ngày càng thúc đẩy việc sử dụng và tiêu thụ dữ liệu 5G. Kết nối tốt hơn sẽ mang lại những cải tiến đáng kể trong giáo dục từ xa, phát triển các thành phố thông minh, nâng cao chất lượng dịch vụ công, gia tăng sự hòa nhập số và cải thiện chất lượng cuộc sống.
Đối với doanh nghiệp, 5G là nền tảng cho hiệu quả và tính linh hoạt, giúp nâng cao năng suất, trau dồi kiến thức và tiết kiệm chi phí. Ví dụ, ngành sản xuất sẽ được hưởng lợi từ việc áp dụng các khái niệm và công nghệ của Công nghiệp 4.0, đạt được hiệu suất cao hơn và chất lượng tốt hơn. 5G là cầu nối thành công cho các trường hợp ứng dụng và giải pháp doanh nghiệp mới, nhờ vào khả năng kết nối liền mạch, đáng tin cậy và an toàn.
Bàn về xu hướng chuyển đổi trí tuệ nhân tạo (AI), bà Rita Mokbel cho rằng, AI đang tạo ra những bước chuyển mình mạnh mẽ trong nhiều ngành công nghiệp trên toàn cầu, đặc biệt là sản xuất, chăm sóc sức khỏe và logistics. Công nghệ này không chỉ tự động hóa quy trình mà còn nâng cao khả năng ra quyết định và cải thiện tương tác với khách hàng.
“Tại Việt Nam, chúng ta đã chứng kiến sự ứng dụng của AI trong các nhà máy thông minh. Khi hạ tầng số tiếp tục mở rộng, AI sẽ ngày càng đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy đổi mới sáng tạo.
Khả năng phân tích dữ liệu theo thời gian thực của AI mở ra nhiều cơ hội mới, từ cung cấp dự báo trong sản xuất, trải nghiệm khách hàng cá nhân hóa đến quản lý chuỗi cung ứng hiệu quả hơn. Những thay đổi này sẽ có tác động sâu sắc đến nền kinh tế số của Việt Nam trong tương lai”, Chủ tịch Ericsson Việt Nam khẳng định./.
