Hương nhu tía là cây sống hàng năm hoặc nhiều năm, có chiều cao từ 1,5 đến 2m. Thân và cành cây thường có màu tía. Lá cây có cuống dài hình mác hoặc hình trứng, mép lá có răng cưa, hai mặt lá đều có lông. Hoa hương nhu tía màu tím, mọc thành từng chùm, xếp thành vòng từ 6-8 chùm, ít khi phân nhánh. Lá và hoa khi vò ra có mùi thơm đặc trưng. Cây ra hoa vào tháng 4 đến tháng 7. Quả bế của cây mọc thành chùm. Cây hương nhu tía được người dân trồng rất nhiều xung quanh nhà. Ngoài ra, cây còn mọc hoang ở nhiều tỉnh thành ở nước ta như: Quảng Ninh, Tuyên Quang, Hải Dương, Hưng Yên, Hà Giang, Thái Nguyên…
Thành phần có trong cây hương nhu
Trong cây hương nhu tía có chứa các thành phần như: cavacrol, transbergamotene, chất thymol, chất camphene, humulene, limonene…
Công dụng của cây hương nhu tía
Trong Đông y, hương nhu tía có vị cay thường được dùng để chữa đau bụng, buồn nôn, ói, giúp lợi tiểu, tiêu thủy thũng, cầm máu… Theo y học hiện đại, cây hương nhu tía có công dụng giảm stress, kháng khuẩn, chống oxy hóa,…
Các bài thuốc chữa bệnh từ cây hương nhu tía
Hương nhu chữa cảm lạnh
Sử dụng 100 gam hương nhu tía, 50 gam cây đậu ván trắng, đem sao qua cho vàng. Cây hậu phác thì tẩm với gừng rồi đem nướng. Sau đó trộn đều các nguyên liệu lại rồi đem tán nhỏ thành bột. Bột này pha với nước sôi rồi uống từ từ. Mỗi lần dùng khoảng từ 5 đến 10 gam thuốc là đủ. Chia làm 2 lần sáng chiều, sau khi ăn.
Chữa cảm nắng, tiêu chảy, lạnh bụng
15 gam vị thuốc hương nhu, 10 gam mộc qua và tía tô, đem tất cả đi sắc lấy nước uống. Hoặc áp dụng bài thuốc: 100 gam hương nhu, hậu phác tẩm gừng bằng nước hoặc đã sao khô. Tán nhỏ với nhau, rồi trộn chung lại cho vào túi nhỏ. Mỗi khi sử dụng chỉ cần lấy khoảng từ 5 đến 10 gam là được.
Đối với người cảm nắng mùa hè, đau đầu, sốt rét: Dùng 10 gam hương nhu, 10 gam cát căn, điều cơ hoàng, dấp cá, thạch xương bồ, đem sắc uống lấy nước.
chữa hôi miệng
Sử dụng 10 gam hương nhu, đem sắc nước nấu chung với khoảng 250 ml nước. Dùng nước này để súc miệng vào buổi sáng và buổi tối trước khi đi ngủ. Dùng kiên trì trong vòng 1 tháng sẽ thấy thay đổi rất nhiều.
Chữa phù thũng
Dùng 10 gam hương nhu, 10 gam ích mẫu thảo, rễ cỏ tranh, bạc mao căn, đem sắc trà uống trong ngày. Áp dụng bài thuốc này liên tục từ 10 ngày trở nên sẽ rất tốt cho cơ thể.
Giúp mượt tóc, ngăn tình trạng tóc hư tổn và chậm mọc tóc
10 gam hương nhu, sắc với 250 ml nước cho đến khi nước cô đặc lại nhiều. Có thể kết hợp với các loại lá như: tía tô, xả, bồ kết để nấu chung. Sau đó người bệnh nên pha với nước ấm để gội sẽ có tác dụng rất tốt.
Chữa tiêu chảy do lạnh bụng
Hương nhu tía 12g, mộc qua, tía tô (lá và cành), mỗi vị 9g, sắc cùng với 3 bát nước cho tới khi còn 1 bát, uống trong ngày sau bữa ăn sáng.
Chữa nước tiểu đục với hương nhu tía
Hương nhu tía 9g, ích mẫu thảo 12g, bạch mao căn (rễ cỏ tranh) 30g, sắc với 600ml nước cho tới khi còn khoảng 200ml, dùng nước này uống thay trà hàng ngày. Mỗi liệu trình điều trị trong 10 ngày.
Trị chứng chậm mọc tóc ở trẻ
Hương nhu tía 40g, sắc với 200ml nước, đun thật cô đặc, rồi trộn với mỡ lợn, ngày bôi 1-2 lần. Trước khi bôi cần vệ sinh da đầu cho trẻ sạch sẽ.
Một số lưu ý khác khi dùng cây hương nhu tía
Chỉ nên sử dụng cây hương nhu tía trong thời gian ngắn, tối đa 6 tuần, vì nếu sử dụng lâu dài sẽ gây vượt ngưỡng an toàn đối với cơ thể.
Tuyệt đối không được sử dụng hương nhu tía đã có dấu hiệu bị ẩm mốc hoặc xuất hiện mùi lạ. Để đảm bảo an toàn, người bệnh nên dùng đúng liều lượng và đúng thành phần các thảo dược, Nên hỏi kỹ ý kiến của bác sĩ, người có chuyên môn trước khi sử dụng bài thuốc chữa bệnh từ hương nhu tía.
Trên đây là những thông tin về cây Hương Nhu tía cũng như các bài thuốc chữa bệnh từ cây này. Mặc dù hương nhu tía là thảo dược quý nhưng bạn cũng nên cẩn trọng, dùng đúng cách để đảm bảo an toàn cho sức khỏe của mình./.
