Khẩn trương thu hoạch ngao
Những ngày này, người nuôi ngao tại các địa phương ở Hà Tĩnh đang tất bật thu hoạch ngao để tránh thiệt hại khi mùa mưa bão đang cận kề.
Được biết, hiện nay, nghề nuôi ngao thương phẩm là mũi nhọn trong phát triển kinh tế của xã Cẩm Lộc với sản lượng đạt từ 150 - 200 tấn/năm. Từ tháng 5 đến tháng 8 là thời điểm chính vụ, cho thu hoạch số lượng lớn.
Từ sáng sớm, trên bãi triều ven sông Quèn thuộc xã Cẩm Lộc (huyện Cẩm Xuyên, tỉnh Hà Tĩnh), các hộ nuôi đang tập trung ra bãi thu hoạch ngao để xuất bán cho thương lái. Mỗi ngày, bà con nơi đây có thể thu hoạch từ vài trăm kg đến hàng tấn ngao thương phẩm cung ứng ra thị trường.
Gia đình ông Lê Văn Ngọc (thôn Tân Trung Thủy, xã Cẩm Lộc, huyện Cẩm Xuyên) cho biết: Gia đình tôi có trên 2 ha nuôi ngao bãi triều. Hiện nay, chuẩn bị bước vào mùa mưa, lũ nên giai đoạn này tôi đang thu hoạch số ngao đạt kích cỡ thương phẩm. Qua đánh giá, cơ bản sản lượng ngao năm nay cao hơn những năm trước từ 10 - 15%. Đến nay, tôi đã bán được gần 5 - 6 tấn với giá bán từ 10.000 - 11. 000 đồng/kg, thu về gần 60 triệu đồng.
Có nhiều năm trong nghề nuôi ngao, ông Nguyễn Văn Việt (thôn Bắc Hà, xã Kỳ Hà, Tx Kỳ Anh) luôn chủ động thu hoạch phần lớn diện tích ngao trước tháng 9 để “né” mưa lũ.
Ông Việt chia sẻ: Trên diện tích 2 ha bãi triều, sản lượng năm nay có thể đạt trên 15 tấn. Để chắc ăn, tôi thuê từ 5 - 6 người thu hoạch trước khi bão, lũ đến, có thể chấp nhận bán giá thấp hơn một chút so với thị trường chung ở mức 9.000 - 10.000 đồng/kg. Đối với ngao nuôi chưa đạt kích cỡ thu hoạch, tôi cũng tiến hành kiểm tra, tu bổ lại hệ thống đăng chắn để chống thoát ngao khi mực nước dâng cao.
Không khí làm việc tại cơ sở nuôi ngao của HTX nuôi trồng thu mua, xuất nhập khẩu thủy hải sản Loan Hoan (xã Thạch Châu, huyện Lộc Hà) cũng tấp nập, khẩn trương hơn. Cứ tầm 8 giờ 30 sáng, từng chuyến thuyền chở đầy ngao sau khi khai thác ở bãi triều được tập kết tại khu sơ chế. Tại khu sơ chế, các thành viên trong HTX đã đợi sẵn để chuẩn bị bước vào khâu rửa và phân loại, đóng bì để cung cấp cho các thương lái đã đặt hàng trước đó.
HTX Nuôi trồng thu mua, xuất nhập khẩu thủy hải sản Loan Hoan là một trong những cơ sở nuôi ngao có quy mô lớn và hiệu quả nhất ở Hà Tĩnh với diện tích nuôi nghêu 46 ha. Những năm gần đây, nhờ chú trọng chất lượng con giống, mùa vụ thả nuôi hợp lý, cải tạo bãi nuôi tốt nên mỗi ha có thể cho năng suất từ 20 - 25 tấn. Với mức giá từ 12 - 15 nghìn đồng/kg tùy thời điểm và kích cỡ, người nuôi có doanh thu khoảng 400 - 500 triệu đồng/ha/năm, lợi nhuận khoảng 150 - 200 triệu đồng/năm/ha.
Hiện nay, để nâng cao năng suất sơ chế ngao sau thu hoạch, giải phóng sức lao động cho xã viên, HTX đã đầu tư máy thu hoạch nghêu thương phẩm, dây chuyền máy móc để phân loại ngao, tạo sản phẩm đồng đều, sạch trước khi xuất bán nên được các thương lái đặt hàng với số lượng nhiều hơn.
Chị Lê Thị Loan - Giám đốc HTX Nuôi trồng thu mua thủy sản Loan Hoan chia sẻ: Năm nay, thời tiết khá thuận lợi, con giống chất lượng nên ngao sinh trưởng phát triển tốt, không có dịch bệnh gì xảy ra. Những ngày này, HTX đang huy động các thành viên tập trung thu hoạch số lượng ngao đã đạt kích cỡ thương phẩm để bảo vệ thành quả trước mùa mưa bão sắp đến, trung bình mỗi ngày chúng tôi thu hoạch từ 2 - 3 tấn ngao thương phẩm. Tính từ đầu năm tới nay, HTX đã thu hoạch và xuất bán trên 500 tấn ngao thương phẩm, với giá bán trung bình 14 triệu đồng/tấn thì ước tính, năm nay, HTX đạt doanh thu khoảng trên 7 tỷ đồng, lợi nhuận gần 3,5 tỷ đồng.
Theo chị Loan chia sẻ, nếu trước đây, 1 tấn ngao sau khi thu hoạch sẽ cần 15 - 20 nhân công lao động thực hiện các khâu rửa sạch, phân loại bằng thủ công và mất rất nhiều thời gian thì từ khi đầu tư máy móc vào sản xuất chỉ cần 5 công nhân làm trong 1 giờ đồng hồ. Với cách làm này, vừa giảm được chi phí thuê nhân công, ngao đảm bảo kích cỡ đồng đều, sạch sẽ. Nhất là trong thời điểm mùa mưa bão cận kề, loại máy sơ chế này càng phát huy hiệu quả vì đảm bảo được tiến độ thu hoạch và kịp thời cung ứng cho thương lái đến mua cung cấp cho các cơ sở chế biến xuất khẩu và phục vụ tiêu dùng nội địa.
Còn tại cơ sở nuôi ngao của anh Dương Thế Võ ở thôn Tân Phong (xã Đỉnh Bàn, huyện Thạch Hà), những ngày này, anh phải thuê thêm lao động địa phương để kịp thời thu hoạch hết lứa ngao đã đạt kích cỡ thương phẩm.
Nhờ có kinh nghiệm nuôi trồng, bãi nuôi đẹp, thời tiết thuận lợi nên gần 4 ha ngao tại bãi nuôi của anh Võ khá nhanh lớn, ít bị hao hụt. Đến thời điểm này, gia đình anh Võ thu hoạch được 40 tấn ngao thương phẩm loại 80 - 90 con/kg, cho doanh thu 450 triệu đồng.
Theo kinh nghiệm tích lũy của người nuôi ngao, hiện nay, ngao có thể thả nuôi quanh năm, thường thả giống vụ đầu từ tháng 2, 3 và vụ thứ hai từ tháng 5, 6. Thời gian nuôi từ 10 - 15 tháng mới cho thu hoạch. Mỗi đợt thu hoạch kéo dài trong khoảng 3 - 4 tháng, ngao trung bình đạt 70 - 75 con/kg là có thể xuất bán. Nhưng lưu ý, sau mỗi vụ thu hoach và trước khi thả lứa giống mới cần vệ sinh bãi sạch sẽ, san phằng mặt bãi, tránh đọng nước dễ làm ngao chết do ngọt hóa sau mỗi trận mưa.
Với ưu điểm nuôi ngao chi phí sản xuất ít, người dân chủ yếu tập trung đầu tư bãi nuôi, giống và nhân công, không phải đầu tư thức ăn nên đem lại lợi nhuận cao. Nuôi ngao là nghề giúp nhiều hộ dân sống ven sông ven biển ổn định sinh kế và ngày càng có nhiều hộ dân làm giàu.
Chủ động ứng phó, giảm thiểu thiệt hại trước mùa bão
Theo thống kê, hiện nay toàn tỉnh Hà Tĩnh có gần 500 ha đất bãi bồi ven sông vùng nước mặn lợ đang được nuôi ngao. Tập trung chủ yếu ở các huyện Lộc Hà 169 ha; Thạch Hà 127 ha; Cẩm Xuyên hơn 82 ha… Mỗi năm, các vùng thu hoạch khoảng 3.300 tấn ngao thương phẩm.
Những năm gần đây, các vùng nuôi ngao đã được quy hoạch lại, chú trọng hơn về quy trình kỹ thuật, cải tạo đất ở bãi nuôi sau thu hoạch, chủ động bảo vệ môi trường. Cùng với đó, các hộ dân và cơ sở nuôi ngao ở Hà Tĩnh đã chú trọng hơn đến việc lựa chọn con giống, nuôi theo hướng thâm canh, tăng cường bảo vệ trước dịch bệnh và thời tiết nên năng suất ngày càng cao...
Hiện nay, Chi cục Thuỷ sản đã có công văn chỉ đạo chuyên môn đến các huyện, thị xã, thành phố triển khai các giải pháp nhằm ứng phó, giảm thiểu thiệt hại cho người và các vùng nuôi thuỷ sản trước mùa mưa lũ.
Cùng đó, chính quyền địa phương cần nâng cao công tác tuyên truyền về dự báo thời tiết, diễn biến thuỷ triều, nguồn nước, kết quả quan trắc môi trường… tới người nuôi nhằm hạn chế thấp nhất thiệt hại cho bà con.
Ông Nguyễn Văn Tuân - Phó Chủ tịch UBND xã Cẩm Lộc cho biết: Ngao là đối tượng rất mẫn cảm với sự thay đổi đột ngột của môi trường, vì thế, chúng tôi đã khuyến cáo người dân chủ động thu hoạch sớm. Hiện, ngao nuôi đã đạt kích cỡ thương phẩm, bà con đang tập trung thu hoạch để hạn chế thiệt hại do mưa bão, lũ lụt gây ra.
Trao đổi với phóng viên, bà Nguyễn Thị Hoài Thúy - Trưởng phòng Quản lý nuôi trồng thủy sản (Chi cục Thủy sản Hà Tĩnh) cho biết: Hiện nay, Chi cục Thuỷ sản đã có công văn chỉ đạo chuyên môn đến các huyện, thị xã, thành phố triển khai các giải pháp nhằm ứng phó, giảm thiểu thiệt hại cho người và các vùng nuôi thuỷ sản trước mùa mưa lũ. Trong đó ngao là đối tượng nuôi các vùng bãi triều có nguy cơ ảnh hưởng và bị thiệt hại lớn nếu không có biện pháp chủ động ứng phó.
Đối với ngao bãi bồi, người nuôi cần nhanh chóng thu hoạch số đã đạt kích cỡ để hạn chế thiệt hại vì khi lũ về, nước tại các bãi nuôi bị thay đổi độ mặn, bị ngọt hóa. Việc môi trường nuôi thay đổi đột ngột có thể dẫn tới hiện tượng ngao chết hàng loạt.
Đồng thời, tiến hành kiểm tra, tu bổ lại hệ thống đăng chắn để chống thất thoát ngao khi mực nước dâng cao. Sau mưa lũ, ngao thường tập trung vào các góc đăng, chắn, cần tiến hành san đều ra toàn bãi; kiểm tra sức khỏe của ngao. Đối với người nuôi, theo dõi chặt chẽ diễn biến thời tiết: mực nước lũ trên các con sông và tình hình mưa lũ trên các phương tiện thông tin đại chúng để chủ động đối phó nhằm bảo vệ ngao một cách có hiệu quả./.
