Cam Khe Mây ở xã Hương Đô, huyện Hương Khê (tỉnh Hà Tĩnh) được xem là một trong những đặc sản của tỉnh Hà Tĩnh cũng như ở các tỉnh miền Trung. Người dân địa phương cho biết nguồn gốc của giống cam có từ hàng chục năm trước.
Anh Đinh Công Việt Minh (34 tuổi, trú xã Hương Đô, huyện Hương Khê) cho biết: Gia đình tôi đã trồng cam Khe Mây hơn 30 năm rồi. Với hơn 1.000 gốc cam, chủ yếu là các loại cam mát, V2, Xã Đoài… năm nay ước đạt khoảng 9 tấn. Mỗi kg cam tại vườn hiện được bán với giá từ 60.000 - 90.000 đồng tùy loại.
Còn anh Nguyễn Công Đức, trú tại xã Hương Đô, huyện Hương Khê chia sẻ: Cam của tôi trồng là thương hiệu cam Phương Oánh, được anh tiếp nối gia đình duy trì hơn 30 năm qua. Gia đình tôi có hơn 800 gốc cam, nhưng năm nay thời tiết khắc nghiệt khiến cây cho quả ít hơn. Ước tính năm nay cả vườn đạt khoảng 5 tấn cam, trừ chi phí cũng thu về 200 - 300 triệu đồng. Hiện nay, nhu cầu của khách hàng rất lớn nhưng lượng cam để bán rất hạn chế.
Người dân địa phương cho biết thời tiết năm nay mưa nhiều, nồng ẩm khiến sâu bệnh, kiến và các loại côn trùng phát triển, ảnh hưởng quá trình sinh trưởng và gây hại nhiều hơn cho cam.
Để tránh sâu bệnh, kiến phá hoại quả, người trồng cam dùng túi bọc để bọc từng quả cam hoặc mắc màn để ngăn côn trùng xâm nhập.
Theo người trồng cam tại đây, tuổi đời trung bình của cây cam khoảng 20 - 25 năm, nhưng nếu có kỹ thuật chăm sóc tốt sẽ kéo dài được tuổi thọ lên gấp đôi. Sau mỗi kỳ thu hoạch, người trồng cam sẽ tỉa cành, bón thúc phân chuồng, vôi cho cây để cây cam tái tạo lại dưỡng chất cho vụ sau.
Để duy trì và phát triển vườn cam đạt chất lượng, anh Nguyễn Văn Trung (xã Hương Đô, huyện Hương Khê) chia sẻ, Cam Khe Mây có vị đặc trưng, ngọt mát song mỗi lần hái phải nếm thử để đảm bảo hương vị. Ngoài ra, mỗi vườn khi chọn được cây cam ngon sẽ chiết cành để duy trì giống tốt.
Trao đổi với phóng viên, ông Nguyễn Hồng Sơn - Chủ tịch UBND xã Hương Đô (huyện Hương Khê) cho hay: "Toàn xã Hương Đô có hơn 320 ha cam, loài quả này giúp người dân có thêm thu nhập đáng kể, ổn định cuộc sống. Cam Khe Mây được người dân trồng tại các vườn đồi, từ lâu nổi tiếng với vị ngọt, thơm mát. So với các giống cam ở miền Bắc thì cam Khe Mây có ngoại hình không mấy bắt mắt nhưng có vị ngọt đặc trưng, thơm mát. Với người dân địa phương, ngoài sản xuất nông nghiệp thì kinh tế vườn đồi giúp người dân có thêm thu nhập, cuộc sống ổn định hơn".
Cam Khe Mây hiện được cung ứng ra các thị trường trong nước, nhất là các thành phố lớn như Hà Nội, TP.HCM, TP Vinh, Đà Nẵng...
Cây cam được trồng xen kẽ, cách nhau khoảng 3 m. Trồng sang năm thứ hai, cây bắt đầu cho quả. Loại cây này phù hợp với vùng đất dốc, ráo nước.
Cam được thu hoạch từ tháng 8 (Al) năm trước đến tháng 2 (Al) năm sau, Nhưng thời điểm thu hoạch rộ là tháng 10, 11, 12. Các nhà vườn chủ yếu cho các mối quen từ những năm trước.
Theo thống kê của Ngành nông nghiệp huyện Hương Khê, toàn huyện có hơn 2.000 ha cam, trong đó gần 1.700 ha đã cho thu hoạch với sản lượng gần 16.500 tấn. Hiện nay, cam Khe Mây được trồng theo tiêu chuẩn VietGAP và được dán tem truy xuất nguồn gốc, thương hiệu khi đưa ra thị trường. Cam đem lại cuộc sống ổn định cho người dân và là đại diện cho hình ảnh phát triển nông nghiệp địa phương của huyện miền núi này.
