Theo giới thiệu của doanh nghiệp, siêu kết cấu gồm phần dưới là tuyến đường sắt đô thị tốc độ cao kết hợp đường cao tốc cho xe cơ giới, trong khi tầng trên là không gian thương mại, dịch vụ và nhà ở xã hội. Thiết kế này cho phép “một quỹ đất phục vụ đồng thời ba nhu cầu”, giảm áp lực đô thị, tối ưu hoá không gian và khuyến khích phát triển các khu đô thị nén quanh trục giao thông công cộng.
Một trong những ưu điểm nổi bật của công nghệ do Hòa Bình phát triển là khả năng chịu tải và độ bền vượt trội. Kết quả thử nghiệm cho thấy cấu trúc chịu va đập 250 tấn lặp lại và chịu động đất cấp 8 mà không xuất hiện vết nứt lớn. Độ võng đo được dưới 1 mm, thấp hơn nhiều lần so với ngưỡng cho phép. Bên cạnh đó, việc ứng dụng kết cấu bê tông dự ứng lực và panel bản rỗng PRC V+ mang lại độ ổn định cao, tuổi thọ thiết kế hơn 150 năm, đồng thời giảm đáng kể lượng vật liệu sử dụng, qua đó giảm tác động môi trường.
Ở góc độ kiến trúc đô thị, mô hình siêu kết cấu mở ra hướng phát triển mới khi cho phép xây dựng nhà ở xã hội ngay trên các tuyến metro và đường cao tốc. Không chỉ tiết kiệm đất, khu nhà ở nằm trên tuyến giao thông công cộng còn giúp cư dân tiết kiệm thời gian di chuyển, giảm nhu cầu sử dụng xe cá nhân và góp phần giảm ùn tắc, ô nhiễm không khí. Các phép đo tiếng ồn trong thử nghiệm dưới 35 dB, thấp hơn quy chuẩn ban đêm tại Việt Nam – chứng tỏ môi trường sống phía trên tuyến giao thông hoàn toàn khả thi.
Trao đổi với phóng viên, ông Nguyễn Hữu Đường, Chủ tịch Công ty TNHH Hòa Bình, khẳng định mục tiêu lớn nhất của mô hình là tạo ra “một giải pháp vừa hiện đại, vừa nhân văn”. Ông nói: “Chúng tôi muốn chứng minh rằng nhà ở xã hội không nhất thiết phải xây ở nơi xa trung tâm, thiếu hạ tầng. Với công nghệ này, nhà ở xã hội có thể nằm ngay trên tuyến metro, người dân bước xuống là tiếp cận giao thông công cộng. Một công trình phải phục vụ được nhiều mục tiêu: giao thông, an sinh xã hội và phát triển đô thị bền vững.”
Ông Đường cho biết công ty sẵn sàng bàn giao toàn bộ công nghệ cho Nhà nước nếu được tạo điều kiện triển khai rộng rãi. “Chúng tôi không đặt mục tiêu lợi nhuận làm đầu. Nếu mô hình này được áp dụng, hàng trăm nghìn người dân có thể mua nhà với giá chỉ từ một tỷ đồng. Đó mới là đóng góp mà chúng tôi muốn hướng tới,” ông chia sẻ.
Đáng chú ý hơn, siêu kết cấu được doanh nghiệp định hướng để mở rộng không gian phát triển kinh tế – xã hội. Không gian giữa các làn đường có thể phát triển thành “chợ quê 200 năm trước” hay khu outlet mua sắm phục vụ du lịch. Nhà ở xã hội được thiết kế từ 3 đến 5 tầng trên mỗi trục metro, đảm bảo phòng cháy chữa cháy và môi trường sống. Việc phát triển hàng triệu căn hộ xã hội trên các tuyến metro – cao tốc sẽ không yêu cầu giải phóng mặt bằng, không dùng ngân sách nhà nước.
Trên cơ sở kết quả thử nghiệm, Hòa Bình đã đề xuất triển khai mô hình dọc tuyến metro từ Trung tâm Hội nghị Quốc gia tới Hòa Lạc dài 32 km. Doanh nghiệp ước tính có thể tạo ra 60.000–100.000 căn hộ xã hội mà không sử dụng vốn ngân sách. Giá bán dự kiến khoảng 25 triệu đồng/m², tương đương một nửa chi phí xây dựng tại các dự án thương mại hiện nay.
Theo ông Đường, nếu Nhà nước cho phép áp dụng rộng rãi, Việt Nam có thể hoàn thành toàn bộ đường sắt đô thị Hà Nội và TP.HCM cũng như 5.000 km đường cao tốc trong 3 năm, đồng thời tiết kiệm “hàng chục triệu tỷ đồng” chi phí đầu tư. “Người Ả Rập gọi chúng tôi là ‘vua bê tông dự ứng lực’. Tôi tin rằng hôm nay, kết cấu này đã chứng minh điều đó,”ông tự tin chia sẻ.
Giới chuyên môn đánh giá, dù mô hình còn cần được các cơ quan quản lý nghiên cứu sâu, đây là một gợi mở quan trọng trong bối cảnh nhu cầu nhà ở xã hội ngày càng tăng và quỹ đất đô thị ngày càng hạn hẹp. Với tư duy kiến trúc đột phá, chi phí hợp lý và các chỉ số kỹ thuật vượt chuẩn, siêu kết cấu đa tầng của Công ty TNHH Hòa Bình có thể trở thành một trong những hướng tiếp cận mới cho phát triển đô thị bền vững tại Việt Nam.
Trước đó, ngày 4/3/2025, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã chủ trì cuộc làm việc với Công ty Hoà Bình, các chuyên gia khoa học, Bộ Xây dựng, Bộ KH&CN về xây dựng cao tốc cầu cạn, đường sắt đô thị trên cao bằng công nghệ cầu bản rỗng trên cọc bê tông cường độ cao (PRC) V+.
Theo báo cáo của Công ty Hoà Bình, công nghệ cầu bản trên cọc PRC V+ sử dụng cọc bê tông ly tâm dự ứng lực và tấm panel bản rỗng có sườn dự ứng lực để xây dựng đường cao tốc cầu cạn trên cao, đường sắt đô thị trên cao thay thế cho công nghệ xây dựng cao tốc cầu cạn theo công nghệ đúc cọc, dầm bê tông tại chỗ, tốn nhiều chi phí, thời gian hơn.
Với công nghệ mới, các cấu kiện bê tông để xây cao tốc cầu cạn, đường sắt đô thị trên cao được chuẩn hóa, đúc sẵn, sản xuất đồng loạt tại các nhà máy, không phải tiến hành đổ bê tông cọc, dầm trực tiếp trên công trường, vì thế thi công nhanh hơn, chất lượng dầm, cọc bảo đảm. Đặc biệt, do cấu kiện bê tông được sản xuất đồng loạt trong nhà máy nên rất tiết kiệm.
