Một số bộ ngành, tỉnh, thành phố chậm trong triển khai việc giải ngân vốn đầu tư công
Bộ Tài chính vừa có báo cáo Chính phủ về tình hình thanh toán vốn các Chương trình mục tiêu quốc gia nguồn ngân sách nhà nước tháng 8/2024. Có 9 tỉnh, thành phố đạt tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia trên 60% trở lên, và còn 6 tỉnh đạt dưới 30%.
Cụ thể, 9 tỉnh, thành phố đạt tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia trên 60% trở lên gồm: Hậu Giang (87,6%), Vĩnh Long (74,3%), Ninh Thuận (74,2%), Tiền Giang (65,7%), Bạc Liêu (65%), Lâm Đồng (64,9%), Thanh Hóa (64,5%), Yên Bái (63,2%), Trà Vinh (61%).
Sáu tỉnh có tỷ lệ giải ngân dưới 30% gồm: Bình Phước (6,5%), Hà Tĩnh (13,8%), Cà Mau (18,1%), Hòa Bình (24,6%), Phú Yên (25,3%), Thái Bình (26,9%); trong đó Bình Phước chưa phân bổ vốn Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững.
Bộ Tài chính cho biết việc giải ngân vốn đầu tư công thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia được cải thiện đáng kể khi hết tháng 8/2024, tỷ lệ giải ngân nguồn vốn này đạt 43,5%, tương đương khoảng 11.838 tỷ đồng đã được hấp thụ.
Tuy nhiên, vẫn còn một số bộ ngành, tỉnh, thành phố chậm trong triển khai như Ủy ban Dân tộc, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch, Liên minh Hợp tác xã Việt Nam; Phú Thọ, Bắc Giang, Lai Châu, Thái Bình, Quảng Nam, Bình Thuận, Đắk Lắk, Đắk Nông...
Theo Bộ Tài chính, nguyên nhân chưa phân bổ hết vốn là do các dự án đang thực hiện lập, phê duyệt dự án nên chưa đủ điều kiện để phân bổ vốn.
Để đẩy nhanh tiến độ giải ngân, Bộ Tài chính kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các bộ, cơ quan trung ương, địa phương yêu cầu các chủ chương trình/dự án/tiểu dự án/nội dung thành phần và Ủy ban Nhân dân kịp thời nắm bắt các khó khăn, vướng mắc trong tổ chức triển khai của địa phương để hướng dẫn, ban hành hoặc trình cấp có thẩm quyền ban hành cơ chế chính sách tạo hành lang pháp lý cho địa phương tổ chức triển khai thực hiện.
Đối với các bộ, cơ quan trung ương và địa phương chưa phân bổ hết kế hoạch vốn ngân sách trung ương năm 2024 cần khẩn trương hoàn thiện thủ tục, phân bổ vốn; trường hợp đã phân bổ vốn, đề nghị gửi về Bộ Tài chính để tổng hợp.
Đồng thời, Bộ Tài chính đề nghị các địa phương thực hiện rà soát và phân bổ vốn các Chương trình mục tiêu quốc gia theo đúng mục tiêu, đối tượng, địa bàn và nội dung hỗ trợ, đảm bảo thực hiện theo đúng quy định.
Cần quyết liệt hơn trong giải ngân vốn đầu tư công
Trước đó, vào ngày 17/10 tại Thành phố Hồ Chí Minh, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long chủ trì buổi làm việc của Tổ công tác số 3 của Chính phủ kiểm tra, đôn đốc, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công năm 2024 tại Thành phố Hồ Chí Minh, tỉnh Bình Dương, Đồng Nai, Tây Ninh, Bà Rịa-Vũng Tàu và trước đó là tỉnh Bình Phước.
Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long đánh giá với 6 địa phương vùng Đông Nam Bộ liên quan đến Tổ công tác số 3 có tỷ lệ trung bình giải ngân vốn đầu tư thấp, đến hết tháng 9/2024 chỉ đạt 35,46% kế hoạch, thấp hơn bình quân cả nước là 47,29%. Do đó, các địa phương cần phải đánh giá sát hơn, có giải pháp quyết liệt hơn để thực hiện các mục tiêu.
Ghi nhận sự cố gắng cũng như chia sẻ với những khó khăn, vướng mắc của các địa phương, Phó Thủ tướng Lê Thành Long nhìn nhận đây là những vấn đề mang tính “truyền thống” của các địa phương trong cả nước. Đó là những khó khăn thực tế trong giải phóng mặt bằng khiến kéo dài thời gian thực hiện dự án; các vấn đề liên quan đến điều chỉnh quy hoạch, vướng luật, vấn đề thiếu vật liệu xây dựng.
Trên cơ sở đó, Phó Thủ tướng Lê Thành Long đề nghị các địa phương trong vùng Đông Nam Bộ rà soát, đánh giá sát hơn nữa khó khăn vướng mắc, những gì thuộc thẩm quyền của mình cần phải cố gắng, quyết liệt hơn. Phó Thủ tướng cũng lưu ý các địa phương chú trọng phối hợp của các cơ quan, năng lực điều phối, trách nhiệm của những người thực thi công vụ trong giai đoạn hiện nay, nhất là năng lực của các ban quản lý dự án.
Theo báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, tổng kế hoạch đầu tư vốn ngân sách nhà nước năm 2024 được Quốc hội và Thủ tướng Chính phủ giao cho 6 địa phương trong vùng Đông Nam Bộ là 128.580 tỷ đồng.
Số vốn đã phân bổ là 147.371 tỷ đồng; trong đó, có 5 tỉnh phân bổ ngân sách địa phương tăng so với kế hoạch được giao do tăng thu các nguồn địa phương quản lý (Đồng Nai, Bình Dương, Bình Phước, Tây Ninh, Bà Rịa-Vũng Tàu).
Tính đến hết tháng 9, tổng số vốn ước giải ngân của 6 địa phương trong vùng Đông Nam Bộ khoảng 45.594 tỷ đồng (đạt 35,46% kế hoạch), thấp hơn mức bình quân cả nước là 47,29%. Trong số đó, nhóm 3 địa phương có tỷ lệ giải ngân thấp hơn mức trung bình cả nước là Tp. Hồ Chí Minh giải ngân 16.871 tỷ đồng (đạt 21,29%); Bình Phước giải ngân hơn 1.789 tỷ đồng (đạt 32,27%); Đồng Nai giải ngân hơn 5.844 tỷ đồng (46,77%).
Các địa phương có tỷ lệ giải ngân cao hơn mức trung bình cả nước là Bà Rịa - Vũng Tàu giải ngân hơn 11.082 tỷ đồng (đạt 93,75%); Tây Ninh hơn 2.373 tỷ đồng (đạt 56,87%); Bình Dương là 7.632 tỷ đồng (đạt 49,95%).
Các khó khăn, vướng mắc được các địa phương nêu ra chủ yếu thuộc các nhóm liên quan đến quy định của pháp luật đầu tư công; công tác chuẩn bị đầu tư; khó khăn vướng mắc trong thực hiện dự án; vướng mắc khi thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia.
Theo Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Đỗ Thành Trung, nhìn chung các khó khăn, vướng mắc trong giải ngân vốn đầu tư công năm 2024 của 6 địa phương trong vùng Đông Nam Bộ cũng là chung của cả nước, đã được Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổng hợp báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.
Tuy nhiên, theo Thứ trưởng Đỗ Thành Trung, nguyên nhân giải ngân chậm do công tác triển khai tại các địa phương còn nhiều bất cập. Cùng mặt bằng pháp lý, có bộ, cơ quan trung ương, địa phương giải ngân tốt nhưng vẫn có nơi tỷ lệ giải ngân chưa tốt.
Trong một số thời điểm, tại một số dự án, một số bộ, ngành, địa phương chưa thực sự quyết liệt, vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu chưa được đề cao, chưa rõ nét./.
