Năm 2025 có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, là năm cuối thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021-2025 và chuẩn bị cho sự khởi đầu kỷ nguyên phát triển mới của đất nước.
Tại phiên bế mạc kỳ họp bất thường lần thứ 9 ngày 19/2, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết bổ sung kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2025 với mục tiêu tăng trưởng đạt 8% trở lên, góp phần tạo nền tảng vững chắc để đạt tốc độ tăng trưởng hai con số trong các năm về sau.
Để đạt mục tiêu tăng trưởng, rất nhiều các giải pháp đột phá và mang tính cách mạng đã được Đảng, Nhà nước đề ra, gồm: tinh gọn bộ máy, sáp nhập tỉnh, thành; cắt giảm kiện kinh doanh; thúc đẩy mạnh mẽ đầu tư công… Mở ra những không gian kinh tế, cơ hội đầu tư, kinh doanh chưa từng có trong nhiều ngành nghề, lĩnh vực.
Tuy nhiên, trên thế giới, chiến tranh thương mại đang lan rộng; cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn vẫn diễn ra gay gắt… Với tỷ trọng thương mại quốc tế lớn, gần gấp đôi GDP, chính sách thương mại và cả tiền tệ của Việt Nam đều phải đối mặt với nhiều biến số khó lường.
Trong nước, cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy hành chính mang tới kỳ vọng lớn về hiệu quả hoạt động và tiết kiệm ngân sách song cũng đặt ra những băn khoăn về việc sẽ có những xáo trộn trong vận hành, cần có thời gian để làm quen, thích ứng.
Theo các chuyên gia, trong bối cảnh mới đòi hỏi các nhà đầu tư và doanh nghiệp phải nhận diện, phân tích, đánh giá và dự báo về những thách thức và cơ hội, để từ đó đưa ra chiến lược và các quyết định đầu tư, sản xuất, kinh doanh phù hợp.
Đưa ra những gợi ý với nhà đầu tư và doanh nghiệp về cơ hội đầu tư trong bối cảnh mới, GS-TSKH. Nguyễn Mại, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài (VAFIE) cho biết: “Doanh nghiệp cần có quan điểm, nhận thức về việc chuyển sang kinh tế số, doanh nghiệp số, sản xuất và kinh doanh xanh là giải pháp quan trọng trong bối cảnh mới, bởi vì nếu không thay đổi mô hình tăng trưởng của mình thì không bảo đảm tạo ra lợi thế khai thác tiềm năng của từng loại hình sản xuất, kinh doanh, dịch vụ theo xu hướng mới lấy khoa học và công nghệ, nhân lực tạo ra năng suất và chất lượng cao, hiệu quả kinh tế của sản xuất, kinh doanh, thậm chí bị đào thải không nhưng trên thị trường thế giới, mà cả thị trường trong nước.
Bên cạnh đó, cần thay đổi từ cách tiếp cận mới, sửa đổi, bổ sung chiến lược kinh doanh trên cơ sở chuyển sang quản trị doanh nghiệp theo xu hướng số, AI, Blockchain, Fintech để đáp ứng với đòi hỏi của FTAs thế hệ mới trong hợp tác và đầu tư, tham gia có hiệu quả với các doanh nghiệp trong thương mại và đầu tư với đối tác nước ngoài, cũng như nhu cầu sản xuất, kinh doanh, tiêu dùng sản phẩm xanh, thân thiện với môi trường, giảm thiểu khí phát thải hướng tới Net Zero vào năm 2050.
Doanh nghiệp cần động tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu bằng cách đổi mới công nghệ, sản xuất, kinh doanh thông minh đáp ứng đầy đủ tiêu chí của các doanh nghiệp FDI để gia tăng giá trị sản phẩm, nâng cao năng lực cạnh tranh hàng hoá, từng bước xây dựng thương hiệu có uy tín trên thị trường trong nước, thị trường khu vực và thế giới” - GS-TSKH. Nguyễn Mại nhấn mạnh.
Còn theo TS. Cấn Văn Lực, Chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV, Thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách tài chính tiền tệ Quốc gia, kinh tế Việt Nam giai đoạn 2025 - 2026 sẽ có nhiều điểm sáng. Các động lực tăng trưởng phục hồi đồng đều, bao gồm: cầu tiêu dùng trong và ngoài nước tăng, xuất khẩu khởi sắc, đầu tư tư nhân và FDI phục hồi, kiều hối tích cực, quy hoạch và đầu tư công được thúc đẩy. Các ngành dịch vụ như du lịch, lưu trú, ăn uống, logistics, tài chính - ngân hàng cũng có triển vọng tăng trưởng tốt.
Bên cạnh đó, nền tảng vĩ mô và quản trị rủi ro được cải thiện, trong khi rủi ro tài khóa như thâm hụt ngân sách, nợ công và nợ nước ngoài vẫn ở mức trung bình. Lạm phát, tỷ giá, nợ xấu được kiểm soát, tạo điều kiện để lãi suất duy trì ở mức thấp. Hoạt động đối ngoại được đẩy mạnh, với việc Việt Nam nâng cấp quan hệ đối tác chiến lược với Mỹ, Nhật Bản, Úc, Malaysia, Singapore... mở ra cơ hội từ dịch chuyển chuỗi cung ứng, sản xuất và đầu tư.
Tuy nhiên, TS. Cấn Văn Lực cũng lưu ý nhiều rủi ro và thách thức, đặc biệt là các yếu tố bên ngoài như địa chính trị, chiến tranh thương mại - công nghệ, phân mảnh và bảo hộ thương mại, rủi ro an ninh mạng, biến đổi khí hậu. Đáng chú ý, năm 2024, Việt Nam có thặng dư thương mại lên đến 104,6 tỷ USD với Mỹ. Để cân bằng thương mại, Bộ trưởng Bộ Công Thương đã sang Mỹ và ký hợp đồng 9 tỷ USD nhằm tăng cường hợp tác và nhập khẩu hàng hóa.
Trong nước, đầu tư tư nhân và tiêu dùng vẫn thấp so với trước đại dịch Covid-19, xuất khẩu chững lại trong hai tháng đầu năm 2025, giải ngân đầu tư công còn chậm và không đồng đều (thường chưa đạt 95% kế hoạch). Doanh nghiệp vẫn đối mặt với nhiều khó khăn từ chiến tranh thương mại, đổi mới công nghệ, chi phí đầu vào và logistics tăng cao. Đơn hàng phục hồi không đồng đều, trong khi yêu cầu số hóa và xanh hóa ngày càng khắt khe. Việc hướng dẫn thực thi các luật mới và xây dựng thể chế cho các lĩnh vực như kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, chuyển đổi năng lượng vẫn còn chậm, trong khi cải cách tổ chức - bộ máy gặp nhiều thách thức.
Do đó, theo TS. Cấn Văn Lực, để đạt được mục tiêu tăng trưởng 8% trong năm nay, đầu tư công cần phải giải ngân nhanh hơn, những ách tắc của thị trường bất động sản cần phải xử lý nhanh hơn. Chính phủ, các bộ, ngành cần nghiên cứu giải pháp kích cầu tiêu dùng; đẩy nhanh cải cách thủ tục hành chính, đặc biệt thúc đẩy kinh tế tư nhân để tạo động lực trong toàn xã hội.
Đối với các gợi ý giải pháp với doanh nghiệp, nhà đầu tư, ông Lực cho rằng, cần tận dụng tốt các chính sách hỗ trợ về thuế, phí, lãi suất…; tiết giảm chi phí, tinh giản quy trình, bộ máy; nắm bắt các xu hướng lớn: chuyển đổi kép “xanh hóa và số hóa”; xây dựng và nhất quán thực hiện chiến lược chuyển đổi số, chuyển đổi xanh và ESG.
Đồng thời, các doanh nghiệp cần đa dạng thị trường, đối tác, chuỗi cung ứng, sản phẩm – dịch vụ, nguồn vốn và tận dụng cơ hội từ các FTA thế hệ mới và từ việc nâng cấp quan hệ Việt Nam với Mỹ, Nhật Bản, Austrlia, Malaysia, Singapore./.
