Sáng 19/3, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Phiên họp Chính phủ chuyên đề về xây dựng pháp luật tháng 3/2025 để thảo luận và cho ý kiến đối với 6 dự án luật, đề nghị xây dựng luật.
Tại phiên họp, các thành viên Chính phủ đã trao đổi, thảo luận tập trung vào các vấn đề quan trọng, còn ý kiến khác nhau cần xin ý kiến Chính phủ về: Luật Năng lượng nguyên tử (sửa đổi); Luật Cấp thoát nước; Luật Quản lý, phát triển đô thị; Luật Khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo; Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả; và đề nghị xây dựng Luật Doanh nghiệp (sửa đổi).
Việc xây dựng pháp luật là yêu cầu bắt buộc trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo
Phát biểu tại phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính chỉ rõ, thể chế là động lực, nguồn lực của sự phát triển, nhưng thể chế cũng là điểm nghẽn của điểm nghẽn và là đột phá của đột phá; đầu tư cho hoàn thiện, xây dựng pháp luật là đầu tư cho phát triển; làm tốt công tác xây dựng pháp luật sẽ tạo cơ hội cho phát triển.
Thủ tướng nhấn mạnh, việc xây dựng pháp luật là yêu cầu bắt buộc trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo. Thủ tướng yêu cầu các bộ trưởng, thủ trưởng các cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ phải trực tiếp chỉ đạo, dành thời gian, công sức, trí tuệ cho công tác này; ưu tiên nguồn lực, cơ sở vật chất, sử dụng công nghệ để xây dựng pháp luật đảm bảo nhanh, chất lượng, hiệu quả. Qua đó, giải phóng toàn bộ sức sản xuất gồm tư liệu sản xuất, tài nguyên, nguồn lực con người, truyền thống lịch sử văn hoá và mọi nguồn lực khác cho phát triển kinh tế - xã hội đất nước.
Thủ tướng chỉ rõ, trong quá trình đề xuất, bổ sung, sửa đổi, hoàn thiện các quy định pháp luật phải đảm bảo 6 rõ: Những nội dung lược bỏ; những nội dung sửa đổi, hoàn thiện; những nội dung bổ sung; những nội dung cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính; những nội dung phân cấp, phân quyền; những vấn đề còn ý kiến khác nhau và những vấn đề khác cần báo cáo Thường trực Chính phủ, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ xem xét, chỉ đạo. Đồng thời, việc xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật mới phải đảm bảo nguyên tắc: Thể chế hoá chủ trương, đường lối của Đảng, Nhà nước; những nội dung chưa có quy định pháp luật để điều chỉnh; những nội dung đã có quy định pháp luật nhưng thực tiễn đã vượt qua; những nội dung cần tháo gỡ vướng mắc; đơn giản hoá, cắt giảm thủ tục hành chính; phân cấp, phân quyền; những vấn đề còn có nhiều ý kiến khác nhau…
Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu việc xây dựng các văn bản pháp luật phải tập trung trí tuệ, phát huy tinh thần trách nhiệm cao, các văn bản phải ngắn gọn, rõ ý, dễ hiểu, dễ áp dụng, dễ làm, dễ đánh giá, dễ kiểm tra, giám sát, phải triển khai nhanh, vừa làm, vừa rút kinh nghiệm, hoàn thiện, mở rộng dần, không cầu toàn, không nóng vội, cái gì đã chín đã rõ, được thực tế chứng minh là đúng, đa số đồng tình thì áp dụng, luật hoá; những vấn đề còn đang biến động, diễn biến phức tạp, nhất là vấn đề liên quan kinh tế-xã hội, thì phải để dư địa để hoàn chỉnh, tổng kết, nhân rộng, luật hóa.
Thủ tướng nhấn mạnh, đây là các luật khó, ảnh hưởng đến nhiều vấn đề cấp bách cần phải tháo gỡ "cởi trói" hiện nay để tạo điều kiện cho sự phát triển. Đặc biệt đối với Luật Khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, Thủ tướng cho rằng, đây là Luật rất cần thiết, cần phải có các cơ chế khuyến khích cho các hoạt động khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo; thể chế hóa các vấn đề được nêu trong Nghị quyết 57, 55 của Bộ Chính trị.
Phải dùng một luật sửa nhiều luật để tháo gỡ các vướng mắc trong lĩnh vực này, bảo đảm lúc ban hành đi vào cuộc sống ngay, cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính. Nhất là những vấn đề quy định liên quan đến đổi mới sáng tạo phải khuyến khích được các tổ chức, cá nhân cả trong nhà nước và ngoài nhà nước cùng sáng tạo, nghiên cứu khoa học là không có giới hạn, phải tạo điều kiện để "nhà nhà sáng tạo, người người sáng tạo";
Phải tạo cơ chế thông thoáng, không gian phát triển, đầu tư cho thế hệ trẻ, bồi dưỡng nhân tài; Trong đánh giá thẩm định, chuyển giao công nghệ phải chặt chẽ, vừa quan tâm đến lợi nhuận nhưng cũng phải chấp nhận rủi ro, chấp nhận độ trễ… có các cơ chế thử nghiệm có kiểm soát; Về việc tôn vinh các nhà khoa học phải phù hợp với các nước trên thế giới, phù hợp với trong nước và so với tương quan các ngành nghề khác. Thủ tướng yêu cầu đơn vị soạn thảo tiếp tục tiếp thu các ý kiến của các thành viên Chính phủ, xin ý kiến thường trực Chính phủ.
Việc xây dựng các Luật kể trên là hết sức cần thiết, đáp ứng yêu cầu thực tiễn
Tại phiên họp, các thành viên Chính phủ cho rằng việc xây dựng các Luật kể trên là hết sức cần thiết, đáp ứng yêu cầu thực tiễn, nhằm hoàn thiện khung khổ pháp luật; nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động quản lý nhà nước trong đẩy mạnh ứng dụng năng lượng nguyên tử vì mục đích hòa bình, phục vụ phát triển kinh tế-xã hội; phát triển khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo; khuyến khích sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả; kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, tạo môi trường pháp lý thông thoáng, thuận lợi cho doanh nghiệp…
Với dự án Luật Năng lượng nguyên tử (sửa đổi), Chính phủ tập trung thảo luận các chính sách về thúc đẩy phát triển, ứng dụng năng lượng nguyên tử; bảo đảm an toàn, an ninh bức xạ, hạt nhân và phân cấp quản lý nhà nước; hoạt động thanh sát hạt nhân; quản lý chất thải phóng xạ, nguồn phóng xạ đã qua sử dụng và nhiên liệu hạt nhân đã qua sử dụng; ứng phó sự cố bức xạ, hạt nhân; trách nhiệm dân sự đối với thiệt hại hạt nhân.
Góp ý xây dựng Luật Khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, nhiều đại biểu cho rằng, các quy định phải có đột phá, tác động tích cực, hiệu lực, hiệu quả tới hoạt động nghiên cứu khoa học, phát triển và ứng dụng công nghệ; thúc đẩy thị trường khoa học, công nghệ; thúc đẩy sáng tạo và ứng dụng công nghệ trong đời sống xã hội, từ đó, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, bảo đảm an ninh, an toàn cho quốc gia, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân; đưa khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo thực sự trở thành động lực để hoàn thành công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước như Đại hội XIII của Đảng đã đề ra; đặc biệt thể chế hóa Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị.
Các đại biểu cho rằng việc xây dựng Luật doanh nghiệp (sửa đổi) nhằm tiếp tục hoàn thiện khung khổ pháp lý để “cởi trói cho doanh nghiệp," thúc đẩy phát triển doanh nghiệp, thu hút đầu tư sản xuất kinh doanh; góp phần cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh thuận lợi, an toàn và minh bạch; đảm bảo tính cấp thiết, kịp thời, đầy đủ, đồng bộ, thống nhất, hiệu lực, hiệu quả và phù hợp với yêu cầu của thực tiễn…
Chính phủ dành thời gian thảo luận các nội dung liên quan tới việc gia nhập thị trường và rút khỏi kinh doanh của doanh nghiệp; về quản trị doanh nghiệp; thực hiện cam kết quốc tế về phòng, chống rửa tiền; cơ sở pháp lý cho hoạt động của cá nhân kinh doanh…
Về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả, Chính phủ thảo luận các nội dung nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong thực tế thi hành hiện hành; tăng cường chế tài để đảm bảo tuân thủ việc cung cấp thông tin, số liệu tiêu thụ năng lượng và kinh doanh của các doanh nghiệp cho cơ quan chức năng; quy định về chính sách ưu đãi, công cụ hỗ trợ tài chính; chuyển đổi thị trường và quản lý hiệu suất phương tiện, thiết bị sử dụng năng lượng; nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước trong lĩnh vực sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả…/.
