Gia đình ông Huỳnh Văn Lẹ, xã Trường Xuân B, huyện Thới Lai có 1ha trồng thanh long ruột đỏ. Năm nay, do ảnh hưởng dịch bệnh nên giá thanh long trong năm không cao. Vì vậy, ông Lẹ tập trung chăm sóc, xử lý và chiếu đèn để thanh long cho trái chín bán dịp Tết với mong muốn kiếm lời. Thế nhưng, những ngày cận Tết, giá thanh long liên tục sụt giảm, đặc biệt là thời điểm cửa khẩu Tân Thanh không thông xe được, giá thanh long chỉ từ 1.000 - 2.000 đồng/kg, thậm chí thương lái không thèm mua.
Do đó, ông Lẹ "neo" quả trên cây, đợi giá tăng thêm "chút đỉnh". Thế nhưng, chỉ còn 3 ngày nữa là đến Tết nhưng giá thanh long cũng chỉ nhích lên được 4.500 đồng/kg.
Theo ông Lẹ, giá thanh long thấp cộng với việc vụ Tết năm nay sản lượng thấp nên lỗ càng lỗ. Mọi năm, bình quân mỗi gốc thanh long cho khoảng 15 - 20 quả thì năm nay có gốc chỉ vài quả. Ước tính sản lượng giảm hơn một nửa, chỉ còn khoảng 6 tấn/ha.
Vì vậy, với giá bán như hiện nay, vụ thanh long Tết năm nay, gia đình ông Lẹ lỗ khoảng 60 triệu đồng. Ông Lẹ cho biết, vì giá thanh long quá thấp nên ông không xử lý tưới nước để làm sạch quả trước khi bán cũng không dám thuê nhân công đóng túi như mọi năm để tiết kiệm chi phí.
Mặc dù, hiện nay, thanh long ruột đỏ của nhà vườn huyện Thới Lai vẫn có công ty ở Vĩnh Long thu mua với giá từ 1.000 - 14.000 đồng/kg, tùy loại. Nhưng người nông dân vẫn chọn bán cho thương lái với giá "xô" khoảng 4.500 đồng/kg.
Theo ông Nguyễn Vũ Linh, xã Trường Xuân B, mặc dù, thanh long loại 1 khi bán cho công ty có giá cao nhưng tỷ lệ này rất ít, thường thì sẽ bị "dạt" vào loại thấp nhất với giá 1.000 đồng/kg. Do đó, người dân không bán cho công ty vì vừa tốn chi phi vận chuyển mà khả năng bán số lượng đạt giá cao thấp. Nhà vườn chủ yếu bán cho thương lái để bù phần nào chi phí chăm sóc chứ hầu hết đều lỗ nặng.
Nhà vườn xã Trường Xuân B tiếp cận mô hình trồng thanh long ruột đỏ hơn 10 năm nay. Đây là địa phương có diện tích trồng thanh long nhiều nhất huyện Thới Lai với khoảng 30ha. Có những năm thanh long được giá, dịp Tết mỗi kg thanh long dao động từ 40.000 - 50.000 đồng. Thanh long đem lại thu nhập cao cho người nông dân. Vì vậy, địa phương phát triển thêm nhiều hộ trồng thanh long ruột đỏ và thành lập hợp tác xã thanh long.
Sản lượng thanh long ruột đỏ ở Trường Xuân B những năm thịnh vào dịp Tết trên 300 tấn. Nhưng hai năm trở lại đây, giá thanh long liên tiếp sụt giảm, nên nhà vườn e dè thị trường biến động nên ít chăm sóc, xử lý cây ra quả nên sản lượng sụt giảm còn khoảng 100 tấn.
Phó Chủ tịch UBND xã Trường Xuân B - Mai Minh Trung cho biết, vì những năm gần đây giá thanh long sụt giảm và dịch bệnh nên nhiều nhà vườn ở địa phương đã dần đốn bỏ diện tích thanh long để chuyển sang mô hình kinh tế khác. Ước tính diện tích thanh long của xã còn dưới 20ha./.
