Bộ chỉ huy BĐBP tỉnh chỉ đạo các đơn vị cơ sở tăng cường giám sát, kiểm tra nhằm phát hiện, xử lý tàu cá ngắt kết nối, vượt ranh sang vùng biển nước ngoài đánh bắt thủy sản trái phép, giám sát chặt chẽ nguồn gốc hải sản; kiên quyết xử lý các trường hợp vi phạm về chống khai thác IUU theo quy định của pháp luật và công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng để tuyên truyền, giáo dục, răn đe.
Thượng tá Phùng Đức Hưng – Chỉ huy trưởng BĐBP tỉnh Cà Mau cho biết: "Thực hiện Công điện số 732/CD-TTg ngày 28/5/2017 của Thủ tướng Chính phủ về ngăn chặn, giảm thiểu và chấm dứt tàu cá và ngư dân Việt Nam vi phạm khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài và Chỉ thị số 45/CT-TTg ngày 13/12/2017 của Thủ tướng Chính phủ về một số nhiệm vụ, giải pháp cấp bách nhằm khắc phục cảnh báo của Ủy ban châu Âu (EU) về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU), ngày 16/01/2018, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn có văn bản số 412/BNN-TCTS gửi Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố ven biển đề nghị tăng cường các biện pháp ngăn chặn tàu cá và ngư dân khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài.
Trên cơ sở đó, UBND tỉnh Cà Mau đã tổ chức quán triệt và thực hiện nghiêm các chỉ thị, nghị quyết của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo Quốc gia, Ban Chỉ đạo Bộ Quốc phòng về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) và Chỉ thị số 11-CT/TU, ngày 12/4/2018 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Cà Mau về các nhiệm vụ và giải pháp cấp bách tăng cường quản lý, ngăn chặn, chấm dứt tình trạng tàu cá và ngư dân tỉnh Cà Mau khai thác hải sản bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài".
Cũng theo Thượng tá Phùng Đức Hưng, Cà Mau hiện có gần 5 ngàn phượng tiện lớn nhỏ đang hoạt động các nghề khai thác thủy sản, trong đó có trên 1.500 phương tiện thuộc diện phải lắp đặt thiết bị giám sát hành trình và đến nay 100% phương tiện đã lắp đặt theo đúng quy định. Nhằm kịp thời phát hiện, xử lý trường hợp vi phạm theo quy định, UBND tỉnh đã đặt Trung tâm điều hành giám sát tàu cá tại cơ quan Bộ chỉ huy BĐBP tỉnh để quản lý, vận hành. Từ Trung tâm giám sát sẽ nhận biết tất cả tín hiệu tàu cá, cả số đang chạy và neo đậu, kể cả tàu đang neo đậu trong bờ hay ngoài biển.
Cũng từ trung tâm giám sát, BĐBP sẽ biết mọi thông số như ký hiệu, tải trọng, tên thuyền trưởng, chủ phương tiện, địa chỉ, số điện thoại, đang ở kinh độ, vĩ độ nào.... Vì vậy, nếu trung tâm phát hiện có phương tiện đang hải trình gần vùng biển giáp ranh với các nước, BĐBP sẽ sử dụng các hệ thống thông tin liên lạc kêu gọi thuyền trưởng, hoặc thông báo cho chủ phương tiện biết để kịp thời điều khiển phương tiện quay trở lại. Phương tiện nào cố tình vi phạm, sẽ căn cứ vào dữ liệu này để xử lí.
Qua hệ thống giám sát, các cơ quan chức năng đã phát hiện và kêu gọi 61 tàu cá vi phạm chủ quyền vùng biển nước ngoài quay về vùng biển Việt Nam, và đã xử lí vi phạm hành chính 12 trường hợp cố tình vi phạm. Gần đây, vào đầu tháng 9/2022, sau khi điều tra, làm rõ hành vi vi phạm của chủ tàu đánh cá vi phạm vùng biển nước ngoài, BĐBP tỉnh đã tham mưu cho UBND tỉnh Cà Mau ra quyết định xử phạt trên 1,4 tỷ đồng, đồng thời tịch thu tang vật, phương tiện.
Ông Nguyễn Trọng Nghĩa, ngụ khóm 1, Thị trấn Sông Đốc cho biết, gia đình ông có 01 tàu hoạt động nghề câu mực, trên tàu thường đi từ 4 – đến 5 người. Từ khi có chủ trương lắp đặt thiết bị giám sát hành trình tàu cá, ông Nghĩa là một trong những người tiên phong đi đầu trong việc lắp đặt thiết bị, vì ông đã được cán bộ BĐBP tuyên truyền, giải thích và nghiên cứu về tác dụng của thiết bị. Nhờ có thiết bị giám sát hành trình mà vừa qua ông bảo toàn được tài sản trị giá hàng tỷ đồng của mình.
Ông Nghĩa thông tin, vào cuối năm 2021, thuyền trưởng của ông đã tự ý cho tàu vượt ranh giới qua vùng biển nước ngoài khoảng 3 hải lý. Lúc này Trạm Kiểm soát Biên phòng Sông Đốc đã kịp phát hiện kêu gọi thuyền trưởng, đồng thời thông báo cho gia đình ông cùng phối hợp kêu gọi thuyền trưởng điều khiển tàu nhanh chóng quay về vùng biển Viện Năm. Qua đó, chủ tàu và thuyền trưởng đã cam kết với BĐBP là không tái phạm. Chấp hành nghiêm quy định hoạt động đúng nghề, đúng vùng tuyến theo giấy phép.
Ông Nguyễn Đình Chiểu – Phó Chủ tịch UBND thị trấn Sông Đốc thông tin, thị trấn Sông Đốc, hiện có 1.418 phương tiện, trong đó có 716 phương tiện có chiều dài từ 15 mét trở lên thuộc diện bắt buộc lắp đặt thiết bị giám sát hành trình và đã lắp đặt xong đạt 100% số lượng. Mặc dù được địa phương tuyên truyền và thường xuyên nhắc nhở của BĐBP, hoặc chủ phương tiện và thuyền trưởng đã cam kết khi ra biển sẽ hoạt động đúng vùng, tuyến, đúng giấy phép đăng ký, nhưng quá trình hoạt động trên biển một số thuyền trưởng vẫn tự ý điều khiển phương tiện hoạt động vi phạm các quy định trong lĩnh vực thủy sản. Thậm chí, đã tự ý điều khiển phương tiện vi phạm vùng biển nước ngoài. Với chế tài của pháp luật hiện hành chưa có quy định xử lý nghiêm khắc đối với thuyền trưởng, nhưng tới đây, theo đề xuất của các ngành chức năng và lực lượng chuyên trách thực thi pháp luật trên biển, thì mức xử phạt đối với thuyền trưởng sẽ được áp dụng.
Thượng tá Phùng Đức Hưng cho biết thêm, nếu chống khai thác hải sản theo quy định (IUU) không tốt, bị EC rút cảnh báo “thẻ đỏ” thì sẽ ảnh hưởng rất lớn đến xuất khẩu thủy sản của cả nước; doanh nghiệp chế biến, đời sống ngư dân sẽ gặp khó khăn. Vì vậy, BĐBP tỉnh kêu gọi mỗi chủ tàu, mỗi ngư dân Cà Mau hãy chấp hành nghiêm việc đánh bắt thủy sản đúng vùng tuyến, đúng quy định của pháp luật Việt nam và các nước trong khu vực. Đồng thời, là cộng tác viên tuyên truyền cho những ngư dân khác nhận thức rõ về hành vi đánh bắt vi phạm vùng biển nước ngoài không chỉ gây thiệt hại cho bản thân mà còn ảnh hưởng đến uy tín của mặt hàng hải sản Việt Nam, làm ảnh hưởng đến hình ảnh quốc gia. Điều này cho thấy, chỉ có khai thác có trách nhiệm mới có thể đảm bảo được sự phát triển bền vững và bảo vệ được tài nguyên khoáng sản trên biển.
