Trong báo cáo của Chương trình Môi trường Liên Hợp Quốc (UNEP) cho thấy, với mức tiêu thụ nhựa như hiện nay và hiện trạng quản lý rác thải nhựa không được cải thiện, đến 2050, thế giới sẽ có khoảng 12 tỷ tấn rác thải nhựa bị thải ra bãi rác/chôn lấp và môi trường tự nhiên, gây ra "ô nhiễm trắng" đối với môi trường toàn cầu.
Việt Nam cũng đang đối mặt với nhiều nguy cơ từ rác thải nhựa. Lượng rác thải nhựa gia tăng nhanh chóng. Khối lượng rác thải nhựa đổ ra biển mỗi năm khoảng 0,28 - 0,73 triệu tấn/năm (chiếm gần 6% tổng lượng rác thải nhựa xả ra biển của thế giới).
Tại Việt Nam, bình quân mỗi hộ gia đình sử dụng khoảng 1 kg túi nilon/tháng, riêng hai thành phố lớn là Hà Nội và TP.HCM, trung bình mỗi ngày thải ra môi trường khoảng 80 tấn rác thải nhựa và túi nylon. Lượng chất thải nhựa và túi nilong ở Việt Nam chiếm khoảng 8 - 12% chất thải rắn sinh hoạt, nhưng chỉ có khoảng 11 - 12 % số lượng chất thải nhựa, túi nilong được xử lý, tái chế, số còn lại chủ yếu là chôn lấp, đốt và thải ra ngoài môi trường.
Mới đây tại Hội thảo tổng kết dự án thí điểm "Sáng kiến thành lập Liên minh siêu thị nhằm giảm thiểu việc tiêu thụ túi nylon dùng một lần tại Việt Nam", ông Nguyễn Trung Thắng, Phó Viện trưởng Viện Chiến lược, chính sách Tài nguyên và Môi trường (Bộ Tài nguyên và Môi trường) đã đưa ra thông tin liên quan đến việc thực hiện xử phạt các siêu thị, trung tâm thương mại cung cấp túi nylon dùng một lần cho khách hàng.
Theo ông Thắng, Việt Nam đã ban hành nhiều văn bản pháp lý nhằm quản lý chất thải nhựa. Nước ta đặt mục tiêu phấn đấu đến năm 2025 sử dụng 100% túi nylon, bao bì thân thiện với môi trường tại các trung tâm thương mại, siêu thị phục vụ cho mục đích sinh hoạt thay thế cho túi nylon khó phân hủy; giảm dần mức sản xuất và sử dụng túi nylon khó phân hủy và sản phẩm nhựa dùng một lần trong sinh hoạt.
Theo khảo sát của Viện Chiến lược, chính sách Tài nguyên và Môi trường, số lượng túi nylon sử dụng một lần tại các siêu thị trung bình lên tới 104.000 túi/ngày, tương đương với 38 triệu túi nylon/năm. Trong số 48 siêu thị được khảo sát, có tới 46 siêu thị đang cung cấp túi nylon miễn phí. "Từ năm 2026 sẽ thực hiện xử phạt các siêu thị, trung tâm thương mại cung cấp túi nylon dùng một lần cho khách hàng", ông Nguyễn Trung Thắng cho biết.
Trong quá trình triển khai hoạt động, Dự án đã phối hợp chặt chẽ với Sở Công thương Thành phố Hà Nội và các nhà bán lẻ triển khai các hoạt động của Liên minh như ký kết thỏa thuận hợp tác giữa các thành viên của Liên minh, thực hiện tham vấn các thành viên của Liên minh về kế hoạch hành động và kế hoạch truyền thông của Liên minh, triển khai các chương trình truyền thông trực tiếp tại các nhà bán lẻ và trực tuyến trên nền tảng mạng xã hội nhằm thay đổi hành vi của người tiêu dùng trong việc giảm sử dụng túi nylon và các sản phẩm nhựa dùng một lần. Các hoạt động của Liên minh đã nhận được sự hỗ trợ tích cực từ các đơn vị bán lẻ và các đối tác đồng hành giảm chất thải nhựa, góp phần lan tỏa thông điệp về hạn chế sử dụng túi nylon và các sản phẩm nhựa dùng một lần.
Phó Giám đốc Sở Công thương Thành phố Hà Nội Nguyễn Thế Hiệp nhận định, việc triển khai các hoạt động của Liên minh đã góp phần thực hiện Kế hoạch 266/KH-UBND ngày 25/11/2021 của UBND Thành phố Hà Nội về thực hiện chương trình hành động quốc gia về sản xuất và tiêu dùng bền vững năm 2022 trên địa bàn.
Trong thời gian tới, Dự án sẽ tiếp tục phối hợp với các thành viên của Liên minh triển khai các hoạt động truyền thông thay đổi hành vi của khách hàng, phối hợp với các nhà bán lẻ xây dựng và thực kiện kế hoạch giảm túi nylon trong cả hệ thống, đồng thời tiếp tục mở rộng phạm vi và hoạt động của Liên minh.
