Cây hoa Hòe là cây thân gỗ to, sống lâu năm. Phần thân cây mọc thẳng, chiều cao có thể lên tới 15m. Từ thân cây mọc ra nhiều nhánh, cành cong queo. Lá cây hoa hòe hình lông chim có chứa 9-13 lá chét, hình trứng, nhọn ở đỉnh và mọc đối. Mặt trên của lá màu xanh đậm, mặt dưới màu nhạt hơn, chiều dài từ 1,5-4,5 cm. Cuống lá phình dài, hình trụ, màu xanh dài khoảng 3-4mm. Hoa hòe mọc thành từng cụm ở phía đầu cành, có màu trắng ngà, tràng hoa có hình dáng giống cánh bướm. Quả như quả đậu, vỏ dày màu xanh. Bên trong có chứa vài hạt nhỏ. Ở Việt Nam, cây hoa Hòe mọc dại ở rất nhiều tỉnh thành phía bắc như Hải Phòng, Nghệ An, Tây Nguyên…
Thu hái và sơ chế
Người ta thu hái cây hoa hòe vào tháng 5 cho đến hết tháng 8 vì đây là thời gian thu hoạch hoa của cây. Người dân lấy hoa vào sáng sớm, chỉ hái những bông hoa sắp nở. Đối với quả thì thu hoạch từ tháng 9 đến tháng 11. Sau khi thu hái về, quả và hoa sẽ được rửa sạch, mang đi sấy hoặc phơi khô ngoài nắng. Thành phần hoa hòe sẽ có màu vàng đục, mùi nhẹ và vị đắng.
Thành phần trong cây hoa Hòe
Nụ hoa hòe khô chứa 28% Rutin; Hoa Hòe tươi có chứa 8% Rutin và Sophoradiol, Quercetin, Betulin; Quả của cây hoa Hòe có chứa 4% đến 11% Rutin, Alcaloid, Cytisine, Genistein, Quercetin; Hạt của cây hoa Hòe có chứa: Alkaloid, Flavonoid và 0.5% đến 2% Rutin; Lá chét của cây hoa Hòe gồm có Protein và 5% Rutin, Lipid; Rễ cây hoa hòe gồm Maackiain, Flemichaparin B, Irrisolion, Biochanin A,…
Cây hoa Hòe chữa bệnh gì?
Bài thuốc trị chảy máu cam
Lấy liều lượng bằng nhau: hoa Hòe và Ô Tắc Cốt. Sao vàng lên và nghiền thành bột mịn. Mỗi ngày pha bột với một chút nước để uống và dùng một ít bột để hít cho mũi.
Bài thuốc giúp giải nhiệt
20g hoa Hòe được sấy khô đun sôi với nước từ 3-5 phút. Dùng nước này uống như uống trà hàng ngày để giúp thanh lọc, giải nhiệt cơ thể. Tuy nhiên nước này không được để qua đêm vì có thể gây đau bụng, tiêu chảy.
Chữa bệnh ra máu và xuất huyết
Cách 1: Hoa Hòe 20g, Diếp cá 12g và Địa du 10g. Mang địa du, hoa hòe đi sao đen. Sau đó mang đi sắc với 300ml + diếp cá. Sắc tới khi còn 200ml thì dừng. Uống làm 2 lần trong ngày.
Cách 2: 8g đến 12g quả cây hoa Hòe. Sắc quả cây hoa Hòe với 300ml nước còn lại 200ml thì chia làm 2 lần uống trong ngày.
Bài thuốc trị bệnh ngoài da với hoa hòe
Hoa Hòe tươi 30g, Khúc Khắc 30g và Cam Thảo 9g. Sau đó cho 3 vị thuốc trên vào ấm pha với nước sôi, ngâm cho thuốc ra hết chất. Dùng nước sắc này uống thay trà hàng ngày, mỗi ngày dùng 1 thang.
Bài thuốc trị cao huyết áp
Dùng 20-40g hoa Hòe và hy thiêm thảo. Sau đó mang đi sắc uống với nước. Chú ý nên rửa sạch 2 vị thuốc trên trước khi sắc nấu. Uống hàng ngày để giúp ổn định huyết áp.
Chữa nôn ói ra máu
Dùng 12g hoa hòe kết hợp với 4g nhọ nồi, tán thành bột mụn và uống cùng nước sắc từ rễ cây tranh.
Chữa nhức đầu và tê các ngón tay từ hoa Hòe
Dùng 3 vị thuốc liều lượng bằng nhau: hoa Hòe, Tâm Sen và Hạt Muồng. Mang đi rửa sạch, sao khô, nghiền thành bột. Mỗi ngày uống 2-4 lần, mỗi lần dùng 5g bột.
Bài thuốc điều trị bệnh trĩ
12g hoa Hòe, 8g Kinh Giới, 12g Chỉ Xác,12g Trắc Bá. Sau khi sao khô thì nghiền thành bột. Mỗi ngày hòa 10g bột với nước sôi để nguội rồi uống.
Chữa bệnh vẩy nến
Hoa hòe khô đem sao vàng, nghiền thành bột, trộn chung với mật ong, vo thành viên hoàn. Mỗi ngày sẽ dùng 3g x 2 lần/ngày. Uống với nước đun sôi để nguội sau mỗi bữa ăn.
Hoa hòe trị mất ngủ
Trộn hoa hòe chung với 40g hạt muỗng. Sau đó tán bột, uống 5g x 2 lần/ngày/lần. Dùng lâu dài sẽ giúp an thần, ngủ ngon, giấc ngủ tự nhiên không mộng mị.
Chữa nổi mụn nhọt trên da vào mùa hè
Chuẩn bị 30 - 60g hoa hòa khô, sắc với 1,5 lít nước. Dùng nước sắc này rửa vết thương, đắp bã vào vùng da bị mụn nhọt, tổn thương. Áp dụng 2-3 lần/ngày.
Cách pha trà hoa hòe
Dùng 20-30g hoa hòe khô cho vào ấm, thêm 300ml nước đun sôi vào. Đợi 3-5 phút cho hoa hòe chìm xuống, tan các dưỡng chất ra thì dùng uống như nước trà hàng ngày. Chú ý nếu đợi 3-5 phút mà hoa Hòe chưa chìm xuống thì do nước chưa thật sôi.
Những đối tượng nào không nên dùng hoa Hòe?
Người có tỳ vị hư hàn: tiêu chảy, đau bụng, chán ăn, khó tiêu…, Người huyết áp thấp thường xuyên hoa mắt, chóng mặt không nên uống vì có thể làm tăng các triệu chứng này; Phụ nữ mang thai, cho con bú, Trẻ nhỏ.
Hoa Hòe là vị thuốc được người dân rất ưa chuộng, có thể sắc thành trà uống hàng ngày rất tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên với những người thuộc đối tượng trên không nên dùng sản phẩm hoặc hỏi kỹ ý kiến thày thuốctrước khi sử dụng./.