Sông nước miền Tây còn “ngủ quên” hay đã sẵn sàng bứt phá?

Miền Tây – vùng đất “vàng” cho du lịch sông nước

Với hệ thống sông ngòi chằng chịt, phù sa màu mỡ và đời sống miệt vườn đặc sắc, miền Tây là nơi lý tưởng để phát triển du lịch đường sông. Từ chợ nổi Cái Răng (Cần Thơ), làng nổi Tân Lập (Long An), rừng tràm Trà Sư (An Giang) đến cù lao An Bình (Vĩnh Long), mỗi điểm đến đều mang dấu ấn riêng của văn hóa sông nước.

Du khách đến đây không chỉ để ngắm cảnh, mà còn để trải nghiệm lối sống bản địa: ngồi xuồng ba lá len lỏi kênh rạch, nghe đờn ca tài tử, thưởng thức trái cây tại vườn, nấu ăn cùng người dân, giăng lưới bắt cá, ngủ trong những căn nhà gỗ giữa vườn cây. Những điều này tạo nên trải nghiệm “có một không hai”, khác biệt hoàn toàn với các tour du lịch đại trà.

Tuy nhiên, thực tế cho thấy tiềm năng du lịch sông nước miền Tây vẫn chưa được phát huy đúng mức. Thiếu tour tuyến chuyên đề, sản phẩm chưa đa dạng, giao thông thủy - bộ còn rời rạc, thiếu kết nối vùng… đang là rào cản lớn khiến du lịch sông nước chưa thể cất cánh.

Hướng đi mới: Du lịch xanh gắn với văn hóa, tăng kết nối vùng

Nhiều tỉnh miền Tây đang có những bước đi tích cực. Cần Thơ xây dựng lại tour đường sông theo chuỗi trải nghiệm: từ chợ nổi Cái Răng – lò hủ tiếu truyền thống – làng đờn ca tài tử – đến các vườn sinh thái và hoạt động nông dân. Vĩnh Long đẩy mạnh du lịch cộng đồng trên cù lao An Bình, khuyến khích người dân làm homestay, giữ nguyên vẻ mộc mạc của nhà vườn, không bê tông hóa cảnh quan.

Tại An Giang, rừng tràm Trà Sư được định hướng thành khu du lịch sinh thái tiêu biểu, kết hợp bảo tồn và trải nghiệm tự nhiên. Sóc Trăng phát triển các tour ghe ngo, lễ hội văn hóa Khmer. Bến Tre tận dụng mạng lưới sông rạch để phát triển du lịch dừa gắn với sản phẩm OCOP và các làng nghề truyền thống.

Để tạo đà phát triển bền vững cho du lịch sông nước, các tỉnh miền Tây cần triển khai đồng bộ các giải pháp: đầu tư hoàn thiện hạ tầng giao thông thủy – bộ, xây dựng điểm dừng nghỉ và bến tàu đạt chuẩn; liên kết chặt chẽ để phát triển tour liên tỉnh theo dòng chảy sông Mekong, kết nối các địa phương như Cần Thơ, Vĩnh Long, Trà Vinh, Bến Tre, An Giang, Đồng Tháp; đồng thời đẩy mạnh truyền thông số, xây dựng video trải nghiệm, quảng bá hình ảnh du lịch bản địa trên các nền tảng mạng xã hội để thu hút khách trẻ và khách quốc tế.

Du lịch sông nước miền Tây không chỉ là một loại hình giải trí. Đó là biểu tượng của văn hóa vùng đồng bằng, là chìa khóa mở ra mô hình kinh tế xanh gắn với nông nghiệp và cộng đồng du lịch không chỉ để ngắm cảnh mà là để sống như người địa phương, thì cũng là lúc dòng sông không còn chỉ là nơi qua lại, mà trở thành trục văn hóa, trục phát triển mới cho cả khu vực.