Theo truyền thống từ xa xưa truyền lại, việc xin chữ đầu năm mới là một điều thiêng liêng, quan trọng của từng gia đình mỗi dịp tết đến, xuân về. Đây là một nét đẹp văn hóa, minh chứng cho truyền thống hiếu học, tôn sư trọng đạo của dân tộc Việt Nam.
Người xin chữ sẽ lựa chọn một chữ thể hiện điều mình mong muốn đạt được nhất trong năm mới. Sau khi lựa chọn ông đồ phù hợp để xin chữ, người dân sẽ mang chữ về treo trong nhà với mong ước những điều mình tâm nguyện sẽ trở thành hiện thực.
Ngoài ra, người xin chữ còn muốn xin những điều tốt lành, tài năng, đức độ của thầy đồ viết chữ về với gia đình mình, mong muốn một năm mới mọi điều bình an, cầu được ước thấy, sức khỏe dồi dào, học tập giỏi giang, thi cử đỗ đạt và thành đạt trong công danh sự nghiệp.
Mồng 2 Tết Ất Tỵ (tức ngày 30/01/2025), đã thành thông lệ, người dân từ mọi nẻo đường lại nườm nợp đổ về Văn Miếu Quốc Tử Giám và khu vực Hồ Văn, Hà Nội để xin chữ.
Năm nay, xung quanh Hồ Văn bố trí 47 gian lều của các ông đồ cho chữ. Bên cạnh đó còn là khu vực triển lãm các bức thư pháp theo nhiều phong cách. Các thầy đồ cho chữ là những người không chỉ nét chữ đẹp mà còn cần có những hiểu biết sâu sắc về ý nghĩa của từng chữ mình viết ra, mang theo những mong muốn, ước mơ, hy vọng của người xin chữ để có thể biến những tâm nguyện đó thành sự thật, mang lại những điều may mắn cho người treo chữ trong nhà.
Những con chữ được cho bao gồm đủ loại chữ thư pháp tùy thuộc vào nhu cầu của người xin chữ: chữ Hán Việt, chữ Nôm và chữ quốc ngữ. Dù viết bằng loại chữ gì, con chữ cần thể hiện được bản sắc riêng, phong thái, khí phách và cái hồn của người cho chữ qua từng nét bút.
Các lều cho chữ quanh Hồ Văn đều chật kín người đến xin chữ chiều mồng 2 Tết Ất Tỵ. Mọi người náo nức chờ để xin cho chữ theo ước muốn của mình cho một năm mới may mắn và bình an.
Sau khi tư vấn và lựa chọn con chữ phù hợp cho người xin chữ, ông đồ sẽ dùng loại mực tốt nhất, giấy đẹp nhất để cẩn thận viết lên từng nét chữ, mang theo những lời cầu chúc may mắn, tâm nguyện, ước muốn của người xin chữ để mọi điều cầu mong sẽ trở thành sự thật trong năm mới.
Viết xong những nét chữ cuối cùng, ông đồ sẽ giảng giải, cắt nghĩa từng con chữ để người xin hiểu hết được những ý nghĩa sâu sắc, những điều ẩn chứa trong bức thư pháp.
Người xin chữ không quên lưu lại những tấm ảnh kỷ niệm với ông đồ cùng bức thư pháp để lấy may mắn trong ngày đầu xuân năm mới. Những người đến xin chữ chủ yếu là những gia đình, với những cô cậu học sinh xin những chữ cầu mong học hành giỏi giang tấn tới, thi cử đỗ đạt, bố mẹ mạnh khỏe, bình an, công việc làm ăn thuận lợi, hanh thông, thăng tiến.
Đối với những cô cậu học sinh, đặc biệt là những sĩ tử sẽ trải qua những kì thi quan trọng trong năm mới, sau khi xin được bức thư pháp ưng ý, mọi người sẽ vào Văn Miếu Quốc Tử Giám để tiếp tục thắp hương trước bàn thờ thầy giáo Chu Văn An để cầu xin những điều may mắn, tốt lành, thi cử thuận lợi, đỗ đạt, cầu được ước thấy, trước khi đem bức thư pháp về nhà treo để cầu mong những tâm nguyện của mình sẽ trở thành sự thật.
Một năm mới đã đến, một mùa xuân mới đã gõ cửa mọi gia đình. Ai ai cũng cầu mong những điều tốt lành, may mắn và vạn sự như ý đến với gia đình nhỏ của mình. Và xin chữ lấy may mắn đầu năm đã thể hiện những tâm nguyện đó của người dân. Đây là nét đẹp văn hóa dân tộc được người dân coi trọng và giữ gìn, tiếp nối truyền thống hiếu học, tôn sự trọng đạo, coi trọng lễ nghĩa của dân tộc Việt Nam mỗi dịp tết đến, xuân về./.
