Tại phiên họp thứ 50 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội sáng 13.10, nhiều ý kiến tập trung thảo luận về dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm. Một trong những vấn đề nổi bật được đặt ra là tình trạng ép buộc mua bảo hiểm thông qua ngân hàng và việc tư vấn hợp đồng chưa minh bạch, gây thiệt thòi cho người dân.
Trình bày tờ trình, Thứ trưởng Bộ Tài chính Lê Tấn Cận cho biết dự thảo luật lần này tập trung cắt giảm điều kiện kinh doanh ở bảy điều, hướng đến đơn giản hóa thủ tục và tạo thuận lợi cho doanh nghiệp. Một số nội dung bị bãi bỏ như yêu cầu xác nhận của cơ quan quản lý nước ngoài về việc doanh nghiệp không vi phạm nghiêm trọng, hay điều kiện trước khi chính thức hoạt động.
Bên cạnh đó, dự thảo cũng lược bỏ nhiều tiêu chuẩn chung đối với người quản lý, người kiểm soát doanh nghiệp, cũng như một số quy định liên quan đến hoạt động đại lý, cấp phép môi giới và cung cấp dịch vụ phụ trợ bảo hiểm.
Tuy nhiên, Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu Nguyễn Thanh Hải lưu ý, trong khi tạo điều kiện cho doanh nghiệp, cơ quan soạn thảo cần rà soát kỹ để đảm bảo không phát sinh rủi ro cho người tham gia bảo hiểm. Bà chỉ rõ, nhiều hợp đồng bảo hiểm hiện nay có độ dày hàng chục trang, với vô số điều khoản phức tạp mà không phải người mua nào cũng đủ hiểu hết. Chính điều này khiến khi xảy ra sự cố, người dân thường bị động và gặp khó khăn trong quá trình yêu cầu chi trả.
Bà Hải dẫn chứng: không ít trường hợp người dân ký hợp đồng chỉ dựa trên hướng dẫn sơ sài, không nắm được toàn bộ điều kiện loại trừ hoặc rủi ro không được bảo hiểm. Đến khi gặp sự cố, nhân viên lại viện dẫn các điều khoản nhỏ trong hợp đồng để từ chối bồi thường. “Hợp đồng đã ký thì phải tuân thủ, nhưng cần đặt câu hỏi: người dân có được giải thích đầy đủ trước khi đặt bút ký hay không?”, bà đặt vấn đề.
Giải trình về nội dung này, Thứ trưởng Lê Tấn Cận thẳng thắn thừa nhận thực tế vẫn còn tình trạng ép khách hàng mua bảo hiểm khi vay vốn ngân hàng, cùng với đó là hiện tượng tư vấn thiếu minh bạch. Ông cho rằng đây là vấn đề ngành bảo hiểm cần xử lý triệt để để bảo đảm quyền lợi người dân, đồng thời vẫn duy trì hoạt động kinh doanh ổn định của doanh nghiệp bảo hiểm - một kênh huy động vốn quan trọng cho nền kinh tế.
Theo ông Cận, Bộ Tài chính đã yêu cầu các doanh nghiệp phải thu âm, lưu trữ toàn bộ quá trình tư vấn bảo hiểm để có căn cứ kiểm tra khi có tranh chấp. Cơ quan chức năng sẽ tăng cường giám sát, phân loại các doanh nghiệp có nhiều phản ánh tiêu cực để kiểm tra chặt chẽ hơn. “Một số trường hợp lợi dụng cơ chế, chính sách để trục lợi, gây bức xúc cho người dân là vẫn có, và chúng tôi kiên quyết xử lý”, ông nói.
Kết thúc phần thảo luận, Phó chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh đề nghị cơ quan soạn thảo tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng công nghệ trong quản lý, đặc biệt là số hóa hợp đồng bảo hiểm. Việc này, theo ông, không chỉ giúp rút ngắn thủ tục hành chính mà còn giúp các bên dễ dàng tra cứu, đối chiếu điều khoản, tránh tình trạng thiếu thống nhất hoặc diễn giải mập mờ.
Dự thảo Luật Kinh doanh bảo hiểm (sửa đổi) được kỳ vọng sẽ không chỉ cắt giảm rào cản cho doanh nghiệp, mà quan trọng hơn là khắc phục được những bất cập kéo dài trong hoạt động tư vấn, bán bảo hiểm, nơi niềm tin của người dân vẫn đang bị thử thách bởi những hợp đồng dày đặc chữ nhỏ và những lời tư vấn chưa thật sự minh bạch.
