Sự tăng trưởng này chủ yếu nhờ vào các thị trường đã đạt tới gigawatt như Tokyo và Thượng Hải cùng với các thị trường cấp 1 như Singapore, Hồng Kông, Mumbai, Sydney và Seoul. Bên cạnh đó, còn có các thị trường Đông Nam Á mới nổi như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Bangkok, Kuala Lumpur và Jakarta. Bùng nổ về nhu cầu trên toàn khu vực cũng dần làm rõ nét thêm tác động môi trường của ngành.
Data Center - dịch sát nghĩa là trung tâm dữ liệu, là nơi đặt máy chủ, vận hành và quản lý server toàn bộ hệ thống của doanh nghiệp. Đây là nơi đặt các thiết bị máy tính, công nghệ thông tin với mật độ cao để xử lý, lưu trữ thông tin, các thiết bị làm mát, lọc khí, thông gió, chữa cháy.
Bà Trang Bùi - Tổng Giám đốc Cushman & Wakefield nhận định: “Với sự ổn định về chính trị, không có khủng bố và ít xảy ra thiên tai như động đất, Việt Nam có những đặc tính cần thiết để trở thành một thị trường trung tâm dữ liệu lớn trong khu vực”. Theo thông tin của Cushman & Wakefield, Việt Nam hiện có khoảng 27 trung tâm dữ liệu đặt tại các thành phố lớn với đa dạng về quy mô, chất lượng và tiêu chuẩn đạt được. Tổng thể thị trường ước tính khoảng 45MW, với một số nhà khai thác và nhà phát triển mới đang mong muốn bổ sung thêm nguồn cung vào thị trường trong ngắn hạn đến trung hạn.
Trong đó, khoảng 80% trung tâm dữ liệu được vận hành bởi các công ty viễn thông địa phương. Tệp khách hàng trung tâm dữ liệu phần đông từ ngành viễn thông và công nghệ thông tin, tài chính ngân hàng, bảo hiểm, chính phủ. Một số “ông lớn” đang vận hành trên thị trường, bao gồm: VNPT IDC (7 cơ sở, 2 trung tâm 10.000m2, các cơ sở khác dưới 2.000m2 cùng với liên doanh tại một số dự án khác có quy mô lớn từ 5.000 - 6.000m2); Viettel IDC (5 cơ sở: 1 trung tâm 10.000m2, 3 trung tâm 3.000 - 6.500m2, 1 trung tâm 500m2); FPT Telecom (4 cơ sở, tất cả đều dưới 5.000m2). Một số cái tên khác bao gồm: CMC Telecom, KDDI Corporation, Hitachi Asia (Vietnam), Hewlett Packard Enterprise, SAP Vietnam, IBM Vietnam Company Ltd., Microsoft Vietnam and Amazon Web Services Vietnam.
Trung tâm dữ liệu là loại bất động sản đặt biệt sử dụng nhiều năng lượng và carbon, do thiết bị chạy liên tục, kèm theo đó là hệ thống làm mát, máy phát điện và ánh sáng. Trên thực tế, lượng khí thải carbon từ các trung tâm dữ liệu đóng góp tới 3,7% tổng lượng khí thải nhà kính toàn cầu, xếp trên cả ngành hàng không (2,4%), vận tải biển (2,3%) và trồng lúa (1,5%).
Trong khi một số nhà khai thác data center đã đặt ra các mục tiêu ESG bao gồm ba tiêu chí môi trường, xã hội và quản trị đầy tham vọng, họ hiện đang tìm cách thực tế để đạt được mục tiêu đó. Một báo cáo mới của Cushman & Wakefield đã đưa ra bộ ba chỉ số quan trọng để đo lường tác động môi trường của trung tâm dữ liệu: Hiệu suất sử dụng điện (PUE), là thước đo truyền thống về tính bền vững của trung tâm dữ liệu. Bằng tổng công suất chia cho mức năng lượng thiết bị mà trung tâm sử dụng. Mức PUE lý tưởng là 1,0; Hiệu quả sử dụng carbon (CUE), đo lượng khí thải carbon từ trung tâm dữ liệu. Được tính dựa trên tổng lượng khí thải chia cho mức năng lượng tiêu thụ của trung tâm. Mức CUE lý tưởng là 0,0; Hiệu suất sử dụng nước (WUE), theo dõi lượng nước được sử dụng cho việc làm mát và các nhu cầu vận hành khác. Được tính bằng tổng lượng nước chia cho số năng lượng mà trung tâm sử dụng. Mức WUE lý tưởng là 0,0.
Những năm gần đây, ngành Data Center đã có những cải tiến đáng kể đối với chỉ số PUE khi mức trung bình toàn cầu đã giảm từ khoảng 2,5 vào năm 2007 xuống còn 1,5 ở thời điểm hiện tại. Tuy nhiên, chỉ số WUE và CUE cũng vô cùng quan trọng để cung cấp bức tranh tổng thể hơn về tác động môi trường thực sự của các trung tâm dữ liệu.
Bên cạnh đó, giống như các tiêu chuẩn tòa nhà xanh, chi phí cũng như tác động môi trường sẽ giảm khi doanh nghiệp tính toán ngay từ đầu khâu thiết kế tòa nhà, lựa chọn vật liệu đầu vào, cách vận hành hệ thống làm mát. Chỉ số CUE có thể được cải thiện với việc sử dụng năng lượng tái tạo như điện gió, mặt trời. Còn chỉ số WUE có thể giảm tùy theo thiết kế hệ thống làm mát, giải pháp tái sử dụng nước hoặc thu hoạch nước mưa thay vì dùng hệ thống nước sạch.
Các trung tâm dữ liệu được xây dựng ở những vùng có khí hậu mát mẻ hơn có thể tận dụng không khí lạnh làm mát cơ sở. Điều này giúp loại bỏ nhiệt dư thừa trong hệ thống, giảm nhu cầu sử dụng hệ thống làm mát trong phòng máy tính truyền thống, vốn tốn nhiều năng lượng và carbon. Một số cơ sở có thể sử dụng hệ thống thu hồi nhiệt để cung cấp nhiệt dư thừa cho các doanh nghiệp gần đó để vận hành hệ thống nước nóng, sản xuất thực phẩm và sưởi ấm.
“Tốc độ số hóa của mọi thứ từ ngân hàng đến sản xuất đến truyền thông ngày càng tăng, và nhu cầu về trung tâm dữ liệu theo đó cũng sẽ chỉ tăng lên. Bên cạnh đó, thị trường trung tâm dữ liệu được coi là ít bị ảnh hưởng bởi chu kỳ bất động sản truyền thống với lợi nhuận kỳ vọng cao hơn và ổn định”, bà Trang Bùi cho biết.
“Cách duy nhất để đảm bảo sự bền vững trong tương lai là đảm bảo các tiêu chuẩn, quy định theo kịp tốc độ tăng trưởng của ngành. Để hỗ trợ phát triển các trung tâm dữ liệu tại Việt Nam, cần có sự cải thiện về cơ sở hạ tầng viễn thông và hệ thống điện đáng tin cậy để ngăn chặn thời gian ngừng hoạt động cũng như tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế”, bà Trang Bùi nhấn mạnh.
Ngoài ra, các gói ưu đãi hấp dẫn từ Chính phủ như ưu đãi về thuế suất hay tiền sử dụng đất để phát triển trung tâm dữ liệu sẽ khuyến khích các chủ đầu tư tham gia vào thị trường này. Chất lượng nguồn nhân lực cũng là một yếu tố quan trọng trong việc quản lý vận hành các trung tâm dữ liệu và cung cấp các dịch vụ chất lượng cao.
