Triễn lãm chuyên đề “Văn hoá Chăm Ninh Thuận – Quảng Nam” do Trung tâm Nghiên cứu văn hoá dân tộc và Bảo tàng tỉnh Ninh Thuận và Ban Quản lý Di tích và Bảo tàng Quảng Nam phối hợp thực hiện. Đây là hoạt động nhằm góp phần giới thiệu đến công chúng những giá trị văn hoá đặc sắc của cộng đồng người Chăm, đặc biệt là văn hoá Chăm Ninh Thuận và Quảng Nam; phục vụ công tác giáo dục và nghiên cứu, phát triển du lịch, hướng đến tuyên truyền, giáo dục thế hệ trẻ ý thức giữ gìn, phát huy những giá trị văn hoá của tộc người Chăm trong đời sống đương đại; đồng thời tăng cường sự đoàn kết cộng đồng, giao lưu văn hoá vùng miền và tạo cơ hội cho người dân, du khách hiểu rõ hơn về sự phong phú, đa dạng của văn hoá Việt Nam.
Theo đó, Ban tổ chức trưng bày những hình ảnh, hiện vật thể hiện những nét đặc trưng văn hoá trong đời sống hình thái cư trú, trang phục truyền thống, trang sức, phong tục tập quán, công cụ lao động sản xuất, nhạc cụ tiêu biểu, tôn giáo tín ngưỡng và những lễ hội trong năm của đồng bào Chăm sinh sống tại tỉnh Ninh Thuận; những hình ảnh hoạt động khai quật khảo cổ tại các di tích chăm, kiến trúc đền tháp…đặc biệt là các hiện vật bao gồm tượng, phù điêu trang trí, vật liệu (ngói, gạch…), đồ dùng sinh hoạt khai quật từ các di tích Chăm trên địa bàn tỉnh Quảng Nam và Ninh Thuận.
Bố cục trưng bày chia thành hai khu vực chính: Khu vực bên trái là không gian trưng bày di sản văn hoá Chăm Ninh Thuận với khoảng hơn 130 hiện vật và 70 hình ảnh; khu vực bên phải là không gian trưng bày di sản văn hoá Chăm Quảng Nam với khoảng 50 hình ảnh và 40 hiện vật.
Song song với trưng bày “Văn hoá Chăm Ninh Thuận – Quảng Nam”, Ban Quản lý Di tích và Bảo tàng Quảng Nam tổ chức Trưng bày bảo vật quốc gia Quảng Nam với chủ đề “Bảo vật quốc gia – Tinh hoa di sản xứ Quảng”. Đây là hoạt động nằm trong khuôn khổ sự kiện Những ngày Văn hoá, Thể thao và Du lịch – Quảng Nam 2025.
Trưng bày lần đầu tiên giới thiệu đến công chúng, du khách những giá trị lịch sử, văn hoá đặc sắc, độc đáo của các bảo vật quốc gia Quảng Nam hiện được lưu giữ, trưng bày ở các bảo tàng trong và ngoài tỉnh và sưu tập tư nhân. Nội dung trưng bày gồm 04 phiên bản bảo vật quốc gia do Bảo tàng Quảng Nam phiên bản trước đó (Tượng Bồ tát Tara, Ekamukhalinga, tượng Tu sĩ Champa Phú Hưng, tượng Nữ thần Devi) cùng với đó là các hình ảnh liên quan đến các bảo vật quốc gia có nguồn gốc từ Quảng Nam. Đặc biệt nhất là 03 bộ sưu tập và hiện vật gốc quý giá hiện đang lưu giữ tại Bảo tàng Quảng Nam lần đầu tiên được giới thiệu với công chúng bao gồm: đầu tượng thần Sihva bằng vàng; bộ sưu tập trang sức vàng Lai Nghi; hiện vật mã não hình thú Lai Nghi.
Đầu tượng Siva bằng hợp kim trong đó vàng chiếm tỷ lệ cao nhất, được công nhận bảo vật quốc gia năm 2015, là một trong những tác phẩm hiếm hoi được biết đến trong nghệ thuật điêu khắc Chăm. Nổi bật trong trưng bày còn có Bộ sưu tập trang sức vàng và hiện vật mã não hình thú ở khu mộ táng Lai Nghi (thị xã Điện Bàn, Quảng Nam) vừa được công nhận là Bảo vật Quốc gia theo Quyết định Số 1712/QĐ-TTg, Hà Nội ngày 31/12/2024 của Thủ tướng Chính phủ về việc công nhận bảo vật quốc gia đợt 13 . Đây đều là những hiện vật gốc, độc bản, độc đáo có niên đại từ thế kỷ III Trước Công nguyên đến giữa thế kỷ I thuộc văn hoá Sa Huỳnh.
Ngoài ra, trưng bày cũng giới thiệu hình ảnh, bản vẽ, bản dập của 02 hiện vật trồng đồng và thạp đồng của nhà sưu tập tư nhân Lương Hoàng Long (Hội An) cũng vừa được công nhận trong đợt này. Trống đồng Đông Sơn có niên đại thế kỷ III-II TCN; thạp đồng Đông Sơn có niên đại thế kỷ III-I TCN là những hiện vật có hoa văn đẹp, độc đáo và rất có giá trị trong việc nghiên cứu văn hóa Đông Sơn. Sau ngày diễn ra trưng bày chính thức, từ ngày 21/6/2025 đến ngày 30/7/2025, Ban quản lý Di tích và Bảo tàng Quảng Nam tiếp tục đón khách đến tham quan, nghiên cứu, học tập.
