Hoa tam thất là bộ phận của cây tam thất, thuộc họ Cuồng cuồng, là cây thân thảo sống được ở vùng núi cao lạnh. Nụ hoa tam thất thường được hái vào tháng 6 - 8 hàng năm, có màu lục nhạt, đường kính từ 3 - 5cm. Nụ hoa nếu không thu hoạch sẽ nở thành hoa tam thất có đường kính lớn hơn, vào khoảng 4 - 6 cm. Tuy nhiên hai loại đều có công dụng giống nhau.
Theo các chuyên gia đông y, tam thất là một loại dược liệu được sử dụng rất phổ biến trong Đông y và góp mặt trong nhiều bài thuốc điều trị bệnh, trong đó hoa tam thất mang lại giá trị đông y cao nhất.
Theo Trung dược đại từ điển xuất bản năm 1977, hoa tam thất vị ngọt tính mát, tác dụng thanh nhiệt, bình can, hạ áp, trị tăng huyết áp, hoa mắt, đau đầu, ù tai, viêm họng cấp. Theo sách Trung Hoa bản thảo xuất bản năm 1999, nghiên cứu trên động vật cho thấy hoa tam thất có tác dụng ức chế thần kinh trung ương, giãn mạch ngoại vi, hạ huyết áp trong thời gian ngắn, tác dụng kháng viêm.
Hoa tam thất có những công dụng cho sức khoẻ như ổn định huyết áp; Thanh nhiệt thải độc gan, hỗ trợ mát gan, hạ men gan; Ngăn ngừa ung thư hiệu quả, ức chế sự hình thành khối u; Chữa bệnh mất ngủ cho người bị mất ngủ kinh niên, ngủ không sâu giấc; Cải thiện sức khỏe cho hệ tuần hoàn, tim mạch, xơ vữa động mạch; Tăng cường sức đề kháng, bồi bổ sức khỏe; Hỗ trợ giảm cân, cân bằng lượng mỡ trong cơ thể; Làm chậm quá trình lão hóa, giúp da trở nên mịn màng, trắng sáng; Hỗ trợ điều trị cũng như phòng ngừa bệnh tiểu đường; Cải thiện sức khỏe của phụ nữ sau sinh.
Với những tác dụng kể trên, rất nhiều người đang sử dụng hoa tam thất như một loại trà giúp tăng cường sức khỏe tuy nhiên, có một số trường hợp không nên sử dụng loại thảo dược này gồm người có tiền sử huyết áp thấp, phụ nữ có thai và trẻ em dưới 2 tuổi, phụ nữ đến kỳ kinh nguyệt.
Dù là thảo dược lành tính nhưng không nên sử dụng nụ tam thất thường xuyên trong một thời gian dài bởi tính mát của dược liệu sẽ ảnh hưởng tới đường tiêu hóa, gây đầy bụng, chậm tiêu. Nếu gặp những triệu chứng này khi sử dụng nụ hoa tam thất thì nên ngừng vài tháng rồi mới sử dụng trở lại.
