Bước “chuyển mình” của những triệu phú làng hoa, cây cảnh

Xã Nghi Ân, TP Vinh cũ (nay thuộc phường Vinh Phú, tỉnh Nghệ An) sở hữu vị trí địa lý đắc địa, gần Quốc lộ 1A và 46, tạo điều kiện thuận lợi cho vận chuyển và giao thương. Đất đai tại đây là đất thịt pha cát, giàu dinh dưỡng và thoát nước tốt, lý tưởng cho việc trồng các giống hoa, cây cảnh giá trị cao như ly, cúc Đà Lạt, thược dược, bonsai, hoa giấy…

Đặc biệt, người dân Nghi Ân nổi tiếng cần cù, khéo léo, có gu thẩm mỹ và đam mê sáng tạo nghệ thuật hoa, cây cảnh.

Từ những năm 1980 vùng trồng hoa, cây cảnh Nghi Ân bắt đầu hình thành. Thời điểm đó, một số hộ dân tại xóm Kim Chi (xã Nghi Ân cũ) đã mạnh dạn chuyển đổi các loại hoa như cúc, thược dược, lay ơn… thay cho những loại cây trồng truyền thống.

Từ những hiệu quả thử nghiệm ban đầu, mô hình này nhanh chóng lan rộng sang các xóm như Kim Mỹ, Kim Phúc… tạo nên một phong trào sản xuất hoa, cây cảnh sôi động khắp địa phương. Bà con tìm đến những vườn hoa để học hỏi kỹ thuật chăm sóc mong kiếm thêm thu nhập, phát triển kinh tế.

Năm 2010, “làng nghề hoa, cây cảnh Kim Chi” được UBND tỉnh Nghệ An công nhận là làng nghề truyền thống trở thành bước ngoặt lớn cho những hộ trồng hoa. Mở ra một giai đoạn phát triển mới, giúp người dân địa phương không chỉ thoát nghèo mà còn vươn lên làm giàu. Hình thành vùng sản xuất chuyên canh với kỹ thuật cao, đầu tư bài bản và khả năng thích ứng nhanh với thị trường.

Tính đến thời điểm hiện tại, toàn xã Nghi Ân có hơn 300 hộ chuyên sản xuất hoa cây cảnh trên diện tích hàng chục hecta, cung ứng hàng vạn chậu hoa cho thị trường tỉnh Nghệ An và các tỉnh phụ cận như Hà Tĩnh, Thanh Hóa, Quảng Trị, đặc biệt là vào mỗi dịp lễ, Tết đến xuân về.

Các sản phẩm chủ lực như hoa cúc, hoa ly, thược dược, bonsai, cây cảnh nghệ thuật và hoa treo, cho thu nhập bình quân 200-300 triệu đồng/ha. Các mô hình bonsai có thể đạt 500-700 triệu đồng/ha. Nhờ trồng hoa, cây cảnh, kinh tế hàng trăm hộ gia đình trên địa bàn xã Nghi Ân ngày càng phát triển. Nhiều gia đình đã gắn bó với nghề qua 2-3 thế hệ, xây dựng nhà cao tầng, mua ô tô, trở thành những "triệu phú làng hoa".

Bên cạnh giá trị kinh tế, nghề trồng hoa tại xã Nghi Ân còn làm phong phú đời sống văn hóa địa phương. Nhiều câu lạc bộ bonsai, hội yêu hoa được thành lập, các hội thi hoa đẹp, cây cảnh nghệ thuật được tổ chức thường niên, tạo sân chơi giao lưu, học hỏi kinh nghiệm cho người dân, đặc biệt là thế hệ nghệ nhân trẻ.

"Trồng hoa không chỉ để bán, mà còn để giữ lại một nét văn hóa làng quê trong nhịp sống đô thị hóa. Để tạo ra những chậu hoa, cây cảnh đẹp mắt, có giá trị, phải kể đến quá trình chăm sóc, vun trồng và tạo kiểu của người trồng. Trồng hoa không chỉ là kế sinh nhai mà còn là niềm vui của bà con làng tôi", một nghệ nhân làng hoa Nghi Ân chia sẻ.

Nhận thấy tiềm năng trồng hoa, cây cảnh phát triển, TP Vinh (cũ) đã quy hoạch khu vực xóm Kim Chi thành trung tâm hoa - cây cảnh ngoại thành với diện tích khoảng 10ha. Bên cạnh đó là dự án xây dựng chợ hoa cây cảnh kết hợp khu đô thị mới, kỳ vọng sẽ trở thành đầu mối lớn trong tiêu thụ, trưng bày và giới thiệu sản phẩm hoa của toàn khu vực Bắc Trung Bộ.

Ông Chu Văn Mai- nguyên Chủ tịch UBND xã Nghi Ân (cũ), chia sẻ, Nghi Ân từng là một vùng đất thuần nông. Qua 3 thập kỷ, người dân đã từng bước “chuyển mình” trở thành một trong những thủ phủ hoa, cây cảnh tiêu biểu của tỉnh.

“Trong suốt thời gian công tác, địa phương đặc biệt chú trọng nâng cấp hạ tầng thiết yếu như hệ thống giao thông, mương tiêu thoát nước…tạo điều kiện thuận lợi cho người dân trồng hoa an toàn, bền vững. Xã thường xuyên phối hợp mở các lớp tập huấn kỹ thuật, bảo tồn giống cây, giúp bà con nâng cao kiến thức cũng như tay nghề", ông Mai chia sẻ.

Hiện địa phương đang xúc tiến thành lập hợp tác xã hoa cây cảnh và xây dựng nhãn hiệu tập thể “Hoa cây cảnh Nghi Ân” nhằm nâng cao vị thế sản phẩm trên thị trường. Song song với đó là đẩy mạnh ứng dụng công nghệ cao và thương mại điện tử trong tiêu thụ sản phẩm nhằm phát huy hơn nữa tiềm năng kinh tế của địa phương./.