Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam, lạm phát tiếp tục "phủ bóng" lên các thị trường trong tháng cuối năm 2022 khiến cá ngừ của Việt Nam sang hầu hết các thị trường chính đều giảm mạnh so với cùng kỳ. Tuy nhiên, tính cả năm 2022 xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam đã cán đích 1 tỷ USD, tăng 34% so với năm 2021. Đây cũng là lần đầu tiên ngành hàng cá ngừ đạt giá trị tỷ USD.
Các sản phẩm cá ngừ của Việt Nam đã xuất khẩu được sang 99 thị trường trên thế giới, chủ yếu gồm thịt/lion cá ngừ, cá ngừ chế biến, cá ngừ đóng hộp và cá ngừ tươi, đông lạnh/khô. Trong số đó, Mỹ, EU, các nước trong Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), Israel, Thái Lan, Arab Saudi, Nga, Philippines và Ai Cập là các thị trường nhập khẩu cá ngừ lớn nhất của Việt Nam, chiếm 92% tổng giá trị xuất khẩu.
Tại thị trường Mỹ, sau khi sụt giảm trong tháng 11 xuất khẩu sang thị trường này tiếp tục giảm 38% trong tháng 12. Tuy nhiên, tính lũy kế cả năm 2022 xuất khẩu cá ngừ sang Mỹ vẫn tăng 44%, đạt gần 487 triệu USD. Mặc dù lạm phát tại Mỹ đã hạ nhiệt, nhưng nhu cầu tiêu thụ tại thị trường này vẫn ở mức thấp, điều này đã tác động tới nhập khẩu cá ngừ của nước này.
Ngư dân Việt Nam thu hoạch cá ngừ đại dương. Ảnh minh hoạ
Trong đó, xuất khẩu cá ngừ sang các khối thị trường có Hiệp định thương mại tự do (FTA) đang rất khả quan trong tháng 12. Xuất khẩu cá ngừ sang EU sau khi sụt giảm trong tháng 11 đã tăng trở lại trong tháng cuối năm.
Việc khởi động lại các hạn ngạch ưu đãi thuế quan theo thỏa thuận trong Hiệp định thương mại tự do giữa EU và Việt Nam ( EVFTA) trong những tháng đầu năm 2023 đã thúc đẩy xuất khẩu cá ngừ sang thị trường này. Giá trị xuất khẩu cá ngừ sang đây đã tăng 29% trong tháng 12.2022, đạt gần 15 triệu USD. Con số này giúp nâng tổng kim ngạch xuất khẩu sang khối thị trường này trong cả năm 2022 lên gần 166 triệu USD, tăng 15% so với năm 2021.
Đức, Tây Ban Nha và Bỉ là 3 thị trường nhập khẩu nhiều nhất cá ngừ của Việt Nam trong khối EU năm qua. Riêng trong tháng 12/2022, xuất khẩu cá ngừ sang Đức và Tây Ban Nha đang tăng "phi mã" ở mức 3 con số, lần lượt là 161% và 117%.
Đáng chú ý trong các nước tham gia Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) là Nhật Bản. Xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam sang thị trường này đã tăng trưởng cao liên tục trong quý cuối năm 2022. Riêng tháng 12, xuất khẩu cá ngừ sang Nhật Bản tăng tới 131% so với cùng kỳ, góp phần đáng kể đưa cá ngừ của Việt Nam sang khối thị trường CPTPP đạt gần 136 triệu USD, tăng 48% so với năm 2021.
Đối mặt với lạm phát, nhiều thị trường có sự sụt giảm nhập khẩu cá ngừ đáng kể. Điển hình như tại thị trường Mỹ, sau khi sụt giảm trong tháng 11, xuất khẩu sang thị trường này tiếp tục giảm 38% trong tháng 12/2022. Tuy nhiên, tính lũy kế cả năm 2022, xuất khẩu cá ngừ sang Mỹ vẫn tăng 44%, đạt gần 487 triệu USD.
Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam dự báo, xuất khẩu cá ngừ trong quý I/2023 sẽ không thể giữ được kết quả tích cực như năm 2022 và thị trường có thể sẽ hồi phục vào nửa cuối năm 2023. Tuy nhiên, trong thời điểm đầu năm, các Hiệp định thương mại tự do đang là động lực thúc đẩy xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam sang các thị trường./.
