Tiết mục nghệ thuật tại chương trình " Đêm hội rượu cần" ( Ảnh: Huy Tuân)
Mở đầu bằng màn khai từ trống hội và hát múa "Mường ta mở hội”, do các nghệ nhân 4 Mường (Mường Bi, Mường Vang, Mường Thàng, Mường Động), các dân tộc Mường,Thái, Tày, Mông. Dao và dân tộc Kinh của tỉnh Hoà Bình biểu diễn.
Phần hội của đêm hội rượu cần là màn trình tấu chiêng Mường. 24 tay chiêng di chuyển lên sân khấu trình tấu bài Đi đường lóng 2, lóng 3. Tiếp theo, đội hình chiêng đứng làm 2 hàng vòng cung trước sân khấu trình tấu bài chiêng nghi lễ dâng oản của dân tộc Mường.
Theo tích kể, rượu cần Hoà Bình là ẩm thực độc đáo, hương vị ngọt thơm, nhất là rượu cần của 4 Mường Bi, Vang, Thàng, Động, được làm từ men thảo mộc, nước mó đá giếng khơi. Hoạt cảnh về tích rượu cần được tái hiện với sự tham gia của các Nghệ nhân ưu tú, nghệ nhân Mo đến từ 4 vùng Mường Bi, Vang,Thàng, Động, cán bộ Trung tâm văn hoá điện ảnh tỉnh và lực lượng nghệ nhân nghệ thuật quần chúng trong tỉnh, học sinh các trường THPT Công nghiệp, trường Năng khiếu huấn luyện và thi đấu TD - TT tỉnh đã đưa nhân dân và du khách trở về cội nguồn của nền Văn hóa Hòa Bình rực rỡ mang đậm bản sắc văn hóa Mường.
Nhân dân và du khách được trải nghiệm nghi lễ cúng và mời rượu của 4 Mường. Trước sân khấu chính và trước bình rượu lớn đặt ở chính giữa là 5 cô gái đầu đội các mâm lễ vật. Ông mo chính đứng lên tay cầm quạt với giọng trầm hùng vang vọng đọc lời Mo cúng lễ mời các thần linh về dự đêm hội, mời các đấng bề trên về ngự và uống rượu cần. 4 thầy mo đại diện cho 4 Mường bằng các giọng đọc của các vùng Mường đứng lên mời rượu 4 Mường.
Sau nghi thức gọi chiêng, thầy Mo chính đánh 3 hồi, 9 tiếng chiêng làm nghi thức chào dùi và ra lệnh vào hội. Tiến hành nghi thức gọi chiêng, thầy Mo chính đưa hai tay cầm dùi chiêng chào trời đất và khán giả, miệng khấn đánh thức hồn chiêng. Sau khi thầy Mo đánh xong 3 hồi 9 tiếng làm nghi thức chào dùi và ra lệnh vào hội.
Trong lễ hội của người Mường đặc biệt là lễ hội rượu cần, hoà chung tiếng chiêng, tiếng trống và các điệu nhạc dân gian không thể thiếu các màn dân ca dân vũ, các trò chơi dân gian, thể thao dân tộc biểu hiện cho tinh thần lạc quan trong lao động sản xuất, tinh thần thượng võ trong chiến đấu sẵn sàng bảo vệ quê hương đất nước. Nam thì có thế mạnh về các môn đè khà, đẩy gậy, kéo co, bắn nỏ, nữ thì mạnh về các môn đánh mảng, ném còn, đâm đuống múa xoè…
Trong đó, đè khà là môn vật cổ truyền của người Mường, luật chơi đơn giản, 2 người ôm vòng lưng nhau rồi lấy sức quật nhau xuống. Đè khà có 4 miếng cơ bản là keo ráo, quắc luồn, tếch và bẻ rễ; Đẩy gậy là môn thể thao thiên về sức mạnh, 2 người thi đấu, mỗi người một đầu của chiếc gậy đẩy nhau trên một vòng tròn, ai bị đẩy ra khỏi vòng tròn là thua; Kéo co là trò chơi mang tính đoàn kết sức mạnh tập thể dành cho mọi lứa tuổi, không phân biệt trai gái thu hút nhiều người tham gia và cổ vũ cho cuộc chơi; Ném còn là trò chơi mang tính biểu tượng giao thoa giữa trời và đất, tình cảm lứa đôi thể hiện ước mong cuộc sống ấm no, giàu đẹp.
Trong đêm hội rượu cần, người dân và du khách tham dự được thưởng thức các tiết mục hát múa đậm đà bản sắc xứ Mường, hoạt cảnh vào hội, các chú Trám triển khai thao tác vò rượu cần, hoạt cảnh tái hiện trò chơi dân gian, các cuộc thi có kẻ được, người thua và khán giả reo hò náo nhiệt.
Khi màn hát múa "Sáng mãi 4 Mường” khép lại cũng là lúc 4 Mường mở hội trong tiếng trống dập dồn và nhịp điệu cồng chiêng tạo không khí tưng bừng chào đón du khách, bạn bè xa gần đến chung vui, có những trải nghiệm ấn tượng trong Đêm hội rượu cần và các hoạt động của Tuần VH-DL tỉnh Hòa Bình năm 2024 đặc biệt nhân dân và du khách được trở về cội nguồn của nền Văn hóa Hòa Bình mộc mạc, giản dị mà rực rỡ mang đậm bản sắc văn hóa xứ Mường qua những nét đặc sắc của văn hóa rượu cần trong “ Đêm hội rượu cần”./.
