Theo thống kê, tính đến thời điểm hiện tại, tổng đàn lợn cả nước khoảng 31 triệu con. Thịt lợn chiếm 65% giá trị các loại thịt với sản lượng năm 2024 đạt 8,2 triệu tấn. Đây là nguồn thực phẩm thiết yếu tác động trực tiếp đến chỉ số giá tiêu dùng (CPI) và tăng trưởng ngành nông nghiệp.
Theo Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến, chủng virus gây bệnh dịch tả lợn Châu Phi mới có độc lực cao, lây lan nhanh, không gây hại cho người nhưng có thể khiến toàn bộ đàn lợn buộc phải tiêu hủy.
Dịch tả lợn Châu Phi vẫn diễn biến phức tạp và lây lan nhanh tại nhiều địa phương miền Trung, gây thiệt hại lớn cho ngành chăn nuôi và đe dọa nguồn cung thực phẩm thiết yếu. Tại các tỉnh Quảng Trị đến Gia Lai, nhiều ổ dịch mới liên tiếp xuất hiện, đặc biệt ở các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ vốn khó kiểm soát.
Tại Đà Nẵng, tính đến ngày 6/8, dịch tả lợn Châu Phi đã xảy ra tại 55 phường, xã với tốc độ lây lan rất nhanh. Thời gian ủ bệnh dài, có con ủ bệnh hơn 10 ngày mới phát bệnh, gây khó khăn cho công tác chống dịch. Biện pháp chủ yếu hiện nay là tiêu hủy lợn mắc bệnh khi xảy ra dịch.
Tổng số lợn mắc bệnh, chết và buộc phải tiêu hủy đến thời điểm hiện tại của Đà Nẵng là khoảng 13.300 con với khối lượng tiêu hủy khoảng 803.000 kg.
Ông Trần Nam Hưng- Phó Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng cho biết, dịch chủ yếu lây lan tại các khu chăn nuôi nông hộ (chiếm đến 80%), phân tán nhỏ lẻ trong các khu dân cư. Nguyên nhân chính là do người chăn nuôi chưa quan tâm đến áp dụng các biện pháp an toàn sinh học trong chăn nuôi; nhiều xã lúng túng trong việc triển khai công tác phòng, chống dịch tả lợn Châu Phi do không có cán bộ chuyên môn trong lĩnh vực chăn nuôi và thú y cơ sở sau khi sắp xếp, vận hành chính quyền địa phương 2 cấp.
Bệnh dịch tả lợn Châu Phi xuất hiện lần đầu tại địa phương năm 2019 và khoảng 1-2 năm lại tái phát. Mặc dù Cục Chăn nuôi và Thú y đã cấp phép lưu hành vacxin cho đàn lợn thịt từ 4 tuần tuổi trở lên nhưng đến nay bệnh này vẫn chưa được đưa vào danh mục bệnh truyền nhiễm nguy hiểm ở động vật phải tiêm phòng bắt buộc.
Ông Hưng nhấn mạnh, “Phòng bệnh hơn chữa bệnh, chúng tôi đề xuất bổ sung bệnh dịch tả lợn Châu Phi vào danh mục bệnh truyền nhiễm nguy hiểm ở động vật phải tiêm vacxin bắt buộc. Hỗ trợ một phần kinh phí để tiêm phòng cho đàn lợn thịt của các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ trên toàn thành phố”.
Kiểm soát chặt việc tái đàn, xử lý nghiêm hành vi giấu dịch và tiêu hủy động vật không đúng quy định để ngăn chặn dịch bùng phát.
Đà Nẵng cũng kiến nghị Bộ Nông nghiệp và Môi trường tham mưu sửa đổi, bổ sung Quyết định số 16/QĐ-TTg ngày 29/4/2016 của Thủ tướng Chính phủ về tổ chức và hoạt động của ban chỉ đạo phòng, chống dịch bệnh động vật các cấp phù hợp với mô hình chính quyền địa phương hai cấp. Hiện toàn thành phố chỉ có 24 cán bộ chuyên môn thú ý, cần bổ sung biên chế và bố trí cán bộ cấp xã cho lĩnh vực này.
Tổng đàn lợn tại tỉnh Quảng Ngãi khoảng 600.000 con. Dịch tả lợn Châu Phi đã làm chết và buộc tiêu hủy gần 2.900 con, tương đương 29 tấn, chủ yếu xảy ra ở các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ, các cơ sở tập trung không bị ảnh hưởng. Điều này cho thấy cần xem lại mô hình chăn nuôi nhỏ lẻ và sớm có chế tài quản lý phù hợp.
Theo ông Trần Phước Hiền- Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi, trước tình hình dịch tả lợn Châu Phi đang diễn biến phức tạp, địa phương đã chỉ đạo rõ trách nhiệm của người nuôi, yêu cầu tuân thủ quy định, tiêm phòng đầy đủ và không nuôi trong khu dân cư. Trường hợp không thực hiện tiêm phòng sẽ không được hỗ trợ thiệt hại. Tỉnh đang đẩy mạnh chấn chỉnh hoạt động giết mổ nhỏ lẻ, chuyển sang giết mổ tập trung để đảm bảo vệ sinh và sức khỏe cộng đồng.
Sau khi sáp nhập nhiều xã, phường thành đơn vị hành chính mới, địa bàn quản lý rộng khiến việc giám sát dịch bệnh gặp khó khăn, công tác phát hiện, xử lý, lấy mẫu, báo cáo dịch chưa kịp thời. Chính quyền mới vận hành nên đội ngũ cán bộ thú y và môi trường ở cơ sở còn thiếu và yếu. Phần lớn kinh phí phòng, chống dịch vẫn nằm ở nguồn dự phòng khiến địa phương khó chủ động ứng phó.
Từ thực tiễn, địa phương đề nghị Bộ Nông nghiệp và Môi trường tiếp tục chỉ đạo, hỗ trợ địa phương về cơ chế, nguồn lực và lực lượng chuyên môn, đồng thời sớm rà soát, định hướng lại công tác quản lý chăn nuôi nhỏ lẻ và hệ thống thú y cơ sở phù hợp với mô hình chính quyền địa phương hai cấp.
Trong bối cảnh giá lợn tăng, nhiều hộ dân ồ ạt tái đàn, thậm chí giấu dịch khi có lợn chết. Tại một số địa phương như Thanh Hóa, Nghệ An... còn xảy ra tình trạng vứt xác lợn ra môi trường, gây ô nhiễm nguồn nước và làm gia tăng nguy cơ lây lan dịch bệnh. Do đó, cần kiểm soát kiểm soát chặt việc tái đàn, xử lý nghiêm hành vi giấu dịch và tiêu hủy động vật không đúng quy định để ngăn chặn dịch bùng phát./.
![[Emagazine] Đẩy mạnh thương mại hóa tín chỉ carbon rừng để tối ưu nguồn lực giảm phát thải](https://doanhnghiepkinhtexanh.vn/zoom/480x288/uploads/images/blog/tranthihuyen/2025/12/05/longform-21-1764931981.png)
